Kullanıcı:Vikiolog/deneme tahtası4

Amaç değiştir

Bir kavram birden fazla anlama sahip de olsa, o isimde tek bir makale yaratılabilir. Bu gibi durumlarda o terim için bir anlam ayrımı sayfası oluşturulur. Anlam ayrım sayfaları, makale sayfalarına yazılsalar da özel sayfalardır; makale veya sözlük görevi görmezler. Amacı aynı terim başlığının birden fazla olması durumunda, başlıkların kolay bulunmasını ve ulaşılmasını sağlamaktır. Bu sayfalar kategori, kaynak, resim veya ayrıca bakınız yönlendirmeleri gibi listeleme dışı detayları içermezler.

Kullanım değiştir

Bir terim birden fazla anlama sahipse, birden fazla madde başlığında açılması gerekebilir. Böyle durumlarda anlam ayrımı sayfasına ihtiyaç duyar. Anlam ayrımına ihtiyaç duyan sayfalara örnek olarak şunlar verilebilir:

  • Bor: hem bir kimyasal element, hem de Niğde'nin bir ilçesinin adıdır.
  • Irak: hem bir ülke, hem uzak anlamında bir kelime, hem de bir makam adıdır.


Örneklerdeki maddeler tek bir madde başlığında işlenemeyeceğinden dolayı farklı eklerle açılabilir. Bu ekler makale konusunun çeşidini gösterir eklerdir. (film, 1923), (dizi, 1938), (kitap), (albüm), (şarkı), (müzik grubu), (kimya), (bitki) vb. Ek almış maddelere örnekler:


Anlam ayrımı sayfa içeriği değiştir

  • Madde adları
    • Madde adları yanılgı yaratmaması, farklı adlar girilmiş olmaması ve akılda kalabilmesi için gizlenmemelidir.
    • Madde adı farklı bir adla açılmışsa diğer tabiriyle açılan sayfaya yönlendirme yapılamayacağı için; önce anlam ayrımındaki adı kalın yazılarak iki terim arası veya bağlacıyla ayrılarak diğer adın bağlantısı yazılır. Örneğin; Kalp anlam ayrımı sayfasına Yürek yazılacaksa şu şekilde girilir:
* '''Kalp''' veya [[Yürek]], bir organ
  • Kırmızı bağlantılı maddeler;
    • Her ne kadar henüz açılmamış bir maddenin açılacağı bilinse de, anlam ayrımı sayfaları mevcut maddelerin kolay bulunması için vardır. Bu yüzden kırmızı bağlantılı veya mevcut olmayan bağlantılar eklenmemelidir.
  • Eki olan kelimeler;
    • Madde başlığı ne ise, sadece o kelimenin bulunduğu madde başlıkları dahil edilmelidir. Ek almış diğer madde isimleri o anlam ayrımı sayfasında yazılmamalıdır. Örneğin madde adı İstanbul ise, bu sayfayla aynı adı paylaşıyor diye İstanbul florası, İstanbul Spor, İstanbullu gibi başlıklar eklenmemelidir. Sadece aynı adı paylaşan tanımlayıcı başlıklar eklenebilir: İstanbul (il), İstanbul (şarkı), İstanbul (film) gibi.
    • Bazı madde adları birbirini takip eden serilerden oluşur. Örneğin; filmler, oyunlar, markalar, siyasi seçimler, spor yılları gibi. Bu seriler anlam ayrımı sayfasında değil, kendi maddeleri içinde sıralanmalı, kısayol verilmeli veya dolaşım şablonlarıyla yönlendirilmelidir.(Bu kısım biraz düşünülmeli sanırım, çok fazlalığı olan madde konuları var)
    • Serilere en güzel örnek canlı türleridir. Türler cins adıyla başladıkları için tek tek anlam ayrımı sayfasına konmaz. Kendi üst maddesinden bağlantılanarak erişim sağlanmalıdır.
  • Açıklama;
    • Açıklamalar, kısa ve net olmalı, içeriğinde iç bağlantı barındırmamalı, madde adında bulunan terimlerle tekrar içermemelidir.
  • Farklı yazım şekilli başlıklar;
    • Özellikle kısaltmalarda bazen başlıklar farklı şekiller içerebilir. Bazı başlıklarda özel anlamlı olduklarından büyük harfle yazılıyor olabilir. Bu tarz başlıklar tekil anlam ayrımında belirtilebilir. Örneğin fx; FX, fx, F/X, f(x), Ƒ(x), F-x gibi.
  • Kategori;
    • Kişi adları altbaşlığında belirtildiği hal dışında anlam ayrımı sayfalarına kategori eklenmemelidir.
  • Resim;
    • Anlam ayrımı sayfalarına resim, görsel, harita gibi gereksiz detaylar eklenmemelidir.
  • Kısayol bağlantıları
    • Anlam ayrımı sayfaları farklı maddelere bağlantı veya yönlendirme amacıyla kullanılmamalıdır. Bu sebeplerden dolayı, yönlendirme, ayrıca bakınız veya farklı şekillerde kısayollar eklenmemelidir.
  • Kaynak;
    • Anlam ayrımı sayfaları mevcutta olan aynı başlıktaki maddeler arası geçiş sağladığından dolayı kaynak veya doğrulanma gerektirmez. Doğrulanmalar madde içinde yapılır. Bu yüzden kaynakça, dış bağlantılar, konuyla ilgili yayınlar gibi doğrulamalar eklenmemelidir.

Alt başlıklar değiştir

Terimlerden bir kısmı aynı kategorideyse ve bunlar üçten fazlaysa, ayrı bir alt başlıkta sıralanabilir. Alt başlıklar ve içerikleri alfabetik olmalıdır. Örneğin aynı terimden ibaret 3 veya daha fazla film bulunuyorsa bunlar şu şekilde toparlanabilir:

'''A''' şu anlamlara gelebilir:

* [[A]], alfabenin ilk harfi
* [[A (matematik)]], 

==Filmler==
* [[A (film, 1920)]]
* [[A (film, 1945)]]
* [[A (film, 1953)]]
* [[A (film, 1999)]]
* [[A (film, 2024)]]

==Müzik==
* [[A (albüm)]]
* [[A (B şarkısı)]]
* [[A (C albümü)]]
* [[A (şarkı)]]

{{Anlam ayrımı}}

Dizin değiştir

Sayfada altbaşlıklar olduğunda sayfanın başlıkları için içerik dizini ortaya çıkar. İçerik dizini istenirse {{TOC|sağ}} kullanılarak sayfanın sağ tarafına alınabilir.

Kategoriler değiştir

Anlam ayrımı sayfalarında kategoriler sadece kişi adları olduğunda kullanılabilir. Bu kategoriler sadece şunlardır:


Vikisözlük değiştir

Terimlerin sözlük anlamı olabilir. Anlam ayrımı sayfaları sözlük olarak kullanılmaz. Buna karşın, sözlük anlamı olduğu düşünülen madde başlıkları için {{Vikisözlük}} şablonu kullanılarak kısa yol verilebilir. Vikisözlük sayfanın en üst kısmına eklenir. Manga sayfası için örnek içerik şöyledir:

{{Vikisözlük|Manga}}
'''Manga''' şu anlamlara gelebilir:

* [[Manga (askeriye)]], askerî bir birlik.
* [[Manga (çizgi roman)]], bir çizgi roman türü.

{{Anlam ayrımı}}


Oluşturma değiştir

Anlam ayrımı sayfaları doğrudan ilgili terim başlığı altında oluşturulabilir. Ancak terimin bir anlamı çok yaygınsa ve o terimi arayan insanların çok büyük bir ihtimalle o birinci anlamı aradığını düşünüyorsak, ya da yan anlamlar ana anlamdan türemişse (kitap adı, film adı gibi), o zaman ana anlamla ilgili makale o isim altında yazılır ve anlam ayrım sayfası için farklı bir sayfa açılır.


Terimin yalın halinin anlam ayrımı sayfası olması değiştir

"Manga" terimi üzerinden örneklendirilebilir. "Manga" dendiğinde hem askerî birlik hem de çizgi roman olan "manga"dan bahsedilme ihtimalinin aynı olduğu düşünülebilir. Öyleyse farklı anlamlar, kısa birer açıklama ile birlikte sayfaya yazılır ve bu sayfanın bir anlam ayrımı sayfası olduğu, ilgili şablon konularak belli edilir. {{Anlam ayrımı}} şablonu, sayfayı otomatik olarak anlam ayrımı sayfaları kategorisine koyacaktır. Manga sayfası şöyle olacaktır:

'''Manga''' şu anlamlara gelebilir:

* [[Manga (askeriye)]], askerî bir birlik.
* [[Manga (çizgi roman)]], bir çizgi roman türü.

{{Anlam ayrımı}}

Yeni anlam ayrımı sayfası değiştir

Agora başlığı üzerinden örneklendirilebilir. Agora sayfası mevcutta bulunduğu ve kendisine bağlantılanmış sayfalar olacağından, yeni bir anlam ayrımı sayfası oluşturmak gerekir. Agora başlığı kullanılamayacağı için oluşturulacak sayfa Agora (anlam ayrımı) olarak açılmalıdır. Anlam ayrımı oluşturulacak benzer maddelerin başlığında (anlam ayrımı) kullanılmalıdır. Okuyucuların bu başlığa erişebilmeleri için ise, ilk olarak uğrayacakları madde olan Agora maddesinden bu anlam ayrımı sayfasına bağlantı verilmesi gerekir. Bağlantı {{Diğer anlamı2}} şablonu kulanılarak yapılır.

İşlemler
  • Agora → Bu makale sayfasının üst kısmına {{Diğer anlamı2|Agora}} eklenmelidir.
  • Agora (anlam ayrımı) → Sonradan başka başlıklar oluştuğundan bu şekilde başlık açılır ve içeriğinde hem Agora, hem de Agora (film) başlıkları listelenir.

* Agora (film) → Bu sayfaya bir şey eklenmesine gerek yoktur. (Aşağıdaki kırmızıyla çelişiyor)


Agora (anlam ayrımı) sayfasının görünümü şöyle olur:

'''Agora''' şu anlamlara gelebilir:

* [[Agora]], antik Yunan kentlerinde, tüm kamu binalarının etrafında sıralandığı halka ait geniş açık alan
* [[Agora (film)]], 2009 yılında yayınlanan İspanyol-İngiliz yapımı tarihi drama filmi

{{Anlam ayrımı}}


Agora makale sayfasının görünümü de şu şekilde olur:

     Başlığın diğer anlamları için Agora (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Agora (Yunanca : Ἀγορά, Agorá), antik Yunan kentlerinde, şehirle ilgili politik, dini, ticari her türlü faaliyetin gerçekleştiği, tüm kamu binalarının etrafında sıralandığı halka ait geniş açık alan olup, Helenistik dönemde şekillenip Roma İmparatorluğu’nda ortaya çıkan forumların öncülüdür. 

=== Anlam ayrımı sayfasına bağlantı ===
Anlam ayrımı sayfasına ihtiyaç duyan her terimle ilgili her makalenin en üst satırına, anlam ayrımı imkanı olduğunu anlatmak için {{Diğer anlamı}} şablonu konulmalıdır. Bu makalelerin kodunda ilk satır şöyle olur:

  • Bor elementinin anlatıldığı makalede:
{{Diğer anlamı|Bor (anlam ayrımı)}}
  • Irak makalesinde:
{{Diğer anlamı|Irak (anlam ayrımı)}}


Kişi adları, soyadları veya lakapları değiştir

Bazı kişiler adları, soyadları veya lakaplarıyla bilinir. Bu tarz durumlarda kişilerin kolay bulunabilmesi için de anlam ayrımı sayfasında Kişiler başlığı altında yer verilebilir. Bu durum bütün aynı adları veya soyadlarını o anlam ayrımı sayfasına koymayı gerektirmez. Örneğin Ali adıyla başlayan yüzlerce isim bulunur. Bunların hepsi sıralanırsa başlık bulmak zorlaşır. Bu yüzden kullanılan isim veya lakap sadece belirli bir kişiyi ifade ediyorsa dahil edilmelidir. Örneğin; Atatürk'ün Mustafa Kemal Atatürk olduğunun bilinmesi, Rıdvan Dilmen'in lakabının Şeytan olması gibi.

Örneğin: Şeytan (anlam ayrımı) sayfasının görünümünde şu şekilde olmalıdır:

'''Şeytan''' şu anlamlara gelebilir:

* [[Şeytan]], dini bir varlık
* [[Şeytan (tarot kartı)]]

==Kişiler==
* Şeytan veya [[Rıdvan Dilmen]], futbolcu

{{Anlam ayrımı}}

Anlam ayrımı sayfalarında sadece bu altbaşlık için kategori kullanılabilir ve şunlardan ibarettir:


Coğrafya değiştir

Aynı isme sahip bir çok yerleşim yeri, dağ, nehir vb. bulunur. Bunlar da anlam ayrımı sayfasında Coğrafya veya duruma göre Yerleşim yerleri başlığı altında sıralanabilir.

'''Abbeville''' şu anlamlara gelebilir:

==Yerleşim yerleri==
* [[Abbeville]]
* [[Abbeville, Alabama]]
* [[Abbeville, Güney Karolina]]
* [[Abbeville, Louisiana]]

{{Anlam ayrımı}}


Örnekler;

Manga şu anlamlara gelebilir:

  • [[Manga (askeriye)|Manga]], askerî bir birlik.  N (Madde adının mevcut halinin gizlenmiş olması)
  • Manga (askeriye), askerî bir birlik. Çavuş dahil toplam 9 kişidir. Ancak bazı Jandarma mangaları 11 kişiden oluşabilir. N (Uzun açıklama)
  • Askeri manga veya Manga (askeriye), askerî bir birlik. N (Bağlantılanacak sayfanın ilk kısımda olmaması)
  • Manga (kitap), 1901'de yayınlanan kitap.  N (Kırmızı bağlantı)
  • Manga (çizgi roman), Japonya'ya özgü bir çizgi roman türü. N (Açıklamada farklı maddeye bağlantı bulunması)
  • Manga (çizgi roman), bir çizgi roman türü. Y
  • Manga (askeriye) veya Askeri manga, askerî bir birlik. Y



Notlar:

  • şeytan Rıdvan
  • after ve after life
  • müzesi binası köprüsü gibi ekler dahil edilmeli mi, sınır ne
  • vikisözlük
  • film, oyun vs serisi
  • ayrıca bakınız
  • kaynakça
  • kısayollar
  • fx
  • look from şablonu
  • Çok kelimeli maddelerde daha fazla kelimesi olanların eklenmemesi
  • DEFAULTSORT


Kullanılan şablonlar ve örnekleri değiştir