II. İzzeddin Saltuk
II. İzzeddin Saltuk, 12. yüzyılda yaşamış Saltuklu beyidir.
Selçuklu Sultanı Alp Arslan'ın 1071'de Malazgirt'te Bizans ordusunu yenmesinin ardından ve Anadolu Selçuklu Devleti tarafından tekrar birleştirilmeden önce Anadolu'da bir dizi Türkmen beyliği kuruldu. Saltuklar da bu beyliklerden birisiydi. Başkenti Erzurum'du. II. İzzeddin Saltuk, Saltuklular'ın dördüncü beyidir.
Saltuk, amcası Ziyaeddin'in 1132'de ölümünden sonra bey oldu. Erzurum çevresindeki diğer Türkmen beylikleri ile aile ilişkileri kurdu. Ancak Ani'deki Şeddadi emirlerinden Fakreddin Şaddad Saltuk'un kızını isteyince Saltuk onu reddetti. Bu, Şeddat'ta Saltuk'a karşı derin bir nefrete neden oldu. 1154'te bir komplo planladı ve Gürcistan Kralı I. Demetrius ile gizli bir ittifak kurdu. Bir Gürcü ordusu pusuda beklerken, bir kaleyi Saltuklular'a satma bahanesiyle Saltuk'u Ani'ye davet etti. Saltuk, Gürcüler tarafından esir alındı. Saltuk'un oğulları tarafından fidye ödendikten ve Saltuk, Gürcülere karşı savaşmayacağına yemin ettikten sonra eve döndü.[1]
Ani seferi değiştir
1161'de Saltuk'un saltanatının sonlarına doğru Gürcistan Kralı III. Giorgi Ani'yi ele geçirdi. Türkmen beyleri Ani'yi geri almak için bir koalisyon kurdu. Saltuk da bu koalisyonun bir parçasıydı. Ancak başlatılan kuşatma devam ederken Gürcü ordusu kaleyi savunmak için geldi ve Saltuk verdiği sözü hatırlayarak savaş alanını terk etti. Sefer başarısız oldu. Ancak iki yıl sonra Gürcüler Müslüman liderlerden oluşan bir koalisyon tarafından yenilgiye uğratıldı ve Saltuk topraklarını genişletmeyi başardı.[2]
Ölümü değiştir
Saltuk 1168'de öldü. Yerine oğlu Nasiruddin Muhammed geçti. Nasiruddin'den sonraki hükümdar ise Saltuk'un kızı olan Mama Hatun'dur. Diğer kızı Şahbanu, Ahlatşahlar hükümdarı II. Sökmen ile evlendi.
Kaynakça değiştir
- ^ Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye tarihi Cilt I, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991, p 149-150
- ^ "Islam Encyclopedia (Türkçe)". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022.