Pandia (uydu)
Pandia, (ayrıca Jupiter LXV olarak da adlandırılır), Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından Şili'nin Cerro Tololo Gözlemevi'nde bulunan 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük dış doğal uydusudur. Uydu, diğer dokuz Jüpiter uydusu ile birlikte 17 Temmuz 2018'de duyurulmuş ve uydunun yörüngesini doğrulamak için yeterince uzun bir zaman aralığında gözlemler toplandıktan sonra Küçük Gezegen Merkezi tarafından geçici olarak S/2017 J 4 adı verilmişti.[1]
 Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu tarafından Şubat 2003'te elde edilen Pandia'nın ön keşif görüntüsü | |
| Keşif[1][2] | |
|---|---|
| Keşfeden | Scott S. Sheppard |
| Keşif yeri | Cerro Tololo Gözlemevi |
| Keşif tarihi | 23 Mart 2017 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | Jupiter LXV |
Adın kaynağı | Πανδία Pandīa |
Alternatif adlar | S/2017 J 4 |
| Yörünge özellikleri | |
| Doğal uydusu | Jüpiter |
| Grup | Himalia grubu |
| Tam yörünge öğeleri[3] | |
Tam ana eksen | 11.481.000 km (0,07675 AU) AU |
Tam dış merkezlik | 0,179 |
Tam eğiklik | 29,0° (tutuluma) |
Tam ortalama devinim | 521.969928 derece / yıl |
Tam yörünge süresi | 0,68969 yıl (251,911 g) |
Perihelyon devinimi | 9201,409 yay saniye / yıl |
Çıkış düğümü devinimi | 4451,925 yay saniye / yıl |
| Fiziksel özellikler | |
| 23,0[4] | |
| 16,2[1] | |
Ortalama çap | ≈3 km[4] |
| Albedo | 0,04 (varsayılan)[4] |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Pandia, Himalia grubunun bir üyesidir. Himalia grubu, 11-12 milyon km (6,8-7,5 milyon mi) arasındaki yarı büyük eksenlerde ve 26-31° eğiklikle[4] Himalia'ya benzer yörüngeleri izleyen, Jüpiter'in düzensiz ters yön yörüngeye sahip uydularının oluşturduğu sıkı bir kümedir. Mutlak parlaklığı 16,2 ve tahmini çapı 3 km (1,9 mi) olan Pandia, Himalia grubunun bilinen en küçük üyelerinden biridir.[4]
Keşif değiştir
Pandia, Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından 23 Mart 2017'de keşfedildi, fakat Küçük Gezegen Merkezi tarafından Jüpiter'in diğer dokuz uydusunun keşfinin de bildirildiği 17 Temmuz 2018'e kadar Küçük Gezegen Elektronik Genelgeleri aracılığıyla duyurulmadı.[1]
Adlandırma değiştir
Uydu, 2019 yılında Zeus ve Selene'nin kızı, Yunan dolunay tanrıçası olan Pandia'nın (Πανδία Pandīa) adını aldı.[5] Pandia, Carnegie Enstitüsü tarafından Twitter'da düzenlenen bir adlandırma yarışmasında[6] en popüler önerilerden biriydi ve en kayda değer teklif, Birleşik Krallık Cornwall'daki Lanivet School astronomi kulübünden geldi. Okullarının maskotu bir panda olduğu ve yerel kiliseleri Londra Hayvanat Bahçesi'ndeki bir panda için bambu tedarik ettiği için Pandia'yı seçtiler.[7]
Yörünge değiştir
Pandia, Jüpiter'in yörüngesinde yaklaşık 11.481.000 km (7.134.000 mi) yarı büyük eksende ve tutuluma göre yaklaşık 29,0° eğiklikte hareket eder. Jüpiter'in diğer düzensiz uyduları gibi Pandia da, Güneş ve diğer gezegenlerin kütle çekimsel etkisine maruz kalacak kadar uzak bir yörüngede hareket ediyor. Bu nedenle Pandia'nın yörüngesi zaman içinde oldukça değişken hale gelir.[3]
Kaynakça değiştir
- ^ a b c d "MPEC 2018-O12 : S/2017 J 4". Minor Planet Electronic Circulars. Minor Planet Center. 17 Temmuz 2018. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2018.
- ^ "Planetary Satellite Discovery Circumstances". JPL Solar System Dynamics. NASA. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2023.
- ^ a b "Planetary Satellite Mean Elements". JPL Solar System Dynamics. NASA. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2023.
- ^ a b c d e Sheppard, Scott S. "Moons of Jupiter". Earth & Planets Laboratory. Carnegie Institution for Science. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2018.
- ^ "Planetary Names: Planet and Satellite Names and Discoverers". 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Naming Contest for Newly-discovered Moons of Jupiter". www.iau.org. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019.
- ^ "Public Contest Successfully Finds Names For Jupiter's New Moons". www.iau.org. 26 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019.