Kullanıcı:Homeros 1984/deneme tahtası

ARNOLD HAUSER(1892-1978)

8 Mayıs 1892 Timişoara(o zamanlar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırları içinde olan ve şimdi Romanya sınırları içinde yer alan şehir) doğumlu sanat tarihçi ve Marxist sosyolog.

Sanattaki toplumsal yapının değişiminin etkileri üzerine kitaplar yazmıştır.Dört ayrı şehirde sanat tarihi eğitimi gördü.Hocaları arasında sanat tarihi Viyana ekolü temsilcilerinden Max Dvorak,Alman sosyolojisinin kurucularından Georg Simmel,Fransız filozof Henri Bergson ve tarihçi  Gustave Lanson vardır.1.Dünya Savaşı'ndan sonra İtalya'da iki yılını İtalyan sanatı ile ilgilenerek geçirmiştir.1921'de Berlin'e,1924'te ise Viyana'ya yerleşmiştir.Bu zaman zarfında,kendi deyişiyle,zamanımızda hevesle çözmeye çalıştığımız sanatın ve edebiyatın problemlerinin aslında ve temelde sosyolojik sorunlar olduğunu özümsemiştir.Arnold Hauser üzerinde başka bir kritik etkiye sahip isimlerden biri de Macar filozof Bernhard Alexander olmuştur.Alexander, Hauser'i hem Shakespeare hem de Immanuel Kant üzerine yoğunlaşmaya teşvik etmiştir.Bu teşvik Hauser'in tiyatro ve daha sonra sinema üzerine yaptığı sistematik çalışmalarının sanat dünyasında daha önemli bir yer tutmasına yol açmıştır.Marxizm ile tanışması ilk olarak Macar filozof ve edebiyat bilimcisi Georg Lukacs'ın yazılarını okuyarak gerçekleşir.Daha sonra Hauser,Lukasc ile bireysel olarak tanışır ve Arnold Hauser 1915 ve 18 yılları arasında Budapeşte'de aktif olan felsefeciler topluluğu Sonntagskreis'ın üyesi olur.1918'de Athenaeum gazetesinde yer alan sistematik bir estetik yaratma sorunu konulu doktora tezi de dahil 1911-1918 yılları arasında yayınladığı bütün yazılarını Budapeşte'de kaleme almıştır.Daha sonraki 33 yılda kendisini araştırmaya ve dünyayı dolaşmaya adaddığından çok daha az kitap yayınlamıştır.

Sanatın Toplumsal Tarihi adlı kitabı ,naturalizmin hegemonyası altında olan bir paleolitik çağdan sonra,moda mod,öz olarak dini baz alarak şekillenmiş bir biçimde etkisini gösteren sanatın,halkların hiyerarşinin ve otoritenin etkisinden kurtularak ticarete yönelmeleri ve burjuva sınıfının oluşmasından hemen sonra daha gerçekçi ve naturalist bir forma büründüğü tezini öne sürer.28 Haziran 1978 tarihinde Budapeşte'de ölmüştür.

Writings[edit source]

• 1951: Sozialgeschichte der Kunst und Literatur (The Social History of Art and Literature)
• 1958: Philosophie der Kunstgeschichte (The Philosophy of Art History)
• 1964: Der Manierismus. Die Krise der Renaissance und der Ursprung der modernen Kunst (Mannerism: The Crisis of the Renaissance and the Origin of Modern Art)
• 1974: Soziologie der Kunst (The Sociology of Art)
• 1978: Im Gespräch mit Georg Lukács kleiner Sammelband mit drei Interviews und dem Essay „Variationen über das tertium datur bei Georg Lukács“

References[edit source]

• Harrington, Austin (2004). Art and social theory: sociological arguments in aesthetics. Wiley-Blackwell, pp. 64–68. ISBN 0-7456-3038-3
• (in French) Alberto Tenenti: Hauser, Arnold: Art, histoire sociale et méthode sociologique. In: Annales. Economies, Societes, civilisations. Paris: 12(1957)3, S. 474–481.
• Zoltán Halász: In Arnold Hauser’s workshop. In: The new Hungarian quarterly. Budapest: 16(1975)58, p. 90–96.
• (in German) Ekkehard Mai: Kunst, Kunstwissenschaft und Soziologie. Zur Theorie und Methodendiskussion in Arnold Hausers „Soziologie der Kunst“. In: Das Kunstwerk. 1/1976, S. 3–10.
• (in German) Jürgen Scharfschwerdt: Arnold Hauser. In: Alphons Silbermann (Hrsg.): Klassiker der Kunstsoziologie. Beck, München 1979. S. 200–222.
• (in German) K.-J. Lebus: Eine sozialhistorische Sicht auf Kunst und Gesellschaft. (Annotation zur Herausgabe der Sozialgeschichte... im Verlag der Kunst, Dresden, 1987). In: Bildende Kunst. Berlin: 35(1988)12, p. 572.
• (in German) K.-J. Lebus: Zum Kunstkonzept Arnold Hausers. In: Weimarer Beiträge. Berlin 36 (1990) 6, p. 210–228. (online)
• Jim Berryman, “Gombrich’s Critique of Hauser’s Social History of Art,” History of European Ideas, vol. 43, no. 5, 2017, 494–506.
• Csilla Markója, “The young Arnold Hauser and the Sunday Circle - The publication of Hauser’s estate”, Journal of Art Historiography, 21, 2019, 1–20.

References[edit source]

1. ^ Csilla Markója (2019), “The young Arnold Hauser and the Sunday Circle - The publication of Hauser’s estate”, Journal of Art Historiography 21, 1–20.
2. ^ Markója (2019), 15–17.
3. ^ Markója (2019), 7–9.
4. ^ Ernst Gombrich (1953),“The Social History of Art by Arnold Hauser”, Art Bulletin 35, 81.
5. ^ Jim Berryman (2017), “Gombrich’s Critique of Hauser’s Social History of Art,” History of European Ideas, vol. 43, no. 5, 494-506.