Somut şiir

Her türlü tipografik gösterenin sayfa boşluğu üzerinde hiçbir biçimsel kural olmadan düzenlenmesiyle oluşan şiir türüdür. Somut şiirde aktarılmasına niyet edilen duygu ve düşünceler sözcüklerin seslerinden tamamen kopmuş olmasalar da algılanımları çok büyük oranda şiirin görsel niteliği üzerinden gerçekleşir. Augusto De Campos1956'da yayınlanan Somut Şiir Manifestosu'nda somut şiirin bir özelliği olarak ''sözsel sessel görsel" (verbivocovisual) terimini ortaya atar ve şöyle der:

Kaligramlar

"Grafik ve ses, işlevler ve bağıntılar ("benzerlik ve yakınlık unsurları") ve bir kompozisyon öğesi olarak uzamın özgürce kullanımı, anlamın ideogramik sentezleriyle bağlaşık gözün ve sesin eşzamanlı diyalektiğini besler, sözsel sessel görsel bir bütünlük yaratır.

Yaşar Bedri Özdemir "şiirin üç boyutlu karşılığı olan görsel imge, söz kalabalığının zehrini alırken;  görsel ve deneysel şiirin eksik kalan serüvenini tamamlamış olacaktır" derken Yusuf Bal "görsel şiir, görsellik olmadan da şiir olmak zorunda" tezini savunur.

Kaynakça

• Augusto de Campos'un web sitesi25 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Mary Ellen Solt Brazilya'da Somut Şiirin ortaya çıkışı ile ilgili makalesi13 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• UbuWeb, Somut Şiir, Deneysel Şiir vb.20 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sackner'lerin Görsel ve Somut Şiir Arşivi
• Somut Şiir: Bir Dünya Bakışı (Makale)12 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Michael P. Garofalo'nun Arşivi25 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.