Hocazade Abdülaziz Efendi

Türkçeye çevirdiği eserleriyle tanınan kazasker, şair, yazar

Hocazade Abdülaziz Efendi (1575, İstanbul - 1618, İstanbul), Farsçadan Türkçeye çevirdiği eserleriyle tanınan kazasker, şair, yazar.

Hocazade Abdülaziz Efendi
Doğum1575
İstanbul
Ölüm1618
Meslekkazasker, şair, yazar
Ebeveyn(ler)Hoca Sâdeddin Efendi

Hayatı değiştir

Babası, III. Murad’ın hocası, tarihçi ve şeyhülislâm Hoca Sâdeddin Efendi, iki ağabeyi şeyhülislamlık yapmış Hocazade Mehmed Efendi ve Hocazade Esad Efendi'dir. 1575 yılında İstanbul’da doğmuştur. 1606’de Anadolu kazaskerliğine yükseltilmiştir. İki yıl devam eden bu işten 1608’de azledilmiştir; aynı yılın sonunda Rumeli kazaskeri olmuştur. 1612’de tekrar Rumeli kazaskeri olmuş, 1614’te bu görevden emekliye ayrılmıştır. 1615’te Gelibolu arpalığına tayin edilmiştir. 5 Aralık 1618 tarihinde siroz hastalığından ölmüş ve babasının Eyüp’te bulunan türbesinin yanına gömülmüştür. Şeyhülislâm ve divan sahibi şair Bahâî Mehmed Efendi’nin babasıdır.[1]

Yapıtları değiştir

Mektup, takriz, reddiye türünden kısa yazıları dışındaki bu hacimli mensur eserleri şöyle sıralanabilir:[1]

  • Ahlâk-ı Muhsinî Tercümesi: Ahlâk-ı Sultan Ahmedî: Hüseyin Vâiz-i Kâşifî’nin 900/1495 yılında Sultan Hüseyin Baykara oğlu Ebü’l-Muhsin Mirza adına Farsça yazdığı, kırk baptan ibaret Ahlâk-ı Muhsinî’nin tercümesidir.
  • Miftâhu’s-sa‘âde fî kavâ‘idi’s-siyâde Tercümesi: Muhammed bin İbrâhîm bin Muhammed el-Îcî’nin 785/1383 yılında Şah Şücâ için yazdığı “Miftâhu’s-saâde fî kavâidi’s-siyâde” ismindeki Farsça mensur ahlâk kitabının, 1025/ 1616 yılında yine Sultan I. Ahmed’in emriyle yapılan Türkçe tercümesidir.
  • Gül-i Sad-Berg (Sad-Kelime-i İmâm Alî Tercümesi): Reşîdüddîn Vatvat’ın (ö. 578/1182) Hz. Ali’ye ait yüz Arapça veciz sözün Farsça tercüme ve şerhi konusundaki Matlûbü Külli Tâlib min Kelâmi Emîrü’l-mü’minîn Alî bin Ebî Tâlib isimli kitapçığının tercümesidir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddîn". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 19 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023.