HD 10647
HD 10647 (q1 Eridani), Irmak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 57 ışık yılı uzaklıkta bulunan sarı-beyaz F-tipi ana kol yıldızıdır. Yıldız, çok karanlık bir ortamda ve iyi gözlem koşullarında çıplak gözle gözlemlenebilir. Güneş'ten biraz daha sıcak ve parlak olan yıldız, 1,75 milyar yıllık yaşıyla oldukça gençtir. Gökada içinde Güneş'e göre 32,8 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 19.000 ile 24.500 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir.[3] 2003 yılında yörüngesinde bir güneşdışı gezegen keşfedilmiştir.
 Irmak takımyıldızı içinde HD 10647'nin konumu (daire içinde) | |
| Gözlem verisi Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0 | |
|---|---|
| Takımyıldız | Irmak |
| Sağ açıklık (α) | 01sa 42d 29,31509s[1] |
| Dik açıklık (δ) | –53° 44′ 27,0011″[1] |
| Görünür büyüklük (V) | 5,52[1] |
| Görünür büyüklük (B) | 6,05[1] |
| Sınıflandırma | |
| Tayfsal sınıf | F9 V[1] |
| U−B renk ölçeği | +0,00[2] |
| B−V renk ölçeği | +0,53[2] |
| Astrometri | |
| Dikey hız () | 28,40 ± 0,47[1] km/s |
| Özdevinim (μ) | RA: 166,33 ± 0,24[3] mys/y Dec.: -106,52 ± 0,27[3] mys/y |
| Iraklık açısı (π) | 57,36 ± 0,25[3] mys |
| Uzaklık | 57[3] Iy (17,476[3] pc) |
| Mutlak büyüklük (V) | 4,31[4] |
| Özellikler | |
| Kütle (m) | 1,11 ± 0,02[5] M☉ |
| Yarıçap (r) | 1,10 ± 0,02[5] R☉ |
| Aydınlatma gücü | 1,66[4] L⊙ |
| Yüzey kütle çekimi (log g) | 4,48 ± 0,08[6] cgs |
| Sıcaklık | 6218 ± 20[5] K |
| Metallik [Fe/H] | -0,05 ±0,01[3] |
| Dönüş hızı () | 4,9[5] km/s |
| Yaş | 1,4 ± 0,9[5] milyar |
| Katalog belirtmeleri | |
5 G. Eridani • q1 Eri • CPD-54 365 • GC 2104 • HD 10647 • HIP 7978 • HR 506 • 2MASS J01422932-5344271 • PPM 331261 • SAO 232501 • TYC 8475-527-1 | |
Gezegen sistemi değiştir
2003 yılında Michel Mayor ve ekibi yeni bir gezegen HD 10647 b'yi keşfettiklerini duyurdular. 2012 yılında CORALIE verileri analiz edilerek doğruluğu kesinleştirildi.[5]
IRAS kızılötesi uzay teleskobu, olası bir çöküntü çemberini gösteren yüksek miktarda kızılötesi radyasyon varlığını tespit etmiştir.[7] Bu veriler ve daha sonra Spitzer Uzay Teleskobu, Kızılötesi Uzay Gözlemevi (ISO) ve APEX ile yapılan gözlemler, ince (0.02 AU) halka benzeri yapısı ile diski ve gezegen olduğunu düşündüren belirgin kesilmeleri göstermiştir.[8] İlave olarak yapılan çalışmalar, Kuiper kuşağı'na benzeyen fakat çok daha uzun bir dalgaboyuna sahip, daha geniş bir kemerin varlığını ortaya koymuştur. Bu sistemin hiyerarşisi asteroit kuşağı olmadan biraz Epsilon Eridani'yi andırmaktadır.
| Bileşen (yıldızından uzaklığına göre) |
Kütle | Yarı büyük eksen (AU) |
Yörünge süresi (gün) |
Dış merkezlik | Eğiklik | Yarıçap |
|---|---|---|---|---|---|---|
| b | >0,94 ± 0,08 MJ | 2,015 ± 0,011 | 989,2 ± 8,1 | 0,15 ± 0,08 | — | — |
| Toz diski | 25 AU | — | — | |||
| Toz diski | 270–330 AU | — | — | |||
Kaynakça değiştir
- ^ a b c d e f "HR 506 -- Star". SIMBAD. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013.
- ^ a b "Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2013.
- ^ a b c d e f g q1 Eridani , a white main-sequence star in Eridanus[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson+, 2012)". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ a b c d e f Marmier, M. (2012). "The CORALIE survey for southern extrasolar planets XVII. New and updated long period and massive planets". arXiv:1211.6444 $2.
- ^ "Santos et al. 2003". 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2013.
- ^ Stencel and Backman; Backman, Dana E. (1991). "A survey for infrared excesses among high galactic latitude SAO stars". The Astrophysical Journal Supplement Series. Cilt 75. ss. 905-924. Bibcode:1991ApJS...75..905S. doi:10.1086/191553.
- ^ Liseau; Risacher, C.; Brandeker, A.; Eiroa, C.; Fridlund, M.; Nilsson, R.; Olofsson, G.; Pilbratt, G. L.; Thébault, P. (2008). "q1 Eridani: a solar-type star with a planet and a dust belt". Astronomy and Astrophysics Letters. 480 (3). ss. L47-L50. arXiv:0803.1294 $2. Bibcode:2008A&A...480L..47L. doi:10.1051/0004-6361:20079276. 30 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2013.
Dış bağlantılar değiştir
- "q1 Eridani". Extrasolar Visions. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2013.
- "A Jovian planet around HD 10647". Geneva Observatory. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2013.
- "HD 10647 / HR 506 / CP(D)-54 365 (q1 Eridani)". SolStation. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2008.