Hindustânî

Hintçe ve Urduca'nın iki normatif biçimini içeren, Güney Asya'da konuşulan Hint-Aryan dili

Hindustani (हिन्दुस्तानी, ہندوستانی, Hindustānī), Hindistan'da Hintçe, Pakistan'da Urduca adlı iki standart yazım formu bulunan ve Güney Asya'nın geçer dili (lingua franca) olan bir Hint-Aryan dili.[1] 13. yüzyılda Delhi ve Meerut kentlerinde İslam hâkimiyetinden kaynaklanan dil çeşitliliğin bir sonucu olarak ortaya çıktı. 19. yüzyılda Birleşik Krallık, Hindistan'ın dilini standartlaştırabilmek ve bölgede bulunan Fars kültürünün egemenliğini azaltmak için Hindustani kullanımını resmîleştirdi ve teşvik etmeye çalıştı. Bu dil günümüzde Hindistan'ın en yaygın dili olmakla birlikte, avam dili olduğu için kullanıcı adedini tespit etmek oldukça zordur.[1]

Tarihçe değiştir

Hindustani, Khari Boli olarak da bilinen Urduca dilinin eski adıydı.

Hindustânî, önceleri Hintçenin Kariboli ağzını konuşan kimselerle, 13. yüzyıldaki İslam fetihlerinden sonra Kuzey Hindistan'a yerleşen ve Farsça, Türkçe veya Arapça konuşan kimselerin anlaşabilmesini sağlıyordu.[1]

Amîr Khosrow (1253–1325), Kabîr (1440–1518), Dadu (1544–1603), ve Akbar'ın saray şairi Raḥîm (1556–1627) gibi şairler sayesinde Hindustânînin popülaritesi arttı. Sufi derviş Baba Ferîd ile ölümsüzlüğe ulaşabilmek için Budizm'i, Şaivizmi ve Hatha Yoga'yı birleştiren Natha geleneğinden gelen çeşitli şairler de Hindustânînin yayılmasında etkili oldular.[1]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d "Hindustani language." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.