Seyitömer Höyüğü
Seyitömer Höyük, Kütahya il merkezinin kuş uçuşu 24–25 km. kuzeybatısında, Seyitömer köyünün kuzeybatısına düşen bir höyüktür. Bir TKİ müessesi olan Seyitömer Linyit İşletmesi Müessese Müdürlüğü'nün (SLİ) rezerv arazisi içerisinde yer almaktadır. Tepe, 150 x 140 metre boyutlarında ve 24 metre yüksekliktedir. Höyüğün en üstünde kabaca 2 bin metrekare kadar düz bir arazi bulunmaktadır.[2][3]
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Seyitömer Höyük |
| il: | Kütahya |
| İlçe: | Merkez |
| Köy: | Seyitömer |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | Tescilli[1] |
| Tescil No ve derece: | 1304 |
| Tescil tarihi: | 19.07.1985 |
| Araştırma yöntemi | Kazı |
Kazılar değiştir
Seyitömer Linyit İşletmesi'nin sağladığı fonla yürütülen kazı çalışmaları 1989 yılında başlatılmıştır. İlk yılın kazılarına Eskişehir Müzesi'nden N. Aydın, 1990-92 yılları kazılarına Afyon Müzesi'nden A. Topbaş, 1993 kazısına da yine aynı müzeden A. İlaslı başkanlık etmiştir.[2] Kazılara bir süre ara verilmiş olup 2006 yılından itibaren Dumlupınar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nce yeniden başlanmıştır.[3] Kazı başkanlığını aynı üniversiteden Prof. Dr. A. Nejat Bilgen yapmaktadır.[4]
Tabakalanma değiştir
En alttaki yani en eski kültür katının Geç Kalkolitik Çağ - Erken Tunç Çağı geçiş evresi olduğu belirtilmektedir. Onun üstünde Erken Tunç Çağı II. evre yer almaktadır. En üst katmanlarda ise MÖ II. binyıl, Roma, Helenistik, Klasik, Arkaik ve Frig yerleşimleri görülmektedir.[2] İlk yerleşimin Erken Tunç Çağı yerleşimi olduğu, dere kenarında yer aldığı ve Hitit Dönemi'nde surla çevrildiği görülmektedir. Frig Dönemi'nde de kalın ve yüksek bir sur, yerleşmeyi çevreliyordu.[3] Tepenin iskanı 5 binyıl öncesine kadar uzanmakta olup Tunç Çağı'nda, Ahameniş, Helenistik ve Roma Dönemlerinde yoğun bir iskan gördüğü anlaşılmaktadır. Bununla birlikte MÖ II. binyıl ilk çeyreğine tarihlenen Orta Tunç Çağı yerleşiminin (Asur Ticaret Kolonileri Çağı[5]) MÖ 1.800 dolaylarında depremle yıkılıp yandığı anlaşılmaktadır.[4]
Buluntular değiştir
Höyükte ele geçen çanak çömlek buluntuları önemlidir. Erken Tunç Çağı II. evre sonundan III. evre sonuna kadar kullanılan bu çanak çömleğin, İç Batı Anadolu'da çanak çömlek endüstrisinin gelişimini açıkladığı ifade edilmektedir. Seyitömer Höyüğü'nün yangınlı tabakalarından ele geçen bu mal grubunun Eskişehir Ovası'ndan Çanakkale dolaylarına kadar yayılma gösterdiği bilinmektedir.[2]
Erken Tunç Çağı'nda çanak çömlekler elle biçimlendirilirken daha sonra taş ve kil[2] kalıplarda yapıldığı belirtilmektedir.[3] Anadolu'da MÖ III. binyılda seramik üretiminde kalıp kullanılan tek yerleşmenin Seyitömer Höyüğü olduğu, arkeoloji literatüründe seramik yapımında en erken kalıp kullanımı da bu yerleşimde görülmüştür.[6]
Kazılarda, Erken Tunç Çağı'nın son evrelerine tarihlenen demir ergitmede kullanılan fırınlar, atölyeler ve demir külçeler bulunmuştur.[3]
Pişmiş topraktan yapılma ağırşakların (dokuma tezgâhlarında kullanılan ağırlıklar) bolca ele geçmesi yerleşmede gelişkin bir dokuma endüstrisinin varlığını göstermektedir.[2]
Yerleşimdeki inanç sisteminin Erken Tunç Çağı'ndan itibaren Ana Tanrıça kültü olmuştur, ancak Roma Dönemi'nde Ana Tanrıça'nın yerini Zeus kültü almıştır.[3]
Kazılarda ulaşılan buluntular Dumlupınar Üniversitesi Rektörlük binasındaki Özel Dumlupınar Üniversitesi Müzesi'nde sergilenmektedir. Toplam 1.381 adet etütlük ve envanterlik eserin sergilendiği müzede ayrıca maketler ve bilgilendirme panoları yer almaktadır. Seyitömer Höyüğü'nün, buluntular yönünden Türkiye'nin en zengin höyüklerinden biri olduğu ifade edilmektedir.[4]
Buluntular içinde, Asur Ticaret Kolonileri Çağı'nden bir çekiç başlı mührün çok önemli bir buluntu olduğu vurgulanmaktadır. Ancak birkaç büyük müzede sergilenen bu mühür tipinin dünyada onu geçmediği belirtilmektedir.[5]
Kazılarda ele geçen çanak çömlek buluntularında görülen farklı tipolojileri, Seyitömer Höyüğü'nün Orta Anadolu, Suriye ve Mezopotamya ile ticari ilişkiler ağı içinde olduğunu göstermektedir.[7]
Dış bağlantılar değiştir
- Kazı çalışmaları ve buluntularla ilgili fotoğraflar
- Yakın plan kroki4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fotoğraflar
Kaynakça değiştir
- ^ "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
- ^ a b c d e f "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
- ^ a b c d e f "Kütahya Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
- ^ a b c "Dumlupınar Üniversitesi - Duyurular" (PDF). 9 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
- ^ a b "cnnturk.com". 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
- ^ "arkeoloji.biz". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
- ^ Kütahya Valiliği[ölü/kırık bağlantı]