Rodolfo Graziani (Marchese di Neghelli / Neghelli Markisi, 11 Ağustos 1882; Filettino, Frosinone, Lazio - 11 Ocak 1955; Roma, Lazio), Benito Mussolini'ye bağlılığıyla tanınan İtalyan mareşal ve siyasetçidir.[1]

Rodolfo Graziani
Doğum11 Ağustos 1882
Filettino, Frosinone ili, Lazio
Ölüm11 Ocak 1955 (72 yaşında)
Roma, Lazio
Bağlılığı İtalya Krallığı
 İtalyan Sosyal Cumhuriyeti
BranşıRegio Esercito Italiano (1915-1943)
Esercito Nazionale Repubblicano (1943-1945)
Hizmet yılları1915-1945
Rütbesiİtalya Mareşali
Komutasıİtalyan Libyası Genel Valisi
İtalyan Somalisi Genel Valisi
Genelkurmay Başkanı
RSI Savunma Bakanı
Liguria Ordular Grubu
Çatışma/savaşlarıI. Dünya Savaşı
II. İtalya-Habeşistan Savaşı
II. Dünya Savaşı
ÖdülleriSaint Maurice ve Lazarus Nişanı (Büyük Haç) İtalya Taç Nişanı (Büyük Haç) İtalya Askerî Nişanı (Büyük Haç) Hospitalier Şövalyesi Askerî Cesaret Madalyası (Gümüş) Askerî Cesaret Madalyası (Gümüş) Askerî Cesaret Madalyası (Bronz) Askerî Cesaret Madalyası (Bronz)

1903 yılında askeri kariyerine başladı. 1906 yılında Asteğmen oldu. I. Dünya Savaşı'ndan önce Eritre ve Libya'da, ardından Makedonya ve Trablusgarp'ta görev yaptı. 1920'lerde, Libya'da İtalyan kuvvetlerine komuta etti. 1926-1930 yılları arası Libya'da İtalyan Sirenaykası'nda Vali Vekili oldu. 1930 yılında Sirenayka Valisi oldu. 1930-1934 yılları arasında Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanı, 1936-1937 İtalyan Somalisi Valisi ve 1938 yılında İtalyan Doğu Afrikası Onursal Valisi olarak görev yaptı. 1935-1936 yılları arasında, İkinci İtalyan-Habeş Savaşı sırasında güney cephesi komutanı oldu. Bedevilere karşı saldırılar düzenledi. 1936 yılında Etiyopya Kral Naibi oldu. Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanlığı sırasında 20 yıldır Libya'da süren direnişi bitirmesi üzerine Mareşal rütbesine terfi ettirildi. Libya Direnişi Lideri Ömer Muhtar'ın asılması emrini verdi.

1939-1941 yılları arasında İtalya Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.

II. Dünya Savaşı'nın başında, Regio Esercito Genelkurmay Başkanı'ydı. 28 Haziran 1940 tarihinde bir dost ateşi neticesinde Mareşal Italo Balbo'nun ölümünden sonra, İtalyan Kuzey Afrika Başkomutanı olarak ve Libya Genel Valisi olarak onun yerini aldı. 8 Ağustos'ta İtalyan diktatör Benito Mussolini tarafından, İtalyan 10. Ordusu ile Mısır'ı işgal etmesi için emir verildi. 1940'ta Mısır'a yönelik saldırı harekâtında Sir Archibald Wavell karşısında kesin yenilgiye uğradı ve görevinden istifa etti. İtalya'da 1943 yılında ateşkes sağlanmasından sonra Benito Mussolini'nin Alman desteğiyle kurduğu İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nde Savaş Bakanı olarak yer aldı ve partizanlarla mücadeleye girişti. General Alfredo Guzzoni komutasındaki karma İtalyan-Alman Orduları Grubu Liguria'yı (Armee Ligurien) yönetti. Aralık 1944'te Garfagnana Muharebesi'nde Müttefiklere yenildi.

1945 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonunda Amerikan birlikleri tarafından yakalandı, çeşitli mahkemelerde yargılandı. Müttefik kontrolüne sevk edilmeden önce Milano'daki San Vittore Hapishanesi'nde birkaç gün geçirdi. Şubat 1946'ya kadar orada kaldı ve Amerikan gözaltısında Afrika'ya geri getirildi. Müttefik kuvvetler tarafından daha sonra suikast ya da linç tehlikesine karşı İtalya'daki Procida'daki hapishaneye geri getirildi.

1948 yılında, İtalyan Askerî Mahkemesi tarafından Nazilerle işbirliği yaptığı gerekçesiyle 19 yıl hapse mahkûm edildiyse de birkaç ay yattıktan sonra serbest bırakıldı. 1950'lerin başında, Neo-faşist Movimento Sociale Italiano ile bazı siyasi faaliyetler içerisine girdi ve 1953 yılında bu İtalyan partinin "Onursal Başkanı" oldu.

11 Ocak 1955 tarihinde Roma'da doğal nedenlerden hayatını kaybetti.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Graziani, Rodolfo". Treccani.it. Enciclopedia Treccani. 16 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014. 
Askerî görevi
Önce gelen:
Ettore Bastico
İtalyan Doğu Afrikası Genel Valisi
11 Haziran 1936 – 21 Aralık 1937
Sonra gelen:
Prens Amedeo, Aosta Dükü
Hükûmet görevi
Önce gelen:
Italo Balbo
İtalyan Kuzey Afrikası Başkomutanı ve İtalyan Libyası Genel Valisi
28 Haziran 1940 – 25 Mart 1941
Sonra gelen:
Italo Gariboldi