Resne
Resne (Makedonca: Ресен, Resen) Kuzey Makedonya’da Manastır ile Ohri arasında yer alan bir kasaba ve belediye merkezidir. Ülkenin güneybatı kesiminde yer alan Resne, elma üretimi ile oldukça meşhurdur.
| Resne | |
|---|---|
Kasaba | |
Resne Ресен | |
.jpg) | |
 Bayrak  Arma | |
  Resne Resne’nin Kuzey Makedonya'daki konumu | |
| Ülke |  Kuzey Makedonya |
| Bölge | Pelagonya |
| Belediye | Resne |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Yovan Tozievski (VMRO-DPMNE) |
| Rakım | 885 m |
| Nüfus | |
| • Kasaba | 16,825 |
| • Kent | 8,748 |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Alan kodu | (+389) 047 |
| Plaka kodu | RE |
Resmî site Resne Belediyesi | |
Coğrafya değiştir
Makedonya’nın güneybatısında yer alan Resne, ülkenin idari sınıflanmasında Pelagonya Bölgesi sınırları içindedir.
885 metrelik rakımda konumlanan Resne, Kuzey Makedonya’nın doğal zenginlikler bakımından ön plana çıkan bölgesi içindedir. Turizm merkezlerinin başında yer alan Ohri Gölü’nün biraz doğusunda, yine bir turistik göl olan Prespa Gölü’nün yakınında bulunur.
Tarih değiştir
Resne’nin yerleşim olarak önemi Roma döneminde “Via Ignacia” adlı ünlü yolun yapılmasıyla beraber oluşmuştur. Bu yol şehrin içinden geçermiş.
Orta Çağ’da Resne, Samuil önderliğindeki Bulgar devleti içinde yer almıştır. Klyuç Savaşı sonrasında ise şehir, Doğu Roma kontrolüne geçmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu Dönemi değiştir
Resne, 14. yüzyılda (1385) civarıyla beraber Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına girmiştir. Bu dönemden 20. yüzyıl başlarına (1912-1913) kadar Osmanlı idaresinde kalmıştır. Osmanlı dönemi içinde şehir birçok yönden gelişme göstermiştir. Osmanlı tarihindeki önemli şahsiyetlerden Resneli Niyazi Bey’in doğum yeri olan Resne’de Niyazi Bey’in yaptırdığı saray bugün de durmaktadır. Bu saray günümüzde “kültür evi” olarak kullanımdadır.
Resne’nin de dâhil olduğu bölge 19. ve 20. yüzyıl içinde Osmanlı İmparatorluğu topraklarının hareketli kısmında yer almıştır. 1906’da Selanik’te kurulan “Osmanlı Hürriyet Cemiyeti” önemli bir harekettir. Gizli bir hareket olarak hücre esasına göre örgütlenen cemiyet kısa sürede Manastır kolunu oluşturarak Resne, Ohri, Üsküp, Gevgeli, Serez, Edirne ve Drama şubelerini açmıştır. Hızla büyüyen “Osmanlı Hürriyet Cemiyeti” 1907 yılında Avrupa koluyla birleşerek “Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti” adını almış ve hızla örgütlenmeye devam etmiştir.[3]
19. yüzyıla gelindiğinde Ohri ve Resne, Türk ve Müslüman nüfusa sahip olmakla birlikte Bulgar ve Arnavut çetelerinin en fazla faaliyet gösterdiği yerler arasındaydı. 1908 inkılâbından önce ilk isyanı düzenleyen ve 1897 Yunan Muharebesi’ndeki cesaretiyle tanınan Resneli Niyazi Bey’in İttihat Terakki’nin oluşumu sırasında Enver Paşa tarafından cemiyete kaydı yapılmıştı. Cemiyet Resne’de sevilmesi ve etkili olacağı düşüncesiyle onu desteklemiş ve kendisinin Resne Kumandanlığına tayini çıkartılmıştı. Niyazi Bey, Resne’ye tayin edilirken Eyüp Sabri Bey’in de Ohri’ye tayini çıkarılmıştı ki o da bölgesinde sevilen bir kişiydi. Niyazi Bey 1319 Makedonya Bulgar ihtilaline kadar Ohri’de askerî debboy görevindeydi. Niyazi Bey ve Eyüp Sabri Bey’in kendi memleketlerinde görev yapmaları İttihat Terakki ve memleket için büyük şanstı. Hem bölgelerini Bulgar çetelerinin zulmünden koruyacak hem de cemiyetin teşkilatlanmasına katkı sağlayacaklardı.[3]
Bölgedeki Osmanlı egemenliği 1912 yılında sona ermiştir. Bu son dönem idari yapılanmasında Resne, Manastır Vilayeti sınırları içinde, Manastır Sancağı’na bağlı olmuştur.[4]
Yugoslavya Krallığı Dönemi değiştir
Osmanlı İmparatorluğu dönemi sonrasında, küçüklü büyüklü birçok muharebe sonrasında Resne’nin de yer aldığı bölge, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı egemenliğinde kalmıştır. Krallık, sonrasında Yugoslavya Krallığı olarak 1943 yılına dek egemen olmuştur.
Yugoslavya Dönemi değiştir
1943 yılı ile beraber Yugoslavya Krallığı ortadan kalkmış, yerine Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti kurulmuştur. Bu dönemde de Resne, devam eden idari yapı içinde yer almıştır.
Makedonya Cumhuriyeti Dönemi değiştir
1991 yılında Makedonya’nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nden bağımsızlığını ilan etmesiyle Resne, bağımsız Makedonya Cumhuriyeti içinde yer almıştır. Yugoslavya döneminde turistik yönü artan Ohri muhiti ile beraber, Makedonya’nın bağımsızlığı sonrasında Makedonya’nın en ünlü turizm merkezleri içinde yer almıştır.
Nüfus değiştir
2002 sayımlarına göre Resne’nin toplam nüfusu 16.825 kişidir. Bu nüfusun etnik dağılımı şu şekildedir: Makedonlar 12.798; Türkler 1.797; Arnavutlar 1.536 ve diğerleri…[1] Resne’nin merkez nüfusu ise 8.748 olarak verilmiştir. Bu nüfus içinde Makedonlar 6.431; Türkler 1.369; Arnavutlar ise 325 kişilik nüfusa sahiptir.[2]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ a b 2002 nüfus sayımı sonuçları 25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü (Makedonca) (İngilizce)
- ^ a b Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü (Makedonca)
- ^ a b "Emine Gümüşsoy, II. Meşrutiyeti Hazırlayan Bir Merkez: Ohri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, s. 48-50". 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2011.
- ^ Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası - XX. Yüzyıl Başları, (Haz.: Yaşar Baş, Rahmi Tekin), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2003, s. 28-40.