Laplace düzlemi
Laplace düzlemi veya Laplasyan düzlem, adını kaşifi Pierre-Simon Laplace'tan (1749-1827) alan ve bir gezegen uydusunun anlık yörünge düzleminin ekseni etrafında döndüğü ortalama ya da referans düzlemdir.
Laplace'ın adı bazen bir sistemin ortalama açısal momentum vektörüne dik olan düzlem olan değişmez düzleme de uygulanır, ancak bu ikisi karıştırılmamalıdır.[1] Bu iki düzlem yalnızca tüm tedirgin edicilerin ve rezonansların hareket eden cisimden uzak olduğu durumlarda eşdeğerdir.
Tanım değiştir
Laplace düzleminin ekseni (a) ana gezegenin dönüşünün kutupsal ekseni ve (b) ana gezegenin Güneş etrafındaki yörüngesinin yörünge ekseni ile eş düzlemlidir ve bunların arasındadır.[2] Laplace düzlemi, ana gezegenin ekvatoral genişliğinin uydunun yörüngesinin ana gezegenin ekvatoral düzleminin kutup ekseni etrafında dönmesine neden olma eğiliminde olması, güneş kaynaklı pertürbasyonların ise uydunun yörüngesinin ana gezegenin Güneş etrafındaki yörünge düzleminin kutup ekseni etrafında dönmesine neden olma eğiliminde olması nedeniyle ortaya çıkar. Birlikte hareket eden bu iki etki, uydu yörüngesinin devinimi açısından referans ekseni için bir ara konumla sonuçlanır.
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ Tremaine, Scott; Touma, Jihad; Namouni, Fathi (2009). "Satellite dynamics on the Laplace surface". The Astronomical Journal. 137 (3). ss. 3706-17. arXiv:0809.0237 $2. Bibcode:2009AJ....137.3706T. doi:10.1088/0004-6256/137/3/3706. 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2023.
- ^ See P. Kenneth Seidelmann (ed.) (1992), Explanatory Supplement to the Astronomical Almanac, University Science Books, Sausalito (Ca), pages 327-9.