Psikotomimetizm

Psikotomimetik (aynı zamanda psikotojenik olarak da bilinir) eylemler yalnızca halüsinasyonları değil, sanrılar ve/veya deliryum dahil olmak üzere psikoz semptomlarını taklit eder. Psikotomimez, ilacın verilmesini takiben psikotik semptomların başlamasıdır.

Opioid sınıfından nadiren kullanılan ilaçların bazılarında psikotomimetik etkiler vardır. Özellikle karma kappa reseptör agonisti mu reseptör antagonisti opioid analjezikler doza bağlı psikotomizise neden olabilir.^[1] Bu olumsuz etkinin görülme sıklığı %1-2 arasındadır. Pentazosin ve butorfanol bu opioid sınıfına girer.^[2]

Kannabinoidlerin psikotomimetik olduğuna dair kanıtlar vardır.^[3] D'Souza et al. (2004) hem pozitif semptomlarda (halüsinasyonlar, sanrılar, paranoya ve düzensiz düşünme) hem de negatif semptomlarda (avolisyon, asosyallik, apati, alogia ve anhedoni) şizofreniye benzeyen etkiler olduğunu bulmuştur.^[4]

Carl Sagan, esrarın etkilerini tanımlamak için anonim makalesi "Mr.X"^[5] 'de "psikotomimetik" kelimesini kullandı ve şöyle yazdı: "Gülümsüyorum, hatta bazen göz kapaklarımın içindeki resimlere yüksek sesle gülüyorum. Bu anlamda, esrarın psikotomimetik olduğunu düşünüyorum, ancak bazı psikozlara eşlik eden panik veya terörden hiçbirini bulamıyorum."

Kokain, amfetaminler ve sentetik katinonlar (banyo tuzları dahil) gibi psikostimulanların, paranoid şizofreni ve manik-depresif psikoza benzer psikotik semptomlar ürettiği bilinmektedir.

PCP gibi dissosiyatif ilaçlar (NMDA reseptör antagonistleri), kullanıcılarında tıbbi müdahaleyle sonuçlanabilecek psikotik davranışlara da neden olur.

BZ (QNB) gibi deliryan ilaçlar (muskarinik asetilkolin reseptör antagonistleri) de psikotomimetik sınıfına girer.

Psikotomimetik ilaçların listesi değiştir

Psikotomimetik etkilere neden olabilecek ilaçlar şunlardır:

Alkol (kronik/aşırı kullanım)
amantadin
Amfetamin
amilon
Atropin
Benztropin
benzidamin
benzilpiperazin
bromokriptin
bupropion
butorfanol
katinon
Kokain
Siklazosin
desoksipipradrol
Dimetiltriptamin (DMT)
Difenhidramin (DPH)
doksilamin
Efavirenz
anadolin
Efedrin
Ergine
etilon
ibogain
inhalanlar
ketamin
Ketazosin
levorfanol
Liserjik asit dietilamid (LSD)
meperidin
mefedron
Meskalin
metamfetamin
Metkatinon
metorfan
Metoksetamin (MXE)
Metilendioksiamfetamin (MDA)
Metilendioksimetamfetamin (MDMA)
Metilendioksi-N-etilamfetamin (MDEA)
Metilendioksipirovaleron (MDPV)
metilen
metilfenidat
Montelukast
miristisin
N-Etilpentilon
Pentazosin
Fensiklidin (PCP)
Pramipeksol
prolintan
prolintanon
propilheksedrin
psilosibin
pirovaleron
Kinüklidinil benzilat (QNB)
rotigotin
salvinorin A
skopolamin
sentetik kannabinoidler
Tetrahidrokanabinol (THC)
tramadol
Zolpidem
Zopiklon

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

^ Pfeiffer (1986). "Psychotomimesis mediated by kappa opiate receptors". Science. 233 (4765): 774-776. doi:10.1126/science.3016896. PMID 3016896.
^ Musacchio JM (1990). "The psychotomimetic effects of opiates and the sigma receptor". Neuropsychopharmacology. 3 (3): 191-200. PMID 2163646.
^ Sewell R. A. (2009). "Cannabinoids and psychosis". International Review of Psychiatry. 21 (2): 152-162. doi:10.1080/09540260902782802. PMID 19367509.
^ "The psychotomimetic effects of intravenous delta-9-tetrahydrocannabinol in healthy individuals: implications for psychosis" (PDF). Neuropsychopharmacology. 29 (8): 1558-1572. 2004. doi:10.1038/sj.npp.1300496. PMID 15173844. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
^ Sagan, Carl. "Mr. X". Marijuana-Uses.com. 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2012.

[1] Pfeiffer (1986). "Psychotomimesis mediated by kappa opiate receptors". Science. 233 (4765): 774-776. doi:10.1126/science.3016896. PMID 3016896.

[2] Musacchio JM (1990). "The psychotomimetic effects of opiates and the sigma receptor". Neuropsychopharmacology. 3 (3): 191-200. PMID 2163646.

[3] Sewell R. A. (2009). "Cannabinoids and psychosis". International Review of Psychiatry. 21 (2): 152-162. doi:10.1080/09540260902782802. PMID 19367509.

[4] "The psychotomimetic effects of intravenous delta-9-tetrahydrocannabinol in healthy individuals: implications for psychosis" (PDF). Neuropsychopharmacology. 29 (8): 1558-1572. 2004. doi:10.1038/sj.npp.1300496. PMID 15173844. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).

[5] Sagan, Carl. "Mr. X". Marijuana-Uses.com. 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]