Harç (mimarlık)

Harç, yapıda tuğla veya taşların örgüsünü sağlamlaştırmak, duvarları sıvamak için kullanılan, toprak, saman, kum, kireç, çimento gibi şeyleri su ile kararak yapılan karışımına denir.

Harçlar duvar örmek için kullanılır.

harç ile örülmüş tuğlalar.

Çimentonun bulunmasına kadar geçen zamanda yapıların inşasında kireç harç ve sıvaları kullanılmıştır.

Harç ve sıvaların mukavemeti içerdikleri dolgu maddelerinin boyutları, miktarı ve kalitesiyle değişim gösterir. Dolayısıyla en uygun ve iyi harcı oluşturmak yapının genel mukavemeti açısından çok önemlidir.

Türleri

Kireç harçları

Bu tip kireç harçlarında iki tip dolgu agregası (katışmaç) kullanılır.

• Hidrolik harçlar; dolgu maddeleri olan kum, pozzolona, kırılmış taş, mermer ve tuğla parçacıkları ile hazırlanan ve su ile kimyasal tepkimeye girerek sertleşen harçlardır.
• Hidrolik olmayan harçlar; taş ocakları ya da dere yatakları gibi kaynaklardan toplanmış olan agregaların kullanılmasıyla yapılır ve kirecin hava bulunan serbest karbondioksit ile sertleşmesi sonucu oluşan harçlardır.

Horasan harcı

Ana madde: Horasan harcı

Horasan öğütülmüş (ufalanmış) ya da kırılmış olan pişmiş toprak ürünlerinin genel ismidir. Horasan harcı ise tuğla, kiremit gibi maddelerin kireç ile karıştırılması ile yapılır. Bazen içine kum da katılması da olasıdır.

Dış bağlantılar

• Doç. Dr. Hasan Böke, Yrd. Doç.Dr. Sedat Akkurt, Doç. Dr. Başak İpekoğlu'nun Tarihi Yapılarda Kullanılan Horasan Harcı ve Sıvalarının Özellikleri adlı çalışması, Yapı dergisi, Sayı 269, Nisan 2004.