Kulanotpes Nehri

Kazakistan'da bir nehir

Kulanotpes (KazakçaҚұланөтпес; RusçaКуланотпес), Kazakistanda Karagandı ve Akmola Eyaletlerinde, Nura ve Korgaljın ilçelerinden akan bir nehirdir. Tengiz Gölü'ne akan en önemli ikinci nehirdir.

Kulanotpes
Құланөтпес (Kazakça)
Куланотпес (Rusça)
Nehrin aşağı kısımları. — Kaynak, — Ağız, Kazakistan
Nehrin aşağı kısımları.
Kazakistan üzerinde Kulanotpes Nehri
Kulanotpes Nehri
Kulanotpes Nehri
— Kaynak, — Ağız, Kazakistan
Konum
Ülke(ler)  Kazakistan
İlçe(ler) Nura, Korgaljın
Genel bilgiler
Kaynak Aygırjal[1]
48°58′14″N 71°16′30″E / 48.970556°K 71.275°D / 48.970556; 71.275
Kaynak rakımı 586 m (1.923 ft)[2]
Ağız Tengiz Gölü[3]
50°20′35″N 69°14′45″E / 50.343000°K 69.245800°D / 50.343000; 69.245800
Ağız rakımı 304 m (997 ft)[2]
Yükseklik farkı 282 m (925 ft)
Uzunluk 364 km (226 mi)
Havza alanı 25.900 km2 (10.000 sq mi)
Debi 3 metreküp/saniye (110 cu ft/s)

Nehir yolu değiştir

Kulanotpes, Kazak Yaylaları'nın Aygırjal (Айғыржал) sıradağlarından doğar. Kaynağı kuzeydoğu yamaçlarında, Ulıtav Eyaleti'ndeki Aymışık Dağı yakınlarındadır. Kaynağa en yakın yerleşim birimi Taldıbulak (Taldybulak, eskiden Lenino) köyüdür. Önce Kuzeybatıya doğru ilerler. Aşağı kısımlarda Nura'nin batısında güçlü bir şekilde menderesler oluşturur. Son bölümünde batıya ve tekrar kuzeye doğru kıvrılır. Korgaljın Gölünün batı kıyıları boyunca akar ve Akmola Eyalet sınırını geçerek Korgaljın İlçesi'ne ulaşır. Ardından Tengiz Gölü'nun doğusundan, güney kıyılarına yakın bir yerden göle giriş yapar.[2][4][5][6][7]

 
 
 
  — Kaynak, Karagandı Eyaleti   — Ağız, Akmola Eyaleti

Nehir kolları değiştir

Kulanotpes'in ana kolları Kulşin, Ermek, Surteke, 160 km (99 mi) uzunluğundaki Kon, Karaozek, Kazygurt ve 106 km (66 mi) uzunluğundaki Sonalı'dir.[2][4][5][6]

Nehrin kıyısında Kaynar, Kenjarık, Orazal, Kulanotpes, Kosaral, Kaskatau ve Nygman gibi birçok köy bulunmaktadır.[2][4][5][6] Kulanotpes'in ağız bölgesi Korgaljın Doğa Koruma Alanı'nın bir parçasıdır.[8]

Hidroloji değiştir

364 km (226 mi) uzunluğunda ve 25.900 km2 (10.000 sq mi)’lik drenaj alanına sahiptir. Nehir esas olarak kar ve yağmur suyuyla beslenmektedir. Nehrin suyu ilkbaharda yumuşak ve içilebilecek düzeydedir. Yaz aylarında ve kuraklık dönemlerinde nehir akışı durur ve dağınık havuzlar dışında nehir yatağı neredeyse tamamen kurur. Havzasında; İzendi, Karatomar, Alabaytal, Tuzkol, Alabas ve Jarlıkol gibi çok sayıda göl bulunmaktadır. Nygman yakınlarında bir köprü yer almaktadır.[2][7]

Flora ve fauna değiştir

Kulanotpes, Turna, Perca, Havuz balığı, Carp ve Tahta balığı dahil olmak üzere balık açısından zengindir. Nehir kıyısının belirli kesimlerinde Hasır otu yetişir ve diğer kuşların yanı sıra ördekler ve çulluklar için de bir yaşam alanı sağlar.[7]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Куланотпес) (Rusça) 1:200.000". 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 
  2. ^ a b c d e f Google Earth
  3. ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Куланотпес) (Rusça) 1:100.000". 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 
  4. ^ a b c "M-42 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:1.000.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 
  5. ^ a b c "M-42-30 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:200.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 
  6. ^ a b c "M-42-055 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:100.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 
  7. ^ a b c Куланотпес (Kulanotpes) // Kazakistan Ulusal Ansiklopedisi. — Almatı: Kazak Ansiklopedisi, 2005 (Rusça). — Т. Cilt III. — ISBN 9965-9746-4-0. (Cc-by-3.0)
  8. ^ "Saving birds by UNDP Eurasia". 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 

Dış bağlantılar değiştir