Hasta Kasım

Hasta Kasım 1684'te doğan, 1760'ta ölen İran Azerisi bir Azerbaycan edebiyatı şairidir. Hasta Kasım, Azerbaycan'ın en iyi şairlerinden biriydi; Ayrıca Afşar hanedanı döneminde (17. yüzyıl) mistik ve filozof özellikleri vardı. Halk arasında Dada ve Gasim olarak bilinirdi.

Hasta Kasım, 1680 yılında Tebriz yakınındaki Dikmetaş köyünde doğdu. Ailesi şehrin en eğitimli ailelerinden biriydi. Şehir, nazım mirasını korumuş bir şehirdi. 17. yüzyılda halk sanatları yalnız Tebriz'de değil aynı zamanda etraf bölgelerde de gayet yaygındı. Kasım çocukluğundan beri şiire ilgisi vardı. Arapça ve Farsça öğrendi ve felsefe, astronomi, İslam, tarih ve şiir sanatları üzerine yeni bilgilerde ustalaştı. Fuzuli'nin edebi mirası üzerine derince araştırmalar yaptı ve onun devamı olduğunu düşündü.

Kasım, şiir söyleyen önceki şairlerin (Dede Korkut, Şirvanlı Molla Kasım, Garip, Gurbani Tufarganlı Abbas) üzerine çalıştı. Köroğlu Destanı vasıtasıyla stil ve dilini geliştirdi.

1734'te Nadir Şah'ın Tebrizi'i ordularıyla almasıyla çoğu şair ve aileleri şehri terk etti.

Hasta Kasım Şamahı'ya kalıcı olarak yerleşti ve Şirvan'a geçti. Garakhan'da (Şirvan Hanlığı) bir süre yaşadı. Derbent'e yaptığı gezide, Dede Kasım, Aşık Lezgi Ahmed ile görüştü. Şairlerin arasında şiirlerin ve bilmecelerin (deyişme) yarıştırıldığı yarışların yapıldığı iyi bilinmektedir.

Kaynakça

• Tikmədaşlı Xəstə Qasım «Mədəniyyət» gazetesinde 25.07.2012 (Azerice)
• Kara Namazov, candidate of philological sciences. Azerbaijan ashik poetry. Khasta Gasim. - Baku: Yazichi, 1984. - 40