Benzimidazol

Benzimidazol heterosiklik bir aromatik organik bileşiktir.

Bakteri kaynaklı hastalıkların tedavisinde kullanılan antibiyotiklerin, bakterileri öldürme ya da üremelerini durdurma etkilerini kaybetmeleri antibiyotik direnci olarak tanımlanmaktadır (Gürsöz,2018). Enfeksiyonları tedavi etmekte kullanılan antibiyotik, antiviral, antifungal ve antiparazitik ilaçların tamamı, antimikrobiyal ilaçlardır. Bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitlerin; evrimsel süreçte enfeksiyon tedavisinde kullanılan ilaçlara karşı direnç mekanizmaları geliştirmesi ve var olan antimikrobiyal ilaçların zaman içerisinde tedavide etkisiz hale gelmesi,bakteriyel enfeksiyonları başarılı bir şekilde tedavi etme yeteneğimizi tehdit etmektedir (Frieden,2013).

Dirençli patojenlerin gelişmesinin sebepleri arasında:

• Antimikrobiyal ilaçların aşırı ve yanlış kullanımı,
• İnsanlar, diğer hayvanlar ve bitkiler için sanitasyon ve hijyen eksiklikleri,
• Sağlık merkezlerinde, çiftliklerde ve tarlalarda enfeksiyon önlemindeki ve kontrolündeki yetersizliklerin mikropların yayılımını hızlandırması,
• ilaçlara, aşılara ve muayeneye  erişimin yetersiz olması sayılabilir (Erbay,2009).

Mikroorganizmaların antibiyotiklere zamanla direnç kazanması, mikroorganizmaların biyokimyasına ait bilgilerin yeterli olmaması ve kullanılan ilaçların istenmeyen bazı yan etkilerinin bulunması gibi nedenlerden dolayı bu ilaçların kullanım alanları kısıtlanmaktadır (Desai,2013). Antibiyotiklere karşı bakterilerin oluşturduğu direncin moleküler mekanizması ise çok çeşitli ve komplekstir. Bu durum karşısında, mikroorganizmalara karşı daha etkili, daha az yan etkili ve geniş spektruma sahip antimikrobiyal ilaçların tasarlanılması ve sentezlenilmesi hedeflenilmiştir (Desai,2013).

Bu bağlamda hem antimikrobiyal direnç etkili hem de antibiyofilm etkili olduğu bilinen bir molekül olan benzimidazol bileşikleri geliştirilmiş ve günümüzde halen geliştirilmeye devam etmektedir. Benzimidazol halkası, mikrobiyal enfeksiyonların tedavisinde yararlanmak üzere araştırmacıların uzun zamandır üzerinde çalıştığı heterosiklik halkalardan biridir ve antimikrobiyal etki geliştirmeye yönelik çalışmalar günümüzde halen sürmektedir.

1,3-Benzodiazol ve benzoglioksalin olarak da bilinen benzimidazol, imidazol halkasının 4. ve 5. konumlarından benzene bağlanması ile meydana gelmiş heteroaromatik bir halka sistemidir  (Devivar Vd., 1994).

Benzimidazol halka sistemi üzerinde bugüne kadar yapılan çalışmalarda, antimikrobiyal etki açısından 1. 2. ve 5. konum sübstitüsyonlarının  önemli olduğu anlaşılmıştır. (Brown vd.,1978). Bu konumlardaki grupların genellikle etki ve şiddeti üzerinde rol oynadığı düşünülmektedir. (Brown vd., 1978).