Psödohalüsinasyon
Psödohalüsinasyon (Eski Yunanca: ψευδής (pseudḗs)), halüsinasyon olarak kabul edilecek kadar canlı, ancak bunu deneyimleyen kişi tarafından öznel ve gerçek dışı olarak kabul edilen istemsiz duyusal bir deneyimdir. Bunun tersine, "gerçek" bir halüsinasyon, onu yaşayan kişi tarafından tamamen gerçek olarak algılanır.[1]
"Psödohalüsinasyon" terimi Friedrich Wilhelm Hagen tarafından icat edilmiştir.[2] Hagen, bunları "illüzyonlar veya duyusal hatalar" olarak tanımlamak için 1868'de "Zur Theorie der Halluzination" adlı kitabını yayınlamıştır.[2] Terim Rus psikiyatrist Victor Kandinsky (1849-1889) tarafından daha ayrıntılı olarak araştırılmıştır.[2] Psödohalüsinasyonlara örnek olarak Kandinsky, normal insanlarda uykudan hemen önce meydana gelen hipnogojik halüsinasyonları verir.[3]
Terim, belirsiz kabul edildiğinden psikiyatri ve tıp alanlarında yaygın olarak kullanılmamaktadır;[4] psikotik olmayan halüsinasyon terimi tercih edilmektedir.[5] Halüsinojenik bir ilaçla psödohalüsinasyonların meydana gelme olasılığı daha yüksektir. Ancak psödohalüsinasyonlara ilişkin mevcut anlayış çoğunlukla Karl Jaspers'in çalışmalarına dayanmaktadır.[6]
Psödohalüsinasyonlar ve parahalüsinasyonlar arasında başka bir ayrım daha yapılır; ikincisi periferik sinir sistemindeki hasarın bir sonucudur.[7]
DSM-IV'de (2000) konversiyon bozukluğunun olası bir belirtisi olarak kabul edilmektedirler.[8] DSM-5'te (2013) bu tanım kaldırılmıştır.[2] Ayrıca Charles Bonnet sendromu olarak adlandırılan görme/işitme kaybı olan kişilerde psödohalüsinasyonlar meydana gelebilir.[9]
Kaynakça değiştir
- ^ Lavretsky, H. (1998). "The Russian Concept of Schizophrenia: A Review of the Literature". Schizophrenia Bulletin. 24 (4): 537-557. doi:10.1093/oxfordjournals.schbul.a033348. ISSN 0586-7614. PMID 9853788.
- ^ a b c d Telles-Correia, Diogo; Moreira, Ana Lúcia; Gonçalves, João S. (2015). "Hallucinations and related concepts—their conceptual background". Frontiers in Psychology. 6: 991. doi:10.3389/fpsyg.2015.00991. ISSN 1664-1078. PMC 4515540 $2. PMID 26283978.Telles-Correia, Diogo; Moreira, Ana Lúcia; Gonçalves, João S. (2015). "Hallucinations and related concepts—their conceptual background" 5 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Frontiers in Psychology. 6: 991. doi:10.3389/fpsyg.2015.00991. ISSN 1664-1078. PMC 4515540 5 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. PMID 26283978 5 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Stanghellini, Giovanni (2019). The Oxford handbook of phenomenological psychopathology. Oxford University Press. s. 486. ISBN 9780191841903.
- ^ Berrios, G. E.; Dening, T. R. (1996). "Pseudohallucinations: A conceptual history". Psychological Medicine. 26 (4): 753-63. doi:10.1017/S0033291700037776. PMID 8817710.
- ^ van der Zwaard, Roy; Polak, Machiel A. (2001). "Pseudohallucinations: A pseudoconcept? A review of the validity of the concept, related to associate symptomatology". Comprehensive Psychiatry. 42 (1): 42-50. doi:10.1053/comp.2001.19752. PMID 11154715.
- ^ Sanati, Abdi (2012). "Pseudohallucinations: a critical review" (PDF). Dialogues in Philosophy, Mental and Neuro Sciences. 5 (2): 42-47. 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ El-Mallakh, Rif S.; Walker, Kristin L. (2010). "Hallucinations, pseudohallucinations, and parahallucinations". Psychiatry. 73 (1): 34-42. doi:10.1521/psyc.2010.73.1.34. PMID 20235616.
- ^ First, Michael B.; Frances, Allen; Pincus, Harold Alan (2002). DSM-IV-TR Handbook of Differential Diagnosis. American Psychiatric Pub. s. 64. ISBN 9781585620548.
- ^ Eperjesi, Frank (2010). "Visual Hallucinations in Charles Bonnet Syndrome". Laroi, Frank (Ed.). Hallucinations: A guide to treatment and management. New York: Oxford University Press. ss. 303-322. ISBN 978-0-19-954859-0.