Kemal Doğan

Türk asker ve siyasetçi

Kemal Doğan (Kozanoğlu Doğan Bey; 1879, Üsküp – 1951, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.

Kemal Doğan
Korgeneral Kemal Doğan
Doğum1879
Üsküp
Ölüm1951 (71-72 yaşlarında)
İstanbul
Bağlılığı Osmanlı (1897-1919)
 Türkiye (1919-1941)
Hizmet yılları1897-1941
RütbesiKorgeneral
Çatışma/savaşlarıBalkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
Ödülleriİstiklâl Madalyası
Sonraki işiTBMM VI. Dönem Ağrı Milletvekili
TBMM VII. ve VIII. Dönem Kırklareli Milletvekili

Yaşamı değiştir

Çocukluk ve gençlik yılları değiştir

Annesi Pembe Hanım, babası maliye memurlarından İbrahim Bey’dir. Aile 1885 yılında Üsküp'ten Kırklareli’ne göç etmiştir. 1897 yılında Topçu Okuluna girdi. 1900 yılında üsteğmen rütbesiyle mezun olarak önce Edirne'de 2. Ordunun 2. Topçu Fırkasının 4. Livası Yaverliğine, sonra da Topçu Alayı 7. Bölge 5. Batarya Komutanlığına atandı. 1906 yılında 9. Topçu Alayı 5. Batarya Komutanlığına atandı. Haziran 1908'de yüzbaşılığa terfi ederek Tırnova'da bulunan Seri Ateşli Krup Cebel Bataryası Komutanlığına, iki ay sonra da Kırklareli'nde bulunan 7. Sahra Topçu Alayının 5. Batarya Komutanlığına atandı. 1909 yılında Hareket Ordusu'nda görev aldı.

1910 yılında İstanbul'da 5.Topçu Alayı 6. Batarya Komutanlığına, 1911 yılında Topçu Okulu 2. Bölük Komutanlığına atandı. 1911 yılında Mustafa Kemal Paşa ile Bingazi'ye geçerek olası bir İtalyan istilasına karşı yerel birliklerin düzenlenmesinde çalıştı. Balkan Harbinin başlamasıyla Şark Ordusu Cephane Komutanlığına atandı. 1913 yılında 10,5'luk Seri Sahra Obüslerinde teşkil edilmiş olan Taburun 2. Bataryası Komutanlığına tayin edildi.

Birinci Dünya Savaşı değiştir

 
General Kemal Doğan’ın Irak’ta vurulduğu, kurşun deliği ve kan izlerini taşıyan üniforma

1914 yılında I. Dünya Savaşının başlamasıyla 3. Fırka Topçu Alayı 4. Tabur Komutanlığına, Irak'a 24. Sahra Alay 1. Tabur Komutanlığı ve 51. Fırka Topçu Alay Komutamğına tayin edildi. 1915 yılında Irak İslam Ordusu Topçu Komutanlığına ve 18. Kolordu Topçu Komutanlığına atandı. 6 Eylül 1915 tarihinde Binbaşılığa terfi etti. Irak Cephesinde gösterdiği üstün hizmetlerden dolayı Harp Madalyası ile ödüllendirildi. 1918 yılında İslam Ordusu Topçu Müfettişliğine, 1919 yılında 9. Ordu Topçu Müfettişliği ve 3.Kolordu Topçu Müfettişliğine atandı.

I. Dünya Savaşı’nda 1916-1917 yılları arasında Irak Cephesi’nde Vadi-i Kelal, Birinci Felahiye, Sabis Meydan Muharebesi, İkinci ve Üçüncü Felahiye, Beyttisa, Kutülammare, Garraf, Elhan, Beşşare, Samran, Bağdat, Sindiyye, Ethemçayı muharebelerinde savaştı. Kut'ül Ammare Kuşatması'nda yaralandı. İyileşince Kafkas Cephesine atandı. Hazar Denizi kıyılarında yapılan harekat ile Kafkasya’nın boşaltılmasında bulundu. Bu görevden sonra İstanbul’a çağrılan Binbaşı Kemal Bey, 1919 yılı başlarında İstanbul Rami Kışlası’ndaki Topçu Astsubay Okulu Müdürlüğünde (Sahra Topçu ve Ağır Topçu Küçük Zabit Mektebi) hizmete devam etti.

Kurtuluş Savaşı değiştir

19 Mayıs 1919 tarihinde Gazi Mustafa Kemal Paşa'yla birlikte Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıktı. Sivas Kongresi hazırlıklarını tamamladıktan sonra Atatürk kendisine "Kozanoğlu Doğan Bey" takma adını vermiş ve Kilikya Kuvâ-yi Milliye Kumandanı olarak yöreyi Fransız kuvvetlerinden arındırmak üzere görevlendirdi.

Urumlu’da vuruldu. İyileştikten sonra Koçgiri (1921) ve Pontus (1922) ayaklanmalarının bastırılmasında görev aldı. 26 Ağustos 1922 tarihinde Büyük Taarruz'a Birinci Ordu Topçu Müfettişi olarak katıldı. İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Sonraki hayatı değiştir

1923 yılında Meçkoğlu ailesinden Mevhibe Hanım'la evlendi. Reha ve Ayfer adında iki kızları oldu. Kızlarından Reha, 1973-1977 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) İstanbul Belediye Başkanlığı'na seçilen Ahmet İsvan'ın eşidir.

1923-1927 yılları arasında Topçu Atış Okulu Müdürlüğünde, 1927-1928 yılları arasında 2. Ordu Topçu Mütehassıslığında, 1928-1932 yılları arasında 16. Fırka Topçu Bölge Komutanlığı, 1932 yılında Erzurum Müstahkem Mevki Komutanlığı, 1935 yılında Kırklareli'nde 46. Tümen Komutanlığı, 1937 yılında Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanlığı, 1938 yılında 2. Kolordu Komutanlığı, 1940 yılında 3. Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu. 1941 yılında emekli oldu.

TBMM'nin 6. dönem seçimlerine katılarak Ağrı Milletvekili seçildi. 7. ve 8. dönemlerde Kırklareli Milletvekili seçildi.

20 Kasım 1951’de öldü. İstanbul’da, Edirnekapı Şehitliği’nde yatmaktadır.

Hatırası değiştir

Gelibolu, Dirikköy'de adını taşıyan General Kemal Doğan Kışlası ile kışla anıtı bulunmaktadır. Kilikya'da (Adana bölgesi) Kurtuluş savaşı sırasında vurulduğu köye "Doğanbeyli" adı verilmiş ve meydana "Kozanoğlu Doğan Bey heykeli" dikilmiştir. Çanakkale Müstahkem Mevki komutanlığı yaptığı dönemde İzmir Yolu üzerinde bulunan İntepe Beldesi'ne yaptığı katkıların hatırası olarak 1938 yılında, adına, Belde Meydanında, bir çeşme halk tarafından yaptırılmıştır. Belediye Başkanı odasında o yıllarda hediye ettiği manyetolu telefon halen saklanmaktadır. Samsun’da Gazi Müzesi'nde, Bandırma Vapurunun birebir maketinde ve Tütün İskelesindeki 19 Mayıs'ta Atatürk’ün Samsun'a çıkışını temsil eden yapıtlarda çeşitli heykelleri yer almaktadır.

Kaynakça değiştir

Yarar, Hülya (1999). Cepheden Meclise. Ankara: T.C. Milli Savunma Bakanlığı.