Haneke Muharebesi
Haneke Muharebesi, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı'nda evre.
| Haneke Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fransız Devrim Savaşları / 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı | |||||||
 Mısır ve Filistin | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
.svg){kind=small} Osmanlı Devleti |
 Fransa | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Yusuf Ziya Paşa |
Augustin Daniel Belliard | ||||||
| Güçler | |||||||
| 20-24.000 | 8.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Hafif | 500-1.000 ölü ve yaralı | ||||||
Sadrazam Yusuf Ziya Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Kahire yakınlarındaki Haneke'de General Augustin Daniel Belliard komutasındaki Fransız ordusunu 17 Mayıs 1801'de büyük bir yenilgiye uğrattı.
Muharebe öncesi değiştir
Sadrazam Yusuf Ziya Paşa 12 Mart 1801'de Yafa'dan El-Ariş'e doğru harekete geçti. Salihiye'deki Fransız birliği kuvvetli tahkimatına rağmen Türk ordusunun taarruzuna dayanamayarak Bilbis'e çekildiyse de, burada da tutunamayarak Kahire'deki ana orduya katıldı. Keza Süveyş'teki Fransız kuvvetleri de ricat yolunun kesilebileceğinden endişelenerek Kahire'ye çekildi.[1]
Muharebe değiştir
Kahire bölgesini savunmakla görevli Fransız Generali Augustin Daniel Belliard, ilk önce Sadrazam Yusuf Ziya Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunu yenmek için Nil boyunca ilerleyen İngiliz ve Küçük Hüseyin Paşa komutasındaki Türk birliklerini oyalamak amacıyla 600’ü Fransız, diğerleri ise Rum ve Kıptîlerden oluşan 4.000 kişilik bir kuvveti kuzeybatıya sevketti. Ardından ise 8.000 seçkin askeriyle Haneke bölgesine gelen Sadrazam ordusunun üzerine yürüdü.
Fransız ordusu bir yıl önceki Heliopolis Muharebesi'nde olduğu gibi baskın tarzında Osmanlı ordusuna taarruz etti. Yusuf Ziya Paşa ise Heliopolis Muharebesinden ders çıkardığı için ihtiyatlı hareket etti. Osmanlı süvarisi Fransız süvarisinden sayıca fazla olduğundan bu avantajından istifade etti. Nitekim, topluca Fransızların ateşi altında kalmamak için, Osmanlı süvarileri avcı erleri gibi yayıldılar ve Fransızları şaşırtacak şekilde manevra yaptılar.
Yusuf Ziya Paşa'nın bizzat katıldığı ve yaklaşık 10 saat süren muharebede, kanatlardan hücuma uğrayan ve sarılma tehlikesi yaşayan Fransız ordusu ağır kayıplar verdi ve süratle Kahire'ye çekilmeye başladı.[2]
Muharebe sonrası değiştir
Türk ordusunun bu zaferi Fransızların Mısır'daki mevcudiyetini sonlandıracak gelişmeler bağlamında en önemli dönüm noktalarından biri oldu.[3]
Yenilen Fransız ordusunun Kahire'ye çekilmesi üzerine, Yusuf Ziya Paşa bir taraftan Abukir'de çıkarma yapmış Türk-İngiliz ordusuna Kahire'ye yürümeleri için haber gönderdi, diğer taraftan sevkettiği Halep Beylerbeyi İbrahim Paşa komutasındaki birlikler de Dimyat'ı ele geçirdi.[4]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ Başbakanlık Arşivi; Mühimme Defteri, No.216, s.78
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Harbi", ATASE Yayınları, Ankara (1987), s.98
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Yusuf Ziya Paşa" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2013), c.44, s.35". 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022.
- ^ Başbakanlık Arşivi, Cevdet Tasnifi, Askeri No: 43037