Lüksemburgca
Lüksemburgca (Lüksemburgca: Lëtzebuergesch, Fransızca: Luxembourgeois, Almanca: Luxemburgisch) Lüksemburg'un resmî dillerinden biridir. 1984 yılında Almanca ve Fransızca'nın yanında, Lüksemburg'un resmî dili olarak kabul edilmiştir. Dünya çapında 320,830 kişi Lüksemburgca konuşabilmektedir.[2]
| Lüksemburgca | |
|---|---|
| Lëtzebuergesch | |
| Ana dili olanlar | Lüksemburg, Belçika, Fransa, Almanya |
| Konuşan sayısı | 400,000[1] (2010) (tarih gerekli) |
| Dil ailesi | |
| Yazı sistemi | Latin |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | lb |
| ISO 639-2 | ltz |
| ISO 639-3 | ltz |
Dil Ailesi değiştir
Lüksemburgca, Hint-Avrupa dil ailesi hiyerarşisinin alt gruplarından Orta Aşağı Almanca dil grubunun Batı Merkezi Almanca kısmında yer alan bir dildir. Zaman zaman Lüksemburgca bir Almanca ağzı olarak görülür.
Alfabe değiştir
Lüksemburgca 26 harfli bir Latin Alfabesi'yle yazılır. Diyakritik işaret olarak "é", "ä" ve "ë" olarak 3 farklı harf almıştır.
Değişim değiştir
Bir sözcüğün sonunda yer alan -n, başka bir sözcükle birleşme olduğunda silinir.
- (Sözcükler arasında) den + Ball → de Ball ("Top"), wann + mer ginn → wa mer ginn ("Biz giderken")
- (Birleşik sözcüklerde) Dammen + Schong → Dammeschong ("Kadın ayakkabıları")
Aşağıdaki gibi durumlarda ise -n silinmez:
- n, d, t, z, or h harflerinden önce.
- den Tuerm ("kule"), wann hien drénkt ("O (eril) içerken")
- Gromperenzalot ("Patates salatası"), fënnefandrësseg ("35")
- Bir sesli harften önce
- den Apel ("elma"), wann ech ginn ("Ben giderken")
- Ouerenentzündung ("kulak iltihabı")
- Cümlenin sonunda veya bir noktalama işaretinden önce.
- Ech hunn (wéi gëschter) vill geschafft. ("Çok iş yaptım (Tıpkı dün olduğu gibi)")
- Bu silme, başlarında s: säin, si/se/s', sech, seng, sou (Ve belki diğerleri) bulunan sözcüklerde ve bunları takip eden sözcüklerden önce isteğe bağlıdır.
Küçük bir sözlük değiştir
- eent - 1
- dräi - 3
- véier - 4
- aacht - 8
- siwwenzéng - 17
- Moss - kız
- Schong - ayakkabı
- Suen - para
- Timber - posta pulu
- Wéi al bass du? - Kaç yaşındasın?
- Mäin Num ass ... - Adım ...
- Äddi! - Eyvallah!
- An der Rei. - Tamam.
- Pleséier - sevinç, eğlence
- Tommel-dech! - Haydisene!
- Paräis - Paris
- Zännbiischt - diş fırçası
- Boîte - disko
Kaynakça değiştir
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
- ^ "Ethnologue report for Luxembourgeois". 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.
 | Hint-Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Lüksemburg ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |