John Zerzan (1943,-) Amerikalı anarko-primitivist yazardır. ABD'deki küreselleşme karşıtı hareketin önde gelen aktivistlerinden biri olan Zerzan, Stanford Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi ve San Francisco Eyalet Üniversitesi Tarih Bölümünü bitirmiştir. Üniversite yıllarında öğrenci hareketi içinde yer alarak Vietnam Savaşı karşıtı eylemlerinden dolayı tutuklanıp bir süre hapis yatan Zerzan, daha sonra akademik çevreleri terk ederek kamyon şoförü ve marangoz olarak San Francisco bölgesindeki sendikal çalışmalar içinde yer aldı.

John Zerzan
John Zerzan'ın bir fotoğrafı
John Zerzan, 2010
Tam adıJohn Zerzan
Doğumu1943 (80-81 yaşında)
Salem, Oregon, ABD
Çağı20. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAnarko-primitivizm, Post-Sol anarşizm
İlgi alanlarıAvcı toplayıcı toplum, Medeniyet,
Yabancılaşma, Sembolik kültür
Önemli fikirleriİnsanların evcilleşmesi

68 hareketinin durulmasıyla birlikte, 1960'lı yıllardaki yükselişin sınırlılığını ve sisteme yönelik eleştirinin yeterince derin olmadığını fark eden Zerzan, devrim olgusunu sorgulamaya başladı. 1970'li yıllarda sanayileşmenin kökeni ve teknolojinin doğası üzerine başladığı tarih çalışmalarını modern tarih ve antropoloji üzerine yoğunlaştırdı. 1980'li yıllarla birlikte bir bütün olarak uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan Zerzan, yabancılaşmanın ve uygarlığın kökenlerine inerek, zaman, dil, sayılar, sanat ve tarım üzerinde yoğunlaşmaya başladı.

Hâlen ABD'nin Eugene kentinde yaşayan Zerzan, bir bütün olarak uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan genel çalışmalarının yanı sıra, yerel anarşist hareket içinde de aktif bir şekilde yer almaktadır.

Amerika'daki başlıca anarşist yayınlardan biri olan Anarchy dergisinin sürekli yazarları arasında yer alan Zerzan'ın başlıca çalışmaları şunlardır: Future Primitive, Elements Of Refusal (Reddedişin Unsurları), Alice Carnes ile birlikte derlediği Questioning Technology (Teknolojiyi Sorgulamak) ve Against Civilization (Uygarlığa Karşı).

Eserlerinde uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan Zerzan, hâlen ABD'de yaşamaktadır.

Ted Kaczynski değiştir

1990'ların ortalarında Zerzan, Unabomber Manifesto olarak bilinen Sanayi Toplumu ve Geleceği'ni okuduktan sonra Unabomber olarak bilinen Ted Kaczynski'nin arkadaşı oldu. Unabomber davasına katılan ve duruşmalar sırasında sık sık Kaczynski ile konuşan Zerzan, Unabomber'ın arkadaşı olarak tanındıktan sonra, ana akım medya Zerzan ve fikirleriyle ilgilenmeye başladı.

7 Mayıs 1995'te The New York Times'da Zerzan ile tam sayfa bir röportaj yapıldı.[1] Zerzan'ın "Whose Unabomber?" Başlıklı makalesinde (1995), Kaczynski doktrinini desteklediğinin sinyalini verdi, ancak bombalamaları eleştirdi. Bununla birlikte, aynı makalede Zerzan, Unabomber'ın eylemlerini nitelikli bir şekilde savunuyordu.

2001 yılında The Guardian ile yaptığı röportajda şunları söyledi:

Başka Kaczynskiler olacak mı? Umarım olmaz. Bence bu faaliyet yalnızlık ve çaresizlikten ortaya çıktı ve umarım bu, cesur yeni dünyaya karşı olduklarını ifade etmenin başka bir yolu olmadığı için insanların üstlenmeleri gerektiğini düşündükleri bir şey olmayacak.[2]

2014 röportajında Zerzan, eski arkadaşı Kaczynski'nin 2008 tarihli " İlkel Yaşam Hakkındaki Gerçek: Anarşoprimitivizmin Eleştirisi 29 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." adlı makalesini eleştirdi ve Unabomber'ın bombalama kampanyasından etkilenen Meksikalı bir grup olan Vahşi Doğaya Eğilimli Bireyleri onaylamadığını ifade etti.[3]

Eserleri değiştir

  • Gelecekteki İlkel (Future Primitive, 1994)
  • Reddedişin Unsurları (Elements Of Refusal, 1988)
  • Teknolojiyi Sorgulamak (Questioning Technology)
  • Uygarlığa Karşı (Against Civilization)
  • Boşluğa Koşmak: Uygarlığın Patolojisi (Running on Emptiness: The Pathology of Civilization, 2002)
  • Makinelerin Alacakaranlığı (Twilight of the Machines, 2008)

Kaynakça değiştir

  1. ^ Prominent Anarchist Finds Unsought Ally in Serial Bomber 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (New York Times article)
  2. ^ "Profile of American anarchist John Zerzan | World news". The Guardian. Birleşik Krallık. 20 Nisan 2001. 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2011. 
  3. ^ "The Anarcho-Primitivist Who Wants Us All To Give Up Technology". Vice Media Inc. ABD. 25 Haziran 2014. 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2014.