Palantir, J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya evrenindeki kurgusal cisim.

Palantir

İlk çağ'da Aman'da Fëanor tarafından yapılmış 8 tane küre şeklinde taş. Diğerlerini kontrol eden ana taş Aman'da Auallone Kulesine konuldu. Diğer yedi taş Elendil tarafından Orta Dünya'ya getirildi. Bu yedi taş Osgiliath, Minas Anor, Minas Ithil, Orthanc, Annu Minas, Aman Sul ve Elastirion'a yerleştirildi. Elestirion'daki taşı Elf'ler korumaya aldı ve Yüzük Savaşları sonunda Yüzük taşıyıcılarının son yolculuğu sırasında Batı ya geri götürüldü. Aman Sul kulesi Angmar tarafından yıkılınca Taş Arthedain tarafından Fornost'a getirildi. Annuminas taşıyla birlikte karanlık yıkılana kadar burada korundu. Arvedui'nin öldüğü gemi kazası sırasında onunla beraber sulara gömüldüler ve kayboldular. Geriye kalan Orta Dünya üzerindeki 4 taştan Minas Ithil taşı Minas Ithil in Nazgûl efendisi tarafından ele geçirilmesi sonucunda Nazgul efendisi tarafından Barad-dûr a götürülüp Sauron'a verildi. Tek Yüzüğün yok edilmesiyle o da Barad-dur ile beraber yok oldu. Osgiliath taşı da büyük saldırılar sonunda şehir in yanmasıyla yok oldu.

Üçüncü Çağ'ın sonlarına kadara kalan taşların ne olduğunu hiç kimse bilmiyordu. Isengard savaşlarından sonra Orthanc kulesine tutsak edilen Saruman ve yardımcısı Solucandil bir hata yaptılar. Solucandil Orthanc taşını Mithrandir'i öldürmek için kafasına attı. Ancak bu hamleden kurtulan Gandalf pek çok sırrı da açığa çıkamış oldu. Saruman'ın ihanetinin nedenini bulmuş oldu. Saruman bu taşı kullanarak Sauron ile haberleşiyor ve onun etkisinde kalıyordu. Kralın Dönüşü'nde Pippin dayanamayarak taşın içine baktı ve bu onun neredeyse sonu oluyordu. Çünkü taş Sauron'un eline girmişti. Aragorn Orthanc taşını Gandalf 'dan aldı ve ve Ölüler Yoluna gitmeden önce taşı kendi iradesine çevirmeye başardı. Taş bundan sonra Aragorn ve onun Varislerine kalmıştır. Anor taşı ise 2.Denethor 'un denetiminde Gondor kentindeydi ve bu Denethor'un çıldırmasına neden oldu. Denethor taşı sık sık kullanınca bu taş Sauron un iradesine geçmiş oldu. Denethor, Pelennor Çayırları Savaşı sırasında Palantir i eline alarak kendini yaktırdı. Böylece taş özelliğini yitirdi bu olaydan sonra sadece onu tutan iki el ve ateşten başka bir şey göstermedi.

Palantir taşlarının özelliği taşlar arasında görsel bir bağ kurabilmesidir. Taş iletişim kurduğu diğer taşa karşılıklı olarak çevresini ve ona emredileni görüntüler ile iletirdi. Bu özelliği sayesinde ülkeler arasındaki en hızlı iletişimi sağladılar. Gondor'un klasik işaret kuleleri Palantirler yok olana kadar işlevini yitirmişti. Üçüncü çağın sonlarına doğru çoğunun kaybolması, birinin Sauron'un emrine girmesi ile kullanılması çok tehlikeli bir hale geldiler. Bu taşlara ayrıca Gören Taş, Yedi Taş da denir Sindarin'de uzağı gösteren anlamına gelir. Tekili Palantir çoğulu Palantiri.