Futbol Savaşı
Futbol Savaşı (İspanyolca: La guerra del fútbol), 1970 FIFA Dünya Kupası elemelerinde karşılaşan iki komşu ülke El Salvador ve Honduras arasındaki üçüncü maç sonrası çıkan ve 100 saat süren savaş, dünya literatürüne 'Futbol savaşı' olarak geçmişti. Bilançosu 2,100 ölü ve 10 binden fazla yaralı olan bu savaş, araya giren Amerikan Devletleri Örgütü'nün müdahalesiyle son bulmuştu.
| Futbol Savaşı Guerra del '69 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Çatışmaların büyük çoğunluğunun gerçekleştiği Honduras'ın haritası. | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 El Salvador |
 Honduras | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
Fidel S. Hernández Salvador Henríquez |
Oswaldo L. Arellano Óscar Colindres | ||||||||
| Güçler | |||||||||
|
30,000 (Kara kuvvetleri) 1,000 (Hava kuvvetleri) |
23,000 (Kara kuvvetleri) 600 (Hava kuvvetleri) | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 700 ölü (siviller dahil) | 2,100 ölü (siviller dahil) | ||||||||
Savaşın nedenleri değiştir
Orta Amerika'nın yüzölçümü bakımından en küçük ülkesi olan El Salvador, kilometrekare başına 160 kişiyle tüm Amerika Kıtası'nın en yoğun nüfusuna sahipti. Bir tarım ülkesi olan El Salvador'da toprak ağaları yüzünden köylülerin üçte ikisinin hiç toprağı yoktu. Bu topraksız köylüler, Honduras'ın El Salvador'a göre altı kat daha büyük ve %50 daha az nüfusa sahip olmasından ötürü Honduras'a göç etmekteydiler. Salvadorlular, Honduras'ta yeni yerleşim bölgeleri kurup yaklaşık 300 bin nüfusa ulaşmışlardı. 1960'larda Honduras Devlet Başkanı Oswaldo López Arellano'nun ülke ekonomisindeki kötü gidişten Honduras'taki El Salvadorlu göçmenleri sorumlu tutan açıklamaları ve çözüm önerisi olarak Salvadorluların yerleştiği toprakları Honduraslı köylülere dağıtmayı içeren bir toprak reformunu dile getirmeye başlayınca Salvadorlular ile Honduraslılar arasındaki ilişkiler iyice gerginleşti. Bu gerginlik komşu iki ülkenin hükûmetlerine de yayıldı. İki ülke medyası diğer taraf aleyhine sürekli kışkırtıcı bir propaganda halindeydi.
Bu gergin dönem sürerken 1969'da yaklaşan FIFA Dünya Kupası finallerine katılabilmek için El Salvador ile Honduras ilk maçı 8 Haziran 1969'da Honduras'ta oynadılar. Fanatik Honduraslı taraftarların maçtan önceki gece çıkardıkları gürültülerle uyumalarına izin vermediği El Salvador millî futbol takımı maçı 1-0 kaybetti.
Bu olay üzerine, iki ülke arasındaki gergin olan ilişkiler daha da gerildi. 15 Haziran 1969'daki rövanş maçındaysa aynı tarife Honduras millî futbol takımına uygulandı. Ölen kızın posterleri ellerinde taşıyarak sahaya giren El Salvadorlular, maçı 3-0'lık skorla kazanıp 1970 FIFA Dünya Kupası'na katılmak için avantaj yakaladılar. Ancak, Honduraslı futbolcular da El Salvador ordusu yardımıyla ülkeyi terk ettikten sonra iki ülke arasında 27 Haziran 1969'da kimin Dünya Kupasına gideceğini belirleyecek olan play-off maçı oynandı ve Meksika'da tarafsız sahada yapılan maçı El Salvador, uzatmalarda bulduğu golle 3-2 kazandı. Maçın bitiş düdüğüyle birlikte iki ülke arasındaki olaylar artarak devam etti ve 14 Temmuz 1969'da resmen savaş çıktı. "Futbol Savaşı" adı verilen bu savaş yaklaşık 100 saat sürdü.[1]
Savaşın sonuçları değiştir
İki komşu ülke arasında 20 Temmuz'da ateşkes sağlanmış, El Salvador birlikleri de Ağustos başında Honduras'tan çekilmişti. Kimsenin kazanmadığı, bir anlamda berabere biten savaş neticesinde Salvadorlu köylülerin bir kısmı yurtlarına dönmek zorunda bırakılırken, bir kısmı Honduras'ta kaldı. Dönenler, hiç de hoş karşılanmadı ve 10 yıl sonra El Salvador, tekrar bir kaosa sürüklenerek 11 yıl süren bir iç savaşa sahne oldu. Honduras ise ülkesindeki El Salvadorluları sınırdışı ettiği için daha sonra batı komşusuna tazminat ödemek zorunda kaldı. Honduras ile El Salvador devlet başkanlarının buluşup el sıkışması ise 2006 yılından önce gerçekleşmedi.[2]
Kaynakça değiştir
- ^ "goal.com". 18 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2013.
- ^ "ntvmsnbc.com". 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2013.
- Kapuściński, Ryszard. (2000) Futbol Savaşı, Om Yayınevi: İstanbul. ISBN 9799756827313
Dış bağlantılar değiştir
- Salvador-Honduras War, 1969
- Soccer War 1969
- El Salvador vs Honduras, 1969: The 100-Hour War6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Land, Island and Maritime Frontier Dispute (El Salvador/Honduras: Nicaragua intervening), International Court of Justice case registry
- Application for Revision of the Judgment of 11 September 1992 in the Case concerning the Land, Island and Maritime Frontier Dispute (El Salvador/Honduras: Nicaragua intervening) (El Salvador v. Honduras), International Court of Justice case registry