Hamdi Rıza Çaydam

Hamdi Rıza Çaydam (1904, Selânik - 1975, İstanbul), Türk roman ve öykü yazarıdır. Cumhuriyet neslinin asker muharrirlerindendir.

Hamdi Rıza Çaydam
Doğum1904
Selanik, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1975 (71-72 yaşlarında)
İstanbul, Türkiye
MilliyetTürk
MeslekAsker ve Yazar

1904'te Selânik'te doğdu. Küçük yaşlarda babasının görevi nedeniyle Anadolu'ya geldi. Konya Askeri Ortaokulu'nda, Kuleli Askeri Lisesi'nde okudu. Harbiye'den mezun olduktan sonra kıtaya çıktı.

Milli Savaş'ta (Kurtuluş Savaşı) Ankara'da Küçük Subay namzedi talimgahında iken Milli Ordu'da görev almasından dolayı kendisine kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası verildi.

Meslek hayatı boyunca memleketin dört yanında görev yaptıktan sonra Tuğgeneral rütbesiyle emekliye ayrıldı. 1975'te İstanbul'da öldü.

Eserler değiştir

Romanlar değiştir

  • Ateş Kamçıları: Inkılâp Yayınları, Aydınlık Basımevi, İstanbul 1938[1]

Asker kökenli yazar mesleğindeki gözlem ve tecrübelerini eserine yansıtır. Asteğmen Bozan özelinde Birinci Dünya savaşı ve hemen sonrası işgal yıllarında bağımsızlık savaşı veren Türk insanını anlatır.[2]

  • Subay Kalbi Aydınlık Basımevi, İstanbul 1940[3]

Hamdi Rıza Çaydam’ın kadın-erkek ilişkisi üzerine geliştirilmiş romanı Subay Kalbi, İstanbul’daki tahsili sonrası Kafkaslarda, çöllerde savaşarak yıllarını geçirmiş Yüzbaşı Rubil’in Antalya’ya görevlendirilmesiyle başlar. Geriye dönüşlerle Milli Mücadele günleri sayfalarda yer bulur.[4] Romanda ayrıca orduevinde düzenlenen eğlencelerden de bahsedilir.[5]

Öyküler değiştir

  • Kuyunun İtirafı: Öykü, Yürüyüş Mecmuası, 5. Sayı, 5 Kasım 1941
  • Şamandıra: Öykü Kitabı, Kanaat Basımevi, Ankara 1946

Dorlion Yayınları, Temmuz 2021

Hamdi Rıza Çaydam Şamandıra’da; arka fonunda Çanakkale ve Kurtuluş Savaşları ya da Cumhuriyet günlerinin bulunduğu zorlu mücadelelerin portrelerini sunar. Onun insanları mütevazı, belli bir mizah duygusuna sahip, ancak korkusuz ve kahraman ruhludur. Kimi nefer, kimi komutan, kimi ise öğretmendir. Üslubu realist, canlı ve samimidir. Kitapta yer alan öyküler: Şamandıra, Bir Öğretmen Anlattı, Adaş, Delibaş, Tavaslı Mehmet, Çarpık, Koca Memiş, Otomatik Hasan, Babam, Bedo, Baba Torik, Yatırın Tokmağı, Aydın Uşağı'dır.[6] [7]

Makaleler değiştir

  • Askeri Roman: Yürüyüş Mecmuası, 2. Sayı, 5 Ağustos 1941
  • Askeri Roman: Yürüyüş Mecmuası, 3. Sayı, 5 Eylül 1941
  • Dil Bayramı Münasebetile: Yürüyüş Mecmuası, 4. Sayı, 5 Ekim 1941
  • Tenkit ve Münekkit: Yürüyüş Mecmuası, 6. Sayı, 25 Aralık 1941

Şiirler değiştir

Vatan: Ulus Gazetesi, 14 Eylül 1949

Kaynakça değiştir

  1. ^ ÇAYDAM, Hamdi Rıza: Ateş Kamçıları, Inkılâp Yayınları, Aydınlık Basımevi, İstanbul 1938
  2. ^ SAĞLAM, M. Halil: Türk Romanında Din ve İnanç Algısı (1934-1938), Doktora Tezi, Diyarbakır 2016
  3. ^ ÇAYDAM, Hamdi Rıza: Subay Kalbi Aydınlık Basımevi, İstanbul 1940
  4. ^ KARAGÜLLE, Fırat: Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Anadolu'nun Sosyal ve Siyasî Hayatı (1923-1940), Doktora Tezi, İstanbul 2012
  5. ^ GÖKŞEN, Erol: Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Eğlence Hayatına İktidar Odaklı Bakış
  6. ^ ÇAYDAM, Hamdi Rıza: Şamandıra, Kanaat Basımevi, Ankara 1946
  7. ^ ÇAYDAM, Hamdi Rıza: Şamandıra, Dorlion Yayınları, Temmuz 2021