Mauna Kea
Hawaii yanardağı
Mauna Kea (Hawaii dilinde telaffuz: [ˈmɐwnə ˈkɛjə]; Mauna a Wākea'nın kısaltması)[6], Hawaii adasında sönmüş bir yanardağdır. Zirvesi deniz seviyesinden 4,207.3 m yüksekliktedir, bu da onu Hawaii eyaletindeki en yüksek nokta ve dünyadaki bir adanın ikinci en yüksek zirvesi yapar. Zirve, büyük komşusu Mauna Loa'dan yaklaşık 38 m daha yüksektir. Mauna Kea, yüksekliği nedeniyle alışılmadık şekilde topografik olarak öne çıkmaktadır. Islak zirvesi, 4.207,3 metre ile dünyada 15. sırada, kuru zirvesi ise, 9.330 metre ile Everest Dağı'ndan sonra dünyada ikinci sıradadır.[7] Kuru zirvesi, Everest Dağı'nın deniz seviyesinden yüksekliği olan 8.848.86 metreden daha uzundur. Bu yüzden bazı yetkililer, Mauna Kea'yı su altı tabanından dünyanın en yüksek dağı olarak etiketlemiştir.[a]
| Mauna Kea | |
|---|---|
| Maunakea[1] | |
 Aralık 2007'de mevsimlik kar örtüsü görüntüsüyle Mauna Kea | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 42.073 m (138.035 ft) [2] |
| Çıkıntı | 42.073 m (138.035 ft) [2] |
| Yalıtılma | 3.947 km (2.453 mi) [3] |
| Listelenme |
|
| Koordinatlar | 19°49′14.4″K 155°28′05.0″B / 19.820667°K 155.468056°B [2] |
| Coğrafya | |
  Mauna Kea Mauna Kea'nın Hawaii'deki konumu  Mauna Kea Mauna Kea (ABD Hawaii) | |
| Konum | Hawaii ilçesi, Hawaii, ABD |
| Jeoloji | |
| Kayaç yaşı | En eski tarihli kaya: GÖ 237,000 ± 31,000[4] Yaklaşık: ~1 milyon[4] |
| Dağ türü | Kalkan volkan Sıcak nokta volkanı |
| Volkanik yay/kemer | Hawaii–Emperor deniz zinciri |
| Son patlama | MÖ 2460 ± 100 yıl |
| Tırmanma | |
| İlk tırmanan | Kaydedilmiş: Goodrich (1823)[5] |
| En kolay rota | Mauna Kea Yolu |
Ayrıca bakınız değiştir
Dipnotlar değiştir
- ^ National Geographic,[8] Guinness Dünya Rekorları[9] ve Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu[10] gibi. Üs tanımları değişkenlik gösterir ve önem kavramından daha az net bir şekilde tanımlanır.
Kaynakça değiştir
- ^ "Why does OMKM spell "Maunakea" as one word?". Office of Maunakea Management. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019.
- ^ a b c "Mauna Kea". NGS Station Datasheet. U.S. National Geodetic Survey. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ "Mauna Kea". Summits of the World. peakbagger.com. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ a b "Mauna Kea Hawai'i's Tallest Volcano". Hawaii Volkan Gözlemevi – Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu. 22 Mayıs 2002. 4 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010.
- ^ Hartt, Constance; Neal, Marie C. (Nisan 1940). "The Plant Ecology of Mauna Kea, Hawaii". Ecology. 21 (2). Ecological Society of America. ss. 237-266. doi:10.2307/1930491.(abonelik gereklidir)
- ^ Hit, Christine (5 Ağustos 2019). "The Sacred History of Maunakea". Honolulu Magazine. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.; Fujikane, Candace (1 Eylül 2019). "Mapping Abundance on Mauna a Wākea as a Practice of Ea". Hūlili: Multidisciplinary Research on Hawaiian Well-Being. 11 (1). ss. 23-54.
- ^ Helman, Adam (2005). The Finest Peaks - Prominence and Other Mountain Measures. Trafford Publishing. ISBN 9781412059954.
- ^ "Mauna Kea" (PDF). National Geographic. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ "Tallest Mountain". Guinness Dünya Rekorları. 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
- ^ "How High is Mauna Loa?". U.S. Geological Survey. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
Dış bağlantılar değiştir
- Active Volcanoes of Hawaii 21 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mauna Kea Summary 14 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — Global Volcanism Program (Küresel Volkanizma Programı).
- Mauna Kea 27 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hawaii Center for Volcanology (Hawaii Volkanoloji Merkezi).
- Mauna Kea Gözlemevleri 20 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Mauna Kea'nın zirve tesislerinin turu.
- Mauna Kea Ziyaretçi Bilgileri 11 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Zirve teleskoplarını ziyaret etmekle ilgili bilgiler.
- Mauna Kea Yönetim Ofisi 11 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Arazi yönetimi için plan.
- Mauna Kea Buz Devri Koruma Alanı 30 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Arazi ve Tabii Kaynaklar Dairesi Başkanlığı.