Junker
Junker (Danca: Junker, Almanca: Junker, Felemenkçe: Jonkheer, İngilizce: Yunker, Norveççe: Junker, İsveççe: Junker, Gürcüce: იუნკერი, romanize: Iunkeri, Orta Yüksek Almanca Juncherre'den türetilmiş, "genç asilzade"[1] veya başka bir şekilde "genç lord" (Almanca: jung ve Almanca: Herr'den türetilmiştir) anlamına gelen bir soylu unvanıdır. Bu terim geleneksel olarak Avrupa'nın Almanca konuşulan, Felemenkçe konuşulan ve İskandinavca konuşulan bölgelerinde kullanılmaktadır. Baltık Alman etkisinden dolayı Rus İmparatorluğu'nda da Rus Devrimi'ne kadar kullanılmıştır. Bu terim halen Gürcistan Savunma Kuvvetleri tarafından Ulusal Savunma Akademisi öğrenci subayları için kullanılmaktadır.
Onursal unvan değiştir
Brandenburg'da Junker, başlangıçta yüksek Edelfrei (doğrudan) soylularının bir üyesiydi ve bu unvana sahip değildi. Daha sonra "Kır squire'ı" olarak anlaşılan, bazen siyasi açıdan önemsiz, genç veya daha az soylu bir kişiyi ifade eden genel bir anlama dönüşmüştür.[2]
Martin Luther, Wartburg'da kendini "Junker Jörg" olarak kamufle etti; daha sonra İngiltere Kralı VIII. Henry ile "Juncker Heintz" olarak alay edecekti.[3]
Soyluların bir parçası olarak, birçok Junker ailesinin soyadlarının önünde sadece von veya zu gibi edatlar bulunurdu ve başka unvanları yoktu. Unvanın kısaltması Jkr. idi ve çoğunlukla verilen isim ve unvanlardan önce yer alırdı, örneğin: Jkr. Heinrich von Hohenberg. Kadın eşdeğeri Junkfrau (Jkfr.) sadece ara sıra kullanılırdı. Bazı durumlarda Jkr. onursal unvanı Freiherren (baronlar) ve Grafen (kontlar) için de kullanılmıştır.[4]
Kullanımı değiştir
Junker (ve soydaşları) geleneksel olarak Avrupa'nın Almanca konuşulan bölgelerinde asil bir onurlandırma unvanı olarak kullanılmıştır. Bu unvan bugün Hollanda ve Belçika'da geleneksel anlamıyla Hollandaca Jonkheer şeklinde varlığını sürdürmektedir.
Bu kavram aynı zamanda çeşitli ülkelerde, genellikle sarayda prens rütbesindeki bir kişinin hizmetindeki genç soylu erkeklere verilen bir unvan olan Fransız valet de chambre'ın Alman ve İskandinav eşdeğeri olan Kammerjunker unvanında da kullanılmaktaydı. Bir Kammerjunker, bir chamberlain'in altında, ancak bir chamber page'in üstünde yer alırdı. Alman ve İskandinav topraklarında Fahnenjunker ve İskandinav eşdeğerleri (örneğin: fanjunkare) gibi askeri rollerde de kullanılmıştır.
Danimarka'da Junker sözcüğünün anlamı, aslen bir Orta Çağ dükünün ya da kontunun oğlu olan genç bir lordu ifade etmekle birlikte, ayrıcalıklı toprak sahibi sınıfının bir üyesi için de kullanılan bir kavram olmuştur. Bu unvan 1375'ten önce Danimarka kraliyet oğulları için de uygun görülmekteydi. Ayrıca kraliyet ailesi içinde Kammerjunker unvanında da kullanılmıştır.
Prusya'da günümüzün yaygın kullanımı değiştir
Modern Prusya tarihinde bu kavram, neredeyse tüm toprakları ve hükûmeti kontrol eden toprak sahibi soylular (özellikle Doğu Elbia olarak adlandırılan) ya da soylu statüsüne bakılmaksızın Prusyalı mülk sahipleri için yaygın olarak kullanılan bir kavram haline gelmiştir. 1871'de Alman İmparatorluğu'nun kurulmasıyla birlikte Junker'ler merkezi Alman hükûmetine ve Prusya ordusuna hakim oldular. Önde gelen temsilcilerinden biri Prens Otto von Bismarck'tı.[5] Prusya'nın "Junker'leri" genellikle Almanya'nın batı ve güney eyaletlerindeki seçkinlerle, örneğin Hamburg şehir cumhuriyeti (soyluları yoktu) veya Bavyera gibi Katolik eyaletlerle karşılaştırılır ve Prusya'nın "Junker sınıfı" genellikle hor görülürdü.[6] İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Wehrmacht'ın subay kadrosunun büyük bölümünü oluşturan ve önde gelen üyesi Cumhurbaşkanı ve eski General Paul von Hindenburg'un 1933'te Hitler'i şansölye olarak atadığı junker sınıfı, Prusya militarizminden, Nazilerin yükselişinden ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sorumlu tutuldu. Sonuç olarak, Sovyet İşgal Bölgesi'nde Sovyet çizgisinde kolektifleştirme amacı taşıyan bir toprak reformu, propagandada Almanca: Junkerland in Bauernhand, romanize: Junker toprakları köylülerin elinde sloganıyla Junker sınıfına karşı bir saldırı olarak meşrulaştırıldı.
Kaynakça değiştir
- ^ Duden; Meaning of Junker, in German. [1]
- ^ William W. Hagen, Ordinary Prussians: Brandenburg Junkers and Villagers, 1500–1840 (2002).
- ^ Henry VIII: September 1540, 26–30', Letters and Papers, Foreign and Domestic, Henry VIII, Volume 16: 1540–1541 (1898), p. 51. URL: http://www.british-history.ac.uk/report.aspx?compid=76214 Date accessed: 10 Haziran 2012
- ^ Rosenberg, 1943
- ^ Francis Ludwig Carsten, A history of the Prussian Junkers (1989).
- ^ Percy Ernst Schramm: Gewinn und Verlust. Christians, Hamburg, 1969, p. 108.