Giorgio Napolitano
Giorgio Napolitano (29 Haziran 1925, Napoli - 22 Eylül 2023, Roma[1]), Mayıs 2006 - Ocak 2015 arasında görev yapan İtalya Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanıdır. Bu görevinden istifa ederek ayrılmıştır. 10 Mayıs 2006'da, dördüncü turda, 1009 oydan 543'ünü alarak seçilmiştir. Kendisinden önceki başkan Carlo Azeglio Ciampi'nin görev süresinin bittiği 15 Mayıs'ta görevi devralmıştır.
| Giorgio Napolitano | |
|---|---|
| |
| İtalya Cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 15 Mayıs 2006 - 14 Ocak 2015 | |
| Başbakan | Romano Prodi Silvio Berlusconi Mario Monti Enrico Letta Matteo Renzi |
| Yerine geldiği | Carlo Azeglio Ciampi |
| Yerine gelen | Sergio Mattarella |
| İtalya İçişleri Bakanı | |
| Görev süresi 17 Mayıs 1996 - 21 Ekim 1998 | |
| Başbakan | Romano Prodi |
| Yerine geldiği | Giovanni Rinaldo Coronas |
| Yerine gelen | Rosa Russo Iervolino |
| İtalya Temsilciler Meclisi Başkanı | |
| Görev süresi 3 Haziran 1992 - 14 Nisan 1994 | |
| Yerine geldiği | Oscar Luigi Scalfaro |
| Yerine gelen | Irene Pivetti |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 29 Haziran 1925 Napoli, İtalya Krallığı |
| Ölüm | 22 Eylül 2023 (98 yaşında) Roma, İtalya Cumhuriyeti |
| Partisi | PCI (1945-1991) PDS (1991-1998) DS (1998–2006) Bağımsız (2006-günümüz) |
| Evlilik(ler) | Clio Maria Bittoni (e. 1959)
|
| Çocuk(lar) | Giovanni (d. 1961) Giulio (d. 1969) |
| Bitirdiği okul | Napoli II. Federico Üniversitesi |
| Dini | Yok (ateist) |
| İmzası | 
|
Kendisine en çok oyu, Başbakan Romano Prodi'nin önderliğindeki sol kanat vermiştir.
Yaşamı değiştir
Napolitano,1925 yılında İtalya'nın Napoli kentinde dünyaya geldi. Napoli 2. Frederik Üniversitesinde okudu. İtalya'daki Faşist rejime karşı mücadele etti. İtalyan Direniş Hareketi'nde görev alarak dönemin dergilerinde makaleler yazdı. 1945 yılı sonunda İtalyan Komünist Partisine üye oldu. 1947 yılında hukuk fakültesinden bitirme tezini vererek mezun oldu.
1953 yılı seçimlerinde Napoli'den milletvekili seçildi. 1956 yılında partisinin millî komitesine genel sekreterin desteğiyle üye olarak seçildi. Daha sonra bunu Napoli'den sorumlu genel sekreterlik izledi. 1970'li yıllarda Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından misafir öğretim görevlisi olarak ders vermesi isteminde bulunuldu ancak dönemin ABD büyükelçisi komünist parti ile ilişiği gerekçesiyle vize talebini reddetti. Daha sonraki büyükelçi ile gizli görüşmeler yapan Napolitano, bu sayede 1980'li yıllarda ABD'nin bazı üniversitelerinde ders verme fırsatı buldu.
Komünist Parti Sonrası değiştir
1992 yılında Komünist Partisi'nin kendini feshetmesi sonrası Sol Demokrat Partiye katılan Napolitano 1992-1994 yılları arasında Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevinde bulundu. 1. Romano Prodi Hükûmeti'nde 1996-1998 yılları arasında İçişleri Bakanlığı görevini üstlenen Napolitano bu göreve gelen ilk komünistti. 1999 yılında Avrupa Parlamentosu'na seçilen Napolitano 2004 yılında bu görevi bitince ülkesine döndü ve 2005 yılının Ekim ayında Cumhurbaşkanı Ciampi tarafından tabii senatör seçildi.
Cumhurbaşkanlığı değiştir
7 Mayıs 2006 tarihinde Sol Koalisyon Hükûmeti tarafından Cumhurbaşkanlığına aday gösterilen Napolitano 10 Mayıs 2006 tarihinde 4. turda Cumhurbaşkanı seçildi. Bu göreve seçilen ilk komünist olmakla beraber Enrico De Nicola ve Giovanni Leone'den sonra seçilen 3. Napolitan oldu.
Cumhurbaşkanlığının ilk üç yılında sol hükûmetin istikrarsızlığı ile uğraşan ve parlamentoyu feshederek seçimlere götüren Napolitano iktidara gelen sağ koalisyon ile zaman zaman görüş ayrılıkları yaşamıştır. 2011 yılında Berlusconi'nin istifasıyla boşalan Başbakanlığa tabii senatör olarak atamış olduğu Mario Monti'yi getiren Napolitano, 2013 yılında yapılan genel seçimler sonrası ortaya çıkan siyasi kriz nedeniyle bir çalışma grubu kurmuş ve bu grup birçok konu için bir reform paketi hazırlamıştır. 15 Nisan'da başlayan Cumhurbaşkanlığı seçiminde ilk beş turda adayların yeterli oy alamaması yüzünden derinleşen kriz sonucu parti liderlerinin yoğun ısrarı üzerine aday olan Napolitano, altıncı turda 738 oyla ikinci defa olmak üzere Cumhurbaşkanlığına seçilmiştir.
İstifası değiştir
14 Ocak 2015 tarihinde, 89 yaşındayken İtalya'nın en uzun süre görev yapan Cumhurbaşkanı olarak, 2020 yılında bitmesi gereken görevinden, ilerleyen yaşı nedeniyle istifa etti.[2] Eski Cumhurbaşkanı olduğu için tabii senatör olarak görevine devam etmektedir.
Ölümü değiştir
Napolitano, 29 Haziran'da 98. doğum gününden kısa bir süre sonra Roma'da hastaneye kaldırıldı. 19 Eylül'de sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle durumunun kritik olduğu bildirildi ve yaşam destek ünitesinden çıkarıldı. Napolitano, 98 yaşında başkent Roma'da uzun sürediğir tedavi gördüğü bir klinikte 22 Eylül 2023'te öldü.[3] İtalya Bakanlar Kurulu bir günlük ulusal yas ilan etti ve onun onuruna bayrakların beş gün boyunca yarıya indirilmesini emretti.[4]
Napolitano'nun devlet cenazesi 26 Eylül'de düzenlendi ve cenazeye dört görevdeki başkan, bir eski başkan ve yüzden fazla büyükelçinin de aralarında bulunduğu uluslararası kişiler katıldı. Kişisel görüşleri doğrultusunda bu laik bir cenaze töreniydi; İtalya'da eski bir cumhurbaşkanı için bu şekilde düzenlenen ilk cenaze töreniydi. Roma'daki Antonio Gramsci, Andrea Camilleri, Emilio Lussu, Lindsay Kemp, Amelia Rosselli, John Keats, ʌɛ Percy Bysshe Shelley gibi diğer tarihi şahsiyetlerin yanına gömüldü.[5]
Kaynakça değiştir
- ^ "Giorgio Napolitano è morto: se ne va il primo presidente della Repubblica eletto due volte". la Repubblica (İtalyanca). 22 Eylül 2023. 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2015.
- ^ Habertürk. "Eski İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano hayatını kaybetti". Habertürk. 24 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ "Per omaggiare Napolitano bandiere a mezz'asta e funerali di stato". Corriere Nazionale (İtalyanca). 23 Eylül 2023. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2023.
- ^ "Cimitero acattolico di Roma, Giorgio Napolitano, sepolto accanto a Gramsci e Camilleri". la Repubblica (İtalyanca). 26 Eylül 2023. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023.
| Hükûmet görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Nicola Mancino |
İtalya Sivil Koruma Koordinasyon Bakanı 1996–1998 |
Sonra gelen Rosa Russo Iervolino |
| Önce gelen Giovanni Rinaldo Coronas |
İtalya İçişleri Bakanı 1996–1998 | |
| Siyasi görevi | ||
| Önce gelen Oscar Luigi Scalfaro |
İtalya Temsilciler Meclisi Başkanı 1992–1994 |
Sonra gelen Irene Pivetti |
| Önce gelen Carlo Azeglio Ciampi |
İtalya cumhurbaşkanı 2006–2015 |
Sonra gelen Sergio Mattarella |
| Akademik görevi | ||
| Önce gelen Angela Merkel |
Avrupa Koleji Açılış Konuşmacısı 2011 |
Sonra gelen Helle Thorning-Schmidt |
| Öncelik sırası | ||
| Önce gelen Giorgio Lattanzi İtalya Anayasa Mahkemesi Başkanı olarak |
İtalya Devlet Protokolü Eski Cumhurbaşkanı olarak |
Sonra gelen Roberto Calderoli Ignazio La Russa Paola Taverna Anna Rossomando Senato Başkan Yardımcıları olarak |