Osman Nebioğlu
Osman Nebioğlu (1912, Güneyköy, Afyonkarahisar - 7 Kasım 1988, İstanbul), Türk yayıncı, akademisyen, dergi ve ansiklopedi yazarıdır. Amerikan aile dergisi Reader's Digest'in Türkiye uyarlaması olan Bütün Dünya dergisi ile kitap, roman, dergi ve ansiklopedi yayımcılığı yapmış olan Nebioğlu Yayınevi'nin kurucusu ve eski başkanıdır.
Osman Nebioğlu | |
|---|---|
| Doğum | Osman Nebi 1912 Güneyköy, Emirdağ, Afyonkarahisar, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 7 Kasım 1988 (75-76 yaşlarında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Lise: Işık Lisesi
Lisans: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yüksek lisans: Berlin Humboldt Üniversitesi Doktora: Göttingen Üniversitesi |
| Meslek | Yayıncı, dergi ve ansiklopedi yazarı, çevirmen, akademisyen |
| Organizasyon | Nebioğlu Yayınevi, Yücel dergisi, İstanbul İktisadi ve Ticari Bilimler Yüksek Okulu |
| Evlilik | Meral (Ayar) Nebioğlu |
| Çocuk(lar) | İlhan Nebioğlu |
Hayatı değiştir
Nebioğlu, 1912 yılında Afyon'un Emirdağ ilçesinin Güneyköy köyünde doğdu. Babası kahve ve tütün tüccarı Mehmet Nebioğlu, annesi Hatice Nebioğlu'dur. Kardeşleri; yük. mimar Ziya Nebioğlu (d. 1915 - ö. 1975), yayımcı ve tüccar İhsan Nebioğlu ve yük. kimya mühendisi, Boğaziçi Üniversitesi eski öğretim üyesi ve Darüşşafaka eski Müdürü Orhan Nebioğlu, Raziye Günel, Nimet Değirmencioğlu (eşi Mehmet) ve Nedret Taner'dir.
Babasının tüccarlık işini İzmir'e taşımasının ardından 1921 yılında İzmir'e ailesiyle birlikte göç etti. İzmir Atatürk Lisesi'nde başladığı lise öğrenimini İstanbul'daki Işık Lisesi'nde tamamladı. Lise döneminde yazdığı yazıları Ahenk gazetesi, Hizmet gazetesi ve Fikirler dergisinde yayınlandı. 1936 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. Üniversitede okurken 1933 yılında arkadaşı Muhtar Enata ile birlikte Yücel dergisini çıkarttı. Yüksek lisansını Berlin Humboldt Üniversitesi ve doktorasını 1940 yılında Göttingen Üniversitesi'nde tamamladı.[1]
Aynı yıl içerisinde Türkiye'ye geri dönerek İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde sosyoloji asistanı olarak görev yaptı. Ankara'daki Basın Yayın Genel Müdürlüğü'nün Propaganda Dairesi'nin şefliğine terfi etti.
Nebioğlu, üniversiteden mezun olduktan sonra yayımcılık ve gazete-dergi yazarlığına başladı. Çıkardığı dergiler arasında Yücel, Bütün Dünya, Haftalık Yirminci Asır, Resimli Roman, Arkadaş çocuk dergisi, Anahtar mizah dergisi ve Nebioğlu Takvimi bulunmaktadır. Yazdığı makaleler, öyküler ve araştırmalar; Ulus, Cumhuriyet ve Tasvir-i Efkar gazetelerinde yayımlandı. Ziyad Ebüzziya'nın kurduğu Saray Kitabevi'nde kurucu ortak, ağabeyi İhsan ise Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır.[2]
1943 yılında yayımcılık faaliyetlerini tek bir çatı altında toplamak için Nebioğlu Yayınevi'ni kurdu. Bu yayınevi aracılığı ile kitaplar, romanlar, ansiklopediler, dergiler ve takvimler basıldı ve yayımlandı. Bütün Dünya dergisini 35 yıl, Bütün Türkiye dergisini 3 yıl ve Resimli Romans dergisini 2 yıl boyunca bu yayınevinden yayımladı.[3]
1961 yılında ise akademisyen, araştırmacı ve iş dünyasında faaliyet göstermiş yakınlarıyla İstanbul İktisadi ve Ticari Bilimler Yüksekokulu'nu kurdu ve kurucu genel müdürlüğünü üstlendi. Öğretim görevliliğini de yürüterek iktisat tarihi, sosyoloji ve turizm ekonomisi alanlarında dersler verdi.
Yazar ve şair Behçet Kemal Çağlar ile birlikte derlediği; Ziya Gökalp, Abdülhak Hamit Tarhan, Hasan Ali Yücel, Mithat Cemal Kuntay, Faruk Nafiz Çamlıbel, Celal Sahir Erozan ve Nazım Hikmet şiirlerinin yer aldığı "Atatürk'e Şiirler" kitabını yayımladı.[4]
Nebioğlu, 7 Kasım 1988 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetti. Kabri, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda bulunmaktadır.
Özel hayatı değiştir
Nebioğlu; Mustafa ve Hatice Ayar'ın kızı Meral Nebioğlu ile evliydi. Oğlu İlhan Nebioğlu, Londra'da yaşayan ve faaliyet gösteren bir yatırım bankacısı ve danışmanıdır. Nebioğlu; profesyonel derecede İngilizce, Almanca ve Arapça bilmekteydi.
Eserleri değiştir
Kitaplar değiştir
- 1936 - Anne, Yurt ve Toprak Kokusu - Osman Nebi(oğlu) ve Ziya Nebi(oğlu) - Çituris Basımevi
- 1944 - Güzel Sözler (derleme)
- 1948 - Nebioğlu Çocuk Ansiklopedisi - Nebioğlu Yayınevi
- 1955 - 100 Meşhur Türk - Nebioğlu Yayınevi (derleme)
- 1960 - Kölelik ve Hürriyet: Hürriyet Nedir, Siyasi Hürriyetlerimiz - Nebioğlu Yayınevi (araştırma)
- 1962 - Türkiye'de Kim Kimdir: Yaşayan Tanınmış Kişiler Ansiklopedisi - Nebioğlu Yayınevi
- 1963 - 100 Büyük Adam Ansiklopedisi - Nebioğlu Yayınevi
- 1968 - Sihirli Bahçe: Nesirler ve Hikâyeler - Nebioğlu Yayınevi
- 1968 - Hayaletler Çetesi: Dedektif Romanı - Nebioğlu Yayınevi (çeviri)
- 1973 - Garip Bir Tanrı Misafiri - Milliyet Yayınları (çeviri)
- 1974 - Soljenitsin'in Hayatı - Nebioğlu Yayınevi
- 1975 - Kral'ın Metresi: Kontes du Barry'nın Anıları - Nebioğlu Yayınevi (çeviri)
- 1976 - Dam Üstünde Saksağan: Gırgır Fıkralar ve Karikatürler - Nebioğlu Yayınevi
- 1976 - Kim, Niçin, Nasıl Ansiklopedisi: Yüz Ünlü Adam - Nebioğlu Yayınevi
- 1976 - Kim, Niçin, Nasıl Ansiklopedisi: Tarihin Büyük Olayları - Nebioğlu Yayınevi
- 1976 - Kim, Niçin, Nasıl Ansiklopedisi: Yüz Ünlü Türk - Nebioğlu Yayınevi
- 1977 - Matrak Fıkralar, Karikatürler ve Neler de Neler - Nebioğlu Yayınevi
- 1978 - Kim, Niçin, Nasıl Ansiklopedisi: Bilimin İlerleyişi - Nebioğlu Yayınevi
- 1978 - Cenneti Arayan Kadın: Bir Kadının Kader Yazısı - Nebioğlu Yayınevi (çeviri)
- 1979 - Seksi Fıkralar, Karikatürler ve Neler de Neler - Nebioğlu Yayınevi
- 1986 - Bir İmparatorluğun Çöküşü ve Kapitülasyonlar - Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
- 1988 - Türkçe Kur'an-ı Kerim Meali - Nebioğlu Yayınevi
Kaynakça değiştir
- ^ "Osman Nebioğlu kimdir?". www.biyografi.info. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.
- ^ "Ebüzziya Ailesi" (PDF). Kazlıçeşme Sanat. 16 Ekim 2020. 19 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.
- ^ "Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü - Osman Nebioğlu". Ahmet Yesevi Üniversitesi. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.
- ^ "Atatürk Kültür Merkezi Kütüphanesi (1.8.0.2058)". kutuphane.akmb.gov.tr. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.