Bethel Census Area
Bethel Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından Yupiklerlerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Bethel'dir. 2000 sayımına göre nüfusu 16.006 dır.
Coğrafya değiştir
Toplam alanı 45.508 km² olup, 117,866 km² kara ve 105,240 km² de sudur. Anakara dışındaki en büyü toprak parçası Nunivak Adasıdır.
Nüfus değiştir
2002 sayımına göre nüfusu 4.226 hane, 3.173 aile ve 16.006 kişidir. Amerika yerlisi % 81.93, Beyaz % 12.53, Siyah % 0.38, Asyalı % 1.05, Pasifik adalı % 0.06, diğerleri % 0.19 ve iki ya da çok ırklı % 3.85, Latin kökenli % 0.87.
Amerika Birleşik Devletleri'nde İngilizce ya da İspanyolcanın çoğunlukça konuşulmadığı tek yer burasıdır. İngilizce konuşanlar % 34.71 iken evde Yupikçe konuşanlar % 63.14 gibi yüksek rakamla ifade edilir.
Yerli Halk değiştir
Tarih değiştir
Ekonomi değiştir
Avcılık ve toplayıcılık Yupiklerin ana geçimleridir. Gelir kaynakları arasında ticari balıkçılık (Pasifik som balığı ve ringa) ilk sırayı alır. Bunu, balık işleme, kürk avcılığı, el sanatları gibi geleneksel Yupik işleri izler. Yıl boyu istihdam, federal, eyalet ya da mahalli idarelerde, kamu eğitim ve köy şirketlerinde olur. Bölgede maaşların neredeyse % 50 si bu kurum ve kuruluşlardan çıkar. Nüfusun üçte biri Bethel şehrinde toplanır.
Yöredeki en büyük ilk on işveren :[1]
- Lower Kuskokwim School District
- Yukon Kuskokwim Health Corp 90
- Associaton of Village Council Presidents
- AVCP Housing Authority
- State of AK (excludes U of A)
- Coastal Villages Seafoods Inc
- Akiachak Native Community
- Kuspuk School District
- Yupiit School District
- Rural AK Comm Action Program
Yerli Yapılanması değiştir
ANCSA Yapılanması değiştir
ABD'nin Alaska'yı 1867 yılında Ruslardan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Eskimo ve Kızılderililerin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği ayrılan 12 coğrafi bölgeden (geographic region) biri de Calista Bölgesi (Calista Region) coğrafi bölgesidir. Bu bölgede Calista Corporation adlı bölge şirketi (regional corporation) kurulmuş ve buna bağlı olarak da 27 tane köy şirketi (village corporation) oluşturulmuştur. Bölge şirketi arazinin yeraltı hakkına, köy şirketleri de yerüstü hakkına sahiptir.
Yöredeki Calista Corporation[2] bölge şirketine bağlı köy şirketleri ve bulunduğu yerler:
- Akiachak Limited : Akiachak
- Arvig Inc. : Platinum
- Atmauthluak Limited : Atmautluak
- Bethel Native Corporation : Bethel
- Chefarnrmute Inc. : Chefornakes Slough
- Iqfijouq Co : Eek
- Kasigluk Inc. : Kasigluk
- Kiutsarak Inc. : Goodnews Bay
- Kokarmiut Corporation : Kipnuk
- Kuskokwim Corporation : Aniak, Chuathbaluk, Crooked Creek, Georgetown, Lower Kalskag, Upper Kalskag, Napaimute, Red Devil, Sleetmute, Stony River
- Kwethluk Inc. : Kwethluk
- Kwik Inc. : Kwigillingok
- Lime Village Co : Lime Village
- Napakiak Corporation : Napakiak
- Napaskiak Inc. : Napaskiak
- Newtok Inc. : Newtok
- NGTA Inc. : Nightmute
- Nunakauiak Yupik Corporation : Toksook Bay
- Nunapitchuk Limited : Nunapitchuk
- Nunivak Island Mekoryuk Alaska Corporation (NIMA) : Mekoryuk
- Oscarville Native Corporation : Oscarville
- Qanirtuuq Inc. : Quinhagak
- Qemirtalek Coast Corporation : Kongiganak
- Tulkisarmute Inc. : Tuluksak
- Tuntutuliak Land Limited : Tuntutuliak
- Tununrmiut Rinit Corporation : Tununak
- Umkumiute Limited : Umkumiute
Eğitim değiştir
Yörede üç okul bölgesi (School District) bulunmaktadır. İngilizce ve Yupikçe (Mekoryuk'ta Nunivak Çupikçesi) ikidilli eğitim yapılır.
- Aşağı Kuskokwim Okul Bölgesi (kısaltması LKSD, İngilizce Lower Kuskokwim School District):[3] Merkezi Bethel'dedir. Bölgeye bağlı olan okullar: Atmautluak, Akiuk-Kasigluk, Akula-Kasigluk, Ayaprun, BABS School, Bethel High School, Chefornak, EEK, Gladys Jung, Goodnews Bay, Kipnuk, Kongiganak, Kwethluk, Kwigillingok, M.E. School, Mekoryuk, Napakiak, Napaskiak, Newtok, Nightmute, Nunapitvhuk, Oscarville, Platinum, Quinhagak, Toksook Bay, Tuntutuliak, Tununak, Pre-School
- Kuspuk Okul Bölgesi (İngilizce Kuspuk School District):[4] Merkezi Aniak'tadır.
- Yupiit Okul Bölgesi (İngilizce Yupiit School District):[5] Merkezi Akiachak'tadır.
Milli Parklar ve Koruma alanları değiştir
Çoğu Yukon-Kuskokwim Deltasında bulunur:
Kasaba ve köyleri değiştir
- Akiachak
- Akiak
- Aniak
- Atmautluak
- Bethel
- Chefornak
- Chuathbaluk
- Crooked Creek
- Crow Village
- Eek
- Georgetown
- Goodnews Bay
- Kasigluk
- Kipnuk
- Kongiganak
- Kwethluk
- Kwigillingok
- Lime Village
- Lower Kalskag
- Mekoryuk
- Napaimute
- Napakiak
- Napaskiak
- Newtok
- Nightmute
- Nunapitchuk
- Oscarville
- Platinum
- Quinhagak
- Red Devil
- Sleetmute
- Stony River
- Toksook Bay
- Tuluksak
- Tuntutuliak
- Tununak
- Umkumiute
- Upper Kalskag
Sınır komşuları değiştir
Dipnotlar değiştir
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2010.
- ^ "Calista resmi web sitesi". 24 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2010.
- ^ "Lower Kuskokwim School District resmi web sitesi". 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2010.
- ^ "Kuspuk School District resmi web sitesi". 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2010.
- ^ "Yupiit School District resmi web sitesi". 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2010.
Dış bağlantılar değiştir
- Bethel and Wade Hampton Census Areas - Alaska Genweb Project22 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Brigitta Windisch-Cole, The Bethel Census Area