Side

Side
Side
Mahalle
	; Antalya
Ülke	Türkiye
İl	Antalya
İlçe	Manavgat
Coğrafi bölge	Akdeniz Bölgesi
Nüfus (2014)TÜİK
• Toplam	11,000
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0242
Posta kodu	07 330
	Resmî site; http://www.manavgat.bel.tr/tanitim/side-mahallesi

Side, Antalya ilinin Manavgat ilçesine bağlı mahalledir.

Tarihçe değiştir

"Side" adı Anadolu dilinde "Nar" anlamına gelmektedir. Bu özellik ve belgede bulunan bazı yazıtlardan elde edilen bilgiler Side tarihinin Hititlere kadar uzandığını göstermektedir. Fakat Anadolu'nun en eski yerleşim birimlerinden biri olan Side'nin MÖ 7. yüzyıldan önce kurulduğu da söylenmektedir. Anadolu tarihleri içerisinde Side, diğer Pamphylia kentleriyle aynı aşamaları geçirmiştir. Yunanlar MÖ 7. yüzyıl göçler sırasında Side'ye gelmişlerdir. Eldeki yazıtlara göre MÖ 3. yüzyıla değin de kente özgü bir dil konuşmuşlardır. Hala tam olarak çözülemeyen bu dil Hint-Avrupa dillerindendir. Side MÖ 6. yüzyılın ilk yarısında Lidyalıların, MÖ 547-546'da da Perslerin egemenliğine girmiştir. Pers yönetiminde gelişen kent, MÖ 334'te İskender'e teslim olunmuştur. İskender'in ölümünden sonra Antigonus 6 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'un (323-304). Ptolemaioslar'ın (301-215). MÖ 215'ten sonra da Suriye Krallığı'nın denetimi altına girmiştir. MÖ 2. yüzyılda Ptolemaioslar'ın güçlü savaş ve ticaret filoları sayesinde en parlak dönemini yaşayan kent, bu sürede imar edilip bir bilim ve kültür merkezi haline getirilmiştir. MÖ 188'de Apameia Barışı ile Bergama Krallığı'na bırakılan Side, Doğu Pamfilya bölgesiyle birlikte bağımsızlığını korumuş, büyük ticaret donanmasıyla refaha ve zenginliğe kavuşmuştur. MÖ 78'den sonra Roma egemenliğinde bulunan kent, 2. ve 3. yüzyıllarda bölgenin ticaret merkezi oldu. Özellikle köle ticaretinin sağladığı zengin ve parlak bir dönem yaşandı. 2. yüzyıl boyunca bir bilim ve kültür merkeziydi. Suriye krallarından VII. Antiokhos, tahta geçmeden önce burada eğitim gördü. Kral olduğu zaman (MÖ 138) Sidetes adını aldı. Bu devre kadar başta Athena ve Apollon olmak üzere Afrodit, Ares, Asklepios, Hegeia, Kharitler, Demeter, Dionisos, Hermes gibi birçok tanrıya inanıp tapan Sideliler 4. yüzyılda Hristiyanlaşmaya başlamışlardır. Side, 5. yüzyılda Pamfilya Metropolisi (Piskoposluk Merkezi) olunca, 5. ve 6. yüzyılda en parlak devrini yaşamıştır. Bu gelişim 7. 9. yüzyıllar arasında Arap akınları ile son bulmuştur. Kazılar sırasında büyük bir yangın ve çok sayıda deprem izlerine rastlanmıştır. Arap istilası, doğal afetler kentin terk edilmesine yol açmıştır. 12. yüzyılda Arap coğrafyacısı El İdrisi burayı ölü bir kent olarak göstermekte ve Yanmış Antalya olarak tanımlamaktadır. İdrisi'ye göre 1150'ye doğru kent halkı Side'den göç etmiş, 12. yüzyılda Side tümüyle boşaltılmıştır. 13. yüzyılda Selçukluların 14. yüzyılda ise Hamitoğulları Beyliği ve Tekelioğulları'nın egemenliği altına giren Side'de bu devirlerde yerleşim olmamıştır. 15. yüzyılda kesin olarak Türk topraklarına katılmıştır. Ancak ne Osmanlılar ne de Selçuklular Side'de oturmadıklarından, yarımada üzerinde Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait eserlere rastlanmaz.

1895-97 yılında Yunan isyanı sebebiyle kaçan Giritli Müslüman, yarımadanın uç kısmına bir köy kurularak Girit Adası'ndan gelen göçmenler buraya yerleştirilmişlerdir.^[1] Bugünkü mahallenin çekirdeğini oluşturan küçük köy zamanla tüm yarımadayı kaplamıştır. Sonraları "Selimiye" adını alan yerleşim, 21 Aralık 1987 tarihindeki kararla Kemer köyüyle birleştirilerek "Side" adı altında belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.^[2]

Nüfus değiştir

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2009	10.505
2007	6.500
2000	20.951
1990	11.333

Spor değiştir

Side merkezli futbol kulübü Sidespor, bir dönem 2. Lig ve 3. Lig'de mücadele etmiştir.

Kaynakça değiştir

^ [1] 24 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Side Belediyesi); Side Hakkında Tarihi Bilgiler
^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 26 Aralık 1987. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2021.

Dış bağlantılar değiştir

Vikipedi'nin kardeş projelerinden Side hakkında daha fazla bilgi edinin
	Commons'ta dosyalar

Anatolianscripts.com - Side Alfabesi 9 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Fotoğraflar değiştir

Anıtsal Çeşme - Nymphaeum (Side)
Vespasianus Anıtı - Side
Side Antik Kenti Tiyatro Girişi
Side - Tarihi Evler

[1] [1] 24 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Side Belediyesi); Side Hakkında Tarihi Bilgiler

[2] "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 26 Aralık 1987. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2021.

[1]

[2]