Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı)

Batı Cephesi, Almanya'nın işgal ettiği Belçika, Hollanda ve Fransa'da Müttefikler ile geçen savaşlar dizisine verilen addır. Cephe iki evreden oluşur. Birinci evre 1940'ta Fransa Seferi ile Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edilişi, ikinci evre ise 1944'te Normandiya Çıkarması ile daha çok ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'dan oluşan Müttefik Birleşik Ordusu'nun Fransa'yı Almanlardan geri alması ve Almanya'yı işgal etmesidir.

Batı Cephesi
II. Dünya Savaşı

Sol üst saat yönünde: Rotterdam Bombardımanı sonrası, Britanya Savaşı sırasında Alman Heinkel He 111 uçakları, Market Garden Harekâtı sırasında Müttefik paraşütçüleri, Almanya'nın Wernberg şehrinden geçen Amerikan askerleri, Bastogne Kuşatması, Overlord Harekâtı sırasında Amerikan askerlerinin Omaha Sahili'ne inişi
Tarih7 Eylül 1939 - 8 Mayıs 1945
Bölge
Sonuç

1939-40: Kesin Mihver zaferi

1944-45: Kesin Müttefik zaferi

Coğrafi
Değişiklikler
Almanya'nın bölünmesi (1945)
Taraflar
Müttefik
 ABD (1942-45)
 Birleşik Krallık
Fransa Fransa (1939-40)
 Kanada
Polonya Polonya
 Hollanda
 Özgür Fransa (1940-45)
 Belçika
 Norveç
 Danimarka
Çekoslovakya Çekoslovakya
 Avustralya
 Yeni Zelanda
Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Afrika
 Lüksemburg
Yunanistan Yunanistan
 Sovyetler Birliği
Mihver
 Nazi Almanyası
 İtalya Krallığı (1940-43)
 İtalyan Sosyal Cumhuriyeti (1944-45)
Macaristan Krallığı (1920-1946)Macaristan Krallığı (1944-45)
 Vichy Fransası (1940-45)
Komutanlar ve liderler
1939-1940
Fransa Maurice Gamelin
Fransa Maxime Weygand Teslim
Birleşik Krallık Lord Gort
Birleşik Krallık Lord Cork
Polonya Władysław Sikorski (ölü)
Hollanda Henri Winkelman Teslim
Belçika III. Leopold Teslim
Norveç Otto Ruge Teslim
Danimarka William Wain Prior
1944-1945
Amerika Birleşik Devletleri Franklin D. Roosevelt (ölü)
Amerika Birleşik Devletleri Dwight D. Eisenhower
Birleşik Krallık Winston Churchill
Birleşik Krallık Arthur Tedder
Birleşik Krallık Bernard Montgomery
Amerika Birleşik Devletleri Omar Bradley
Amerika Birleşik Devletleri Jacob L. Devers
Amerika Birleşik Devletleri George Patton
Amerika Birleşik Devletleri Courtney Hodges
Amerika Birleşik Devletleri William Simpson
Amerika Birleşik Devletleri Alexander Patch
Birleşik Krallık Miles Dempsey
Birleşik Krallık Trafford Leigh-Mallory (ölü)
Birleşik Krallık Bertram Ramsay (ölü)
Kanada Harry Crerar
Kanada Guy Simonds
Fransa Charles de Gaulle
Fransa Jean de Tassigny
Sovyetler Birliği Kirill Meretskov
1939-1940
Nazi Almanyası Walther von Brauchitsch
Nazi Almanyası Gerd von Rundstedt
Nazi Almanyası Heinz Guderian
Nazi Almanyası Fedor von Bock
Nazi Almanyası Wilhelm von Leeb
Nazi Almanyası Nikolaus von Falkenhorst
İtalya Krallığı H.R.H. Umberto di Savoia
1944-1945
Nazi Almanyası Adolf Hitler (ölü)
Nazi Almanyası Heinrich Himmler (ölü)
Nazi Almanyası Hermann Göring (ölü)
Nazi Almanyası Gerd von Rundstedt (ölü)
Nazi Almanyası Günther von Kluge (ölü)
Nazi Almanyası Walter Model (ölü)
Nazi Almanyası Albert Kesselring
Nazi Almanyası Erwin Rommel (ölü)
Nazi Almanyası Johannes Blaskowitz
Nazi Almanyası Hermann Balck
Nazi Almanyası Paul Hausser
İtalya Krallığı Benito Mussolini (ölü)
İtalya Krallığı Rodolfo Graziani
Güçler

1939-1940

  • 2,862,000 asker

1944-1945

  • 5,412,219 asker[1]

1939-1940

  • 3,350,000 asker

1944-1945

  • 1,500,000 asker
Kayıplar

1940

  • 2,121,560-2,260,000 kayıp

1944-1945

  • 783,860 kayıp

Toplam:

  • 2,905,420-3,043,860 kayıp

1940

  • 160,780-163,650 kayıp

1941-1945

  • 836,606 kayıp

Toplam:

  • 997,386-1,000,256 kayıp

1939-1940: Mihver zaferleri değiştir

Tuhaf Savaş değiştir

Tuhaf Savaş, 1 Eylül 1939 - 10 Mayıs 1940 tarihleri arasında II. Dünya Savaşı kıta Avrupası savaşları içinde geçen, Polonya'nın işgali başlangıcıyla Fransa Seferi başlangıcı arasında geçen harekât ve muharebe dizisini anlatır.

Avrupa'nın bütün büyük güçleri birbirlerine savaş ilan etmesine karşılık, bu dönemde Almanya'nın işgallerine karşı büyük ölçekli bir askeri tepki verilmemiştir. Fransa ve Birleşik Krallık, Almanya'nın Polonya'ya saldırısı halinde savaş ilan edeceği taahhüdünü yerine getirmesine rağmen Fransa sınırında bulunan Alman birlikleriyle büyük çapta çatışmalara girişmedi. Alman Ordusu, Polonya'ya karşı mücadele ederken, çok daha küçük bir Alman gücü Siegfried Hattı'nda, Fransız sınır boyunca insanlı kendi müstahkem savunma hattını kurmuş durumdaydı. Sınırın diğer tarafında da Maginot Hattı'nda Fransız askerleri bulunmaktaydı. İngiliz Seferi Kuvvetleri ve Fransız Ordusu'nun diğer birlikleri Belçika sınırı boyunca bir savunma hattı oluşturdu. Sadece bazı yerel, küçük çatışmalar vardı.

İskandinavya değiştir

Batı Cephesi Nisan 1940'a kadar sessiz kalırken Almanlar Weserübung Harekâtı ile Danimarka ve Norveç'i işgale başladı. Müttefikler ve Almanlar arasındaki ilk ciddi mücadele Norveç Cephesi ile başladı. Alman kuvvetleri Müttefik kuvvetlerini yendi. Müttefiklerin tek şansı İsveç'ten Almanya'ya giden ham maddenin kesilmesi için bir amfibi çıkarmaydı. Ancak Müttefikler Norveç'i işgal etmeye çalıştıysa da bu saldırı Alman Ordusu tarafından püskürtüldü. Alman Deniz Kuvvetleri her şeye rağmen çok ağır kayıplar verdi.

Benelux ve Fransa Savaşları değiştir

Mayıs 1940'ta, Almanlar Fransa Savaşı'nı başlattı. Batılı Müttefikler (öncelikle Fransa, Belçika ve İngiliz Kara Kuvvetleri) Alman Ordusu'nun "yıldırım savaşı" stratejisi altında çöktü. İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin büyük bir bölümü Dunkirk'ten Birleşik Krallık'a kaçtı. Sona eren mücadele ile Almanlar, İngiltere ile başa çıkmak için çözüm yolları düşünmeye başladı. Almanlar tarafından İngilizlere barış teklif edildiyse de bu kesin bir şekilde reddedilince Almanya, İngiltere'yi işgal etmeye karar verdi. Ancak Alman Deniz Kuvvetleri'nin (Kriegsmarine) İskandinavya'daki ciddi kayıpları, Birleşik Krallık'a bir amfibi çıkarmayı zorlaştırıyordu. Birleşik Krallık'ın işgali için öncelikle Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin (RAF) etkisiz hale getirilmesi gerekiyordu. Alman Hava Kuvvetleri'ne (Luftwaffe) bu görevin verilmesiyle Britanya Savaşı başlamış oldu.

Britanya Savaşı değiştir

Fransa'nın savaş dışı kalmasıyla Almanya'nın karşısında tek bir düşman kalıyordu: Birleşik Krallık. 19 Temmuzda Hitler, Birleşik Krallık'a barış teklifinde bulundu; ancak Londra bu teklifi şartsız olarak reddetti. Böylesine bir barış, Almanya'nın kıta üzerindeki hakimiyetini tanıması demek oluyordu. Bu ret üzerine Hitler, Birleşik Krallık'ı da barış masasına oturmaya zorlamak, gerekirse istila etmek için Britanya Savaşı'nı başlatmıştır. Hitler, İngiliz filosunu imha etmek ya da felce uğratmak konusunda pike bombardıman uçaklarına güveniyordu. Britanya Savaşı, Almanya tarafından, Britanya'nın istilası için hazırlanmış olan Denizaslanı Operasyonu'nun hazırlık evresi olarak düşünülmüş olup, RAF'ın (İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri) imhasını amaçlamaktadır ve esas olarak Luftwaffe (Alman Hava Kuvvetleri) tarafından yürütülmüştür. 8 Ağustos'ta Göring, hava kuvvetlerine hücum emri verdi; ancak Alman uçakları Birleşik Krallık'ta ümit etmedikleri kahramanca bir müdafaayla ve tanımadıkları bir silahla karşılaştılar. Bu yeni silah radardı.

Bu yeni aletle İngilizler, Birleşik Krallık'a doğru yola çıkan Alman uçaklarının yerlerini ve istikametlerini çok önceden keşfedebiliyorlardı. İngiliz hava filosunu savaş dışı bırakmayı hedef alan Alman uçakları, her hücumdan ağır kayıpla dönüyordu. Bu durum karşısında Almanya, İngiliz hava ve deniz üslerini ve endüstri merkezlerini hedef almaya başladı. 6 eylülde Alman saldırısı, Londra üzerine toplandı. Londra bir ay boyunca her gün bombalandı. Bu bombardımanlar sırasında 14.000 kişi ölmüş, 20.000 kişi yaralanmış olduğu düşünülmektedir. İngiliz havacıları, Alman uçaklarına, Londra'da yarattıkları cehennemi çok ağır bir şekilde ödetti. RAF'ın sert direnci karşısında Luftwaffe, Göring'in emriyle 7 Ekim'de geri çekilmek zorunda kalmış ve harekât başarısız olarak sona erdirilmiştir. Bu savaşta, RAF 700 uçak kaybetmesine karşın, Luftwaffe'nin kaybı 3000 uçağı geçiyordu. Londra savaş süresince her gün bombardımana tutuldu. Ekimde şehre atılan bomba sayısı 10.000, kasımda ise 7500 olarak tespit edilmiştir. Aralık ayında şehirde büyük hasarlar oldu; 1941 yılı başında Coventry'de ayakta kalmış tek bir duvar yoktu. Ama buna rağmen Hitler, partiyi kaybetmişti. Napolyon gibi o da, hayatının en tehlikeli kumarını oynamak ve İngiltere ile bir ölüm-kalım savaşına girişmek zorundaydı. Böylece mücadele, karayla denizin çarpışması olarak bir başka cephede yeniden başlıyordu.

1941-44: Savaşsız dönem değiştir

Bu dönemde Birleşik Krallık'a sadece hava akınları yapmak suretiyle saldırıda bulunan Nazi Almanyası, kuvvetlerinin büyük bir bölümünü Sovyetler Birliği'nin istilası için Doğu Cephesi'nde toplamıştı. Birleşik Krallık'ın batıdan gelebilecek herhangi bir saldırısını engellemek için Fransa sahili ve Manş Kanalı boyunca Atlantik Duvarı'nın yapımına başlandı. Duvar, Fransa'nın bir Müttefiklerce işgal edilme beklentisiyle inşa edilmiştir. Müttefikler 19 Ağustos 1942'de Fransa'nın kıyı şehri Dieppe üzerinden bir baskın harekâtı düzenlediyse de büyük başarısızlıkla sonuçlandı. İngiliz, Özgür Fransa ve küçük bir ABD ve Polonya birliğinin baskınıyla gerçekleşen muharebede Müttefik kuvvetlerin üçte ikisi Alman kuvvetleri tarafından imha edildi. Ancak harekât sırasında öğrenilen bilgiler daha sonraki Normandiya Çıkarması'nda kullanılacaktır. İki yıl boyunca, komando baskınları ve Özel Harekât İcra (KİT) ve Stratejik Hizmetler (ÖSS) Ofisi tarafından destekli direnişin ve gerilla eylemlerinin dışında Batı Cephesi üzerinde başka mücadele yoktu. Ancak bu arada Müttefikler gece gündüz RAF Bombardıman Komutanlığı'na bağlı ABD Sekizinci Hava Kuvvetleri ile Almanya'yı bombalamaya devam etti.

 
19 Ağustos 1942'de Dieppe'ye yapılan baskın sonrası Müttefikler tarafından terk edilmiş bir keşif arabası.

Müttefikler bu süre içerisinde birçok Alman lojistik destek merkezi ve karargâha baskın ve operasyon düzenledi: Biting - Bruneval Harekâtı (27-28 Şubat 1942), St Nazaire (27-28 Mart 1942), Myrmidon Harekâtı - Bayonne (5 Nisan 1942), Abercrombie Harekâtı - Hardelot (21-22 Nisan 1942), Dieppe (19 Ağustos 1942) ve - Frankton Harekâtı - Gironde (7-12 Aralık 1942).

Bu harekât ve baskınlara katılan İngiliz, Fransız ve Kanadalı komandolar, Adolf Hitler'in yayınladığı kararnameyle, Alman askerleri tarafından yakalandığı an öldürülüyorlardı.

Müttefik işgal beklentisi Alman komutanlar tarafından kabul edildi. 1944 yazında bu beklenti doğru çıktı ve Müttefik kuvvetler tarafından Overlord Harekâtı başlatıldı. Buna karşılık bu üç grup bulunmaktaydı: Wehrmacht Hollanda Komutanlığı (Wehrmachtbefehlshaber#Niederlande) veya WBN; Hollanda ve Belçika kıyılarından sorumlu B Ordular Grubu'na bağlı olarak Kuzey Fransa kıyılarını koruyan 15. Ordu (Karargâhı Tourcoing) ve Seine alanının kuzeyinde bulunan 7. Ordu (Karargâhı Le Mans), Seine ve Loire arasında Manş ve Atlantik kıyısından sorumluydu. Biscay Körfezi sahili ve Vichy Fransası'ndan sorumlu G Ordular Grubu'na bağlı olarak, Loire arasında Atlantik kıyısından ve İspanya sınırından sorumlu 1. Ordu (Karargâhı Bordeaux) ve Akdeniz'den sorumlu 19. Ordu bulunmaktaydı.

Müttefiklerin nereden çıkarma yapacağı Alman ordularının bu savaş düzenine göre hiç de sürpriz değildi. Özellikle Alman mekanize birliklerinin Fransa üzerinde çeşitli birliklere dağıtılmış olması Müttefiklerin işini kolaylaştırmaktaydı. Her ordu grubuna mekanize birlikler tahsis edilmişti. Kuzey Fransa'daki B Ordular Grubu'nda 2. SS Panzer Tümeni, Paris bölgesinde 116. SS Panzer Tümeni ve Normandiya'da 21. SS Panzer Tümeni vardı. Atlantik kıyısında bir işgal olasılığı göz önünde bulunduğunda G Ordular Grubu'na bağlı olarak Gironde'de 11. SS Panzer Tümeni, Montauban'da 2. SS Panzer Tümeni "Das Reich" ve Bouches-du-Rhône'da 9. SS Panzer Tümeni bulunmaktaydı.

OKW aynı zamanda önemli mekanize tümenleri yedek olarak tutmuştu, ancak bunlar geniş bir alana dağıtıldı: 1. SS Panzer Tümeni "Leibstandarte SS Adolf Hitler" daha Hollanda'da eğitimlerine devam etmekteydi ve hazır değildi. 12. SS Panzer Tümeni "Hitlerjugend" ve Panzer-Lehr Tümeni Normandiya kıyı savunma bölgelerinde ve Paris-Orleans bölgesinde bulunmaktaydı. 17. SS Panzergrenadier Tümeni "Götz von Berlichingen" ise Tours çevresinde ve Loire'un hemen güneyinde konuşluydu.

1944-1945: İkinci Cephe değiştir

Normandiya değiştir

 
D-Day istilasında kullanılan rotalar

6 Haziran 1944'te Müttefikler tarafından planlanan Overlord Harekâtı (ayrıca "D-Day" olarak da bilinir) -Fransa'nın uzun zamandır beklenen kurtuluşu- başladı. Asıl hedef Normandiya iken aldatma olarak Pas-de-Calais'e yapılan Fortitude ve Bodyguard Harekâtları ile Alman birliklerinin dikkatinin bu bölgeye çekilmesi amaçlandı. Savaşların iki ay ağır bir şekilde sürmesinden sonra Amerikan birlikleri Cobra Harekâtı ile savaşı hızlandırdı. Kısa bir süre sonra Müttefikler Fransa genelinde hızlı bir şekilde ilerlemeye başladı. Falaise'de 200,000 kişilik Alman Ordusu kuşatma altına alındı. Doğu Cephesi'ndeki gibi şey olmamış tavır takınan Hitler, çok geç olana kadar stratejik bir geri çekilmeye izin vermedi. 150,000 Alman askeri kuşatmayı çıkmayı başarsa da 50,000 Alman ya öldürüldü ya da esir alındı. Bu sırada İngiliz kuvvetleri Goodwood Harekâtı ile Caen'de bir köprü başı oluşturmayı başardı. Cobra Harekâtı'yla birlikte köprü başı oluşturan 21. Ordular Grubu içerisindeki İngiliz ve Kanada kuvvetleri, Belçika ve Hollanda üzerinden Kuzey Almanya'ya yöneldi. 12. Ordular Grubu ise Fransa'nın güneyinden Lüksemburg ve Ruhr'a ilerleyerek hızla geniş bir cephe içinde yelpaze oluşturmaya başladı. Bu Yüksek Müttefik Komutanı Dwight D. Eisenhower ve Amerikan yüksek komuta heyetinin geri kalanının çoğu tarafından tercih ve kabul edilen strateji oldu.

Fransa'nın Kurtuluşu değiştir

 
1944'te Batı Cephesi

15 Ağustos'ta Müttefikler, işgal altında bulunan Toulon ve Cannes'i (Güney Fransa) kurtarmak için Dragoon Harekâtı'nı başlattı. ABD 6. Ordular Grubu'na bağlı bulunan 7. ABD Ordusu ve 1. Fransız Ordusu, Güney Fransa'da iki hafta içinde hızlı bir şekilde sağlam bir köprübaşı oluşturdu ve Ren vadisine doğru ilerlemeye başladı.

Alman kuvvetleri, Fransa'da şimdi üç güçlü Müttefik ordular grubu ile karşı karşıya kaldı: Kuzeyde Mareşal Sir Bernard Montgomery komutasındaki 21. İngiliz Ordular Grubu, güneyde General Omar Bradley komutasındaki 12. ABD Ordular Grubu ve Korgeneral Jacob L. Devers komutasındaki 6. ABD Ordular Grubu. Eylül ayı ortasına kadar güneyden ilerleyen 6. Ordular Grubu, güneyden ilerleyen Devers kuvvetleri ile temas sağladı. Bradley komutasındaki üç ordular grubu Eisenhower'ın merkezi komutası altına girdi. Böylece Müttefik Kuvvetleri Karargâhı oluşmuş oldu.

Fransa'nın hem kuzeyinden hem de güneyinden saldırı altında bulunan Alman ordusu geri çekildi. 19 Ağustos'ta Fransız Direnişi (FFI) genel bir ayaklanma başlattı ve 25 Ağustos'ta Paris kurtuldu. 2. Özgür Fransız Zırhlı Tümen Komutanı General Philippe Leclerc'in, General Dietrich von Choltitz'a verdiği Fransız ültimatomunu kabul etmesiyle Adolf Hitler'in Paris'in kaybedildiği zaman imha edilmesini içeren emri uygulanmamış oldu. Kuzey Fransa ve Benelüks ülkelerinin kurtuluşundan sonra Almanların V-1 ve V-2 füzeleri ile misilleme saldırıları düzenlemeye başlaması, Birleşik Krallık kuvvetleri için bu füzelerin imhası birinci hedef oldu. Çünkü yapılan füze saldırıları direkt olarak Birleşik Krallık'ı ve Güneydoğu Avrupa'yı hedef almaktaydı.

Müttefiklerin Paris'ten Ren'e ilerlemesi değiştir

 
Amerikan askerleri Siegfried Hattı üzerinden Almanya'ya girmeye başlarken

Batı cephesinde mücadele durmuş gibiydi ve Müttefikler önceden Siegfried Hattı önüne (Westwall) ve Ren güneyine ulaşır ulaşmaz durdu. Eylül ayı başında başlayarak, Amerikan birlikleri Hattın içlerine girmeye başladı. Hürtgen Ormanları'nda yavaş fakat kanlı bir mücadele başladı.

Anvers limanı, 4 Eylül'de 11. İngiliz Zırhlı Tümeni tarafından kurtarıldı. Schelde Nehri kıyısında bulunan Alman müstahkem hattı, Kanada ve Polonya birlikleri tarafından ağır kayıplar verilmesine rağmen temizlendi. 9. ABD Ordusu kuşatılmamak için Ekim ayında Aachen şehrine ilerlemeye başladı. Fakat Hitler birliklerine şehrin zarar görmesini önemsemeyecek şekilde ABD birlikleri taarruz emri verdi. Yapılan muharebe ABD birliklerinin kesin zaferiyle sonuçlandı. Alman birlikleri 5,000 kayıp ve 5,000 esir vererek geri çekilmeye devam etti.

Ardenlerin güneyinde, ABD kuvvetleri Eylül ayından Aralık ayının ortasına kadar Alman birlikleri ile savaştı. Asıl amaç, Alman birliklerinin arkasından dolanıp imha etmekti. Metz ve Moselle'de Almanların geriden takviye alması ve olumsuz hava şartları zaman zaman ABD birliklerini zor duruma düşürdü. Eylül ve Ekim aylarında, 6. Müttefik Ordular Grubu (7. ABD Ordusu ve 1. Fransız Ordusu) Vosges Dağları'nda inatçı Alman direnişi ile karşılaştı. Kasım ayında ise Müttefik kuvvetleri Belfort, Mulhouse ve Strazburg'u kurtardı. Alman kuvvetleri Ren Nehri boyunca geri atıldıysa da Ren nehrinin batı kıyısında Colmar kenti etrafında büyük bir köprüyü tutmayı başardı. Müttefikler, 16 Kasım'da "Kraliçe" adlı geniş kapsamlı bir sonbahar saldırısı başlattı. Hürtgen Ormanı üzerindeki Alman kuvvetleri tekrar Rur Nehri'ne kadar geri itildiyse de Ren nehri yolunu açma konusundaki önemli hedeflerde başarısız olundu. Müttefik harekâtları, daha sonra Almanların Ardenler'e saldırısı ile başarıya ulaşmıştır.

Market Garden Harekâtı değiştir

İngiliz Mareşal Montgomery cesur bir saldırı ile Ren genelinde Müttefikler dar bir koridor oluşturarak Almanya içlerine girmeyi amaçlayan, "Market Garden" isimli bir harekâtı başlatmak için Müttefik Yüksek Komutanlığı'nı ikna etti. Plana göre Eindhoven, Nijmegen ve Arnhem'e inecek müttefik paraşütçüleri, Hollanda'nın ana nehirleri üzerindeki Alman işgali altında bulunan köprüleri alacaktı. 30. İngiliz Kolordusu Maas-Schelde Kanalı boyunca Alman hatları ile savaşacak ve Eindhoven'e inen Amerikan paraşütçü ile bağlantı içinde olacaktır. Her şey iyi giderse 30. Kolordu büyük engel olmadan Almanya'ya ilerlemeye başlayacaktır. 30. Kolordu yedi paraşüt tugayı ile tutulan köprülerin ötesine geçmeyi başardı ama Arnhem'de Ren üzerindeki köprüde Amerikan birlikleri ile bağlantı kuramadı. Sonuç 1. İngiliz Hava İndirme Tümeni için yıkım oldu. Almanların Arnhem'e karşı taarruz başlatmasıyla Müttefik birlikleri geri çekilmeye başladı. Böylece harekât başarısızlıkla sonuçlanmış oldu.

Kış karşı saldırıları değiştir

 
Ardenler'de Bulge Muharebesi sırasında Amerikan askerleri savunma pozisyonu alıyor.

Almanlar, Batı'da Normandiya'dan beri gelen Müttefikleri atmak için ani bir karşı taarruz için büyük bir hazırlık yapmıştı. Wacht am Rhein ("Ren'i izle") adlı plana göre İngiliz ve ABD orduları ikiye ayrılacak ve Kuzey Anterp'e doğru sürülecekti. Saldırı, 16 Aralık'ta Bulge Muharebesi ile başladı. Ardenleri savunmak için 1. ABD Ordusu birlikleri vardı. Başlangıçta Müttefik hava güçlerinin kötü hava koşulları nedeniyle başarı sağlayamaması, cephe hattında dar bir koridor açmayı başaran Alman birliklerinin 80 km ilerlemesiyle sonuçlandı. Taarruzun baskın amacı taşıması fakat Alman birliklerinin daha fazla ileri gidememesi, ayrıca Hitler'in birliklere Paris'e ilerleme emri vermesi işleri daha da karıştırdı. Hava şartlarının düzelmesi ve Müttefik hava kuvvetlerinin bombalamaya başlaması sonucu Alman birlikleri 25 Ocak 1945'te taarruzun başladığı yere geri çekildi. Almanlar 1945'in yılbaşında Alsace içinde ikinci fakat daha küçük bir saldırı (Nordwind) başlattı. 6. Ordular Grubu karşısında ilerleyen Alman birlikleri, birden durup Strazburg'a yöneldi. Müttefik kuvvetleri 4 hafta boyunca cephe hattını iyi savunarak Almanların ilerlemesine izin vermedi. Bu Alman taarruzundan sonra Müttefik kuvvetleri karşı bir saldırıya başlayarak, Almanların Ren nehrinin batı kıyısındaki tek müstahkem mevki olan Colmar şehrini ele geçirdi. Böylece Müttefik kuvvetlere Almanya yolu kesin bir biçimde açılmış oldu.

Almanya'nın işgali değiştir

Ocak 1945'te Heinsberg ve Roermond arasındaki Roer Nehri üzerindeki Alman köprüsü Blackcock Harekâtı sırasında temizlendi. Harekâtın devam eden eden aşamalarında 1. Kanada Ordusu, Alman birliklerini kuşatmaya devam etti. 9. ABD Ordusu'nun Hollanda Nijmegen'den, Rur kentine doğru başlatacağı harekât, nehrin taşması yüzünden iki hafta ertelenmek zorunda kaldı. Mareşal Gerd von Rundstedt, bunun çok iyi bir fırsat olduğunu düşünerek birliklerin kurtarılması için Hitler'e geri çekilmeyi önerse de Hitler bu teklifi reddetti.

Zamanla su yatıştı ve 9. ABD Ordusu 23 Şubat Rur'u geçmeyi başardı, diğer Müttefik güçler de Ren batı yakasına yaklaştı. Batı kıyısında kalmış Rundstedt'in tümenleri üzerinde, 'Ren savaşı' içinde dağılmış 280,000 asker esir alındı. Direnen birliklerin de bir süre sonra teslim olmaya başlamasıyla birlikte esir asker sayısı 400,000'e ulaştı.[2]

 
ABD askerleri Ren nehri üzerindeki saldırı teknelerinde
  • Ren'den geçiş dört noktadan sağlandı: Almanların Remagen'de Ludendorff Köprüsü'nü havaya uçurmak için başarısız olması ve köprünün sağlam olarak ABD birlikleri tarafından ele geçirilmesi ilerlemenin hızlanmasına sebep oldu. Bradley 7 Mart'ta köprünün genişletilmesini emretti.
  • General Patton komutasındaki 3. ABD Ordusu, Ren nehrinden karşıya geçmeye çalışanları yakalayabilmek için Pfalz'da mücadeleye girişti.[3] 3. Ordu, 22 Mart ve gecesi Oppenheim'den Mainz'a hızlı bir saldırı ile güneyden nehrin diğer tarafına geçti.
  • 21. İngiliz Ordular Grubu, 23 Mart'ta Rees ve Wesel üzerinden Ren nehrini geçti. En zor geçiş bu kısımda oldu. Suyun şiddetli akması ve Almanların şiddetli taarruzuna rağmen, çok büyük bir hava desteğiyle geçiş başarıyla tamamlandı.
  • 6. Ordular Grubu alanında, 7. ABD Ordusu, 26 Mart'ta Mannheim ve Worms arasındaki bölgede Ren boyunca saldırdı ve karşı tarafa geçmeyi başardı.[4] Çok daha küçük ölçekte bir beşinci geçiş Speyer de 1. Fransız Ordusu tarafından tamamlandı.[5]

Müttefikler Ren geçtikten sonra, İngilizler Elbe Nehri'ni geçtikten sonra Hamburg'a, daha sonra da Danimarka, Baltıklar ve kuzeydoğuya doğru akın etti. İngiliz kuvvetleri bir haftalık mücadele sonrasında 26 Nisan'da Bremen'i ele geçirdi.[6] İngiliz ve Kanada paraşütçüleri, 2 Mayıs'ta Sovyet kuvvetlerinin bulunduğu Baltık şehri Wismar'a ulaştı. Bulge Muharebesi'nden bu yana İngiliz komutası altında kalan 9. ABD Ordusu Ruhr kuşatarak, kalan Alman birliklerini Kuzey'den kıskaç altına alarak Güneydoğu'ya doğru itti. 9. ABD Ordusu'nu bağlı 19. Kolordu 18 Nisan'da Magdeburg'u ele geçirdi ve Stendal'e doğru ilerlemeye başladı.[7]

12. ABD Ordular Grubu taarruzunu sürdürerek, 1. Ordu'nun kuşatma altında tuttuğu Ruhr'un güneyini kuşatmaya başladı. 4 Nisan'da kuşatma tamamlandı. Mareşal Walter Model komutasındaki B Ordular Grubu Ruhr'da sıkıştı ve daha fazla dayanamayarak 300.000 askeriyle teslim oldu. Nisan ayı ortalarına kadar 9. ve 1. Ordulara bağlı birlikler Elbe nehri boyunca ilerlemeye devam etti. Frankfurt kentleri, am Main, Kassel, Magdeburg, Halle ve Leipzig'deki düzenli askerler, Flak birimleri, Volkssturm ve silahlı Nazi Partisi üyeleri Alman garnizonunun savunmasına yardımcı olmuştur. General Eisenhower ve Bradley, Doğu Almanya'nın Kızıl Ordu tarafından işgal edilmesi ve işgalin büyümemesi için birlikleri Elbe'nin ötesinde geçirmenin mantıklı olduğu sonucuna vardı. 1. ve 9. Ordular, Nisan ayı sonunda Elbe yakınlarındaki Sovyet kuvvetleri ile temas kurarak Elbe ve Mulde nehri boyunca durdu. 3. ABD Ordusu, Güneydoğu Bavyera ve Kuzey Avusturya içlerine ve Batı Çekoslovakya'ya ilerlemeye devam etti. A-Z Günü'nde (Avrupa'da Zafer), 12. ABD Ordular Grubu 1,3 milyon asker mevcuduyla dört ordulu bir kuvvet (1., 3., 9. ve 15.) oldu.[8]

 
ABD askerleri puslu kalıntılar arasında ilerlerken Waldenburg, Almanya, Nisan 1945

Üçüncü Reich'ın Sonu değiştir

6. ABD Ordular Grubu, güneybatı üzerinden Bavyera, Avusturya, Kuzey İtalya ve İsviçre'nin doğusundan geçti. Kara Orman ve Baden 1. Fransız Ordusu tarafından işgal edildi. Alman kuvvetlerinin kararlı direnişine rağmen Nisan ayında Heilbronn, Nürnberg ve Münih ele geçirildi. 3. ABD Piyade Tümeni, Berchtesgaden'e ulaşan ilk müttefik askeri birliği oldu. 2. Fransız Zırhlı Tümeni, 4 Mayıs 1945'te Berghof'u (Hitler'in Alpler'deki ikametgâhı) sağlam olarak ele geçirdi. G Ordular Grubu 5 Mayıs tarihinde Haar, Bavyera'da ABD kuvvetlerine teslim oldu. Mareşal Montgomery, 4 Mayıs 1945'te Hollanda, Kuzeybatı Almanya, Hamburg, Hannover ve Bremen'deki tüm Alman kuvvetlerini teslim aldı. Büyük Amiral Karl Dönitz'in yeni Üçüncü Reich Reichspräsident (devlet başkanı) olması, Avrupa Savaşı'nın sona erdiğinin işaretiydi. Reims'teki Eisenhower'ın karargahında Almanya Genelkurmay Başkanı General Alfred Jodl, 7 Mayıs saat 02.41'de Almanya'nın kayıtsız şartsız teslim olduğunu açıklayan belgeyi imzaladı. General Franz Böhme, Norveç'teki Alman askerlerinin kayıtsız şartsız teslim olduğunu duyurdu. Savaş, Orta Avrupa saati (CET) 23.41'de sona erdi. Aynı gün Mareşal Wilhelm Keitel, Sovyet Komutanı Mareşal Georgi Jukov'un karargahına getirilerek Müttefiklerle Reims'te imzalanan teslim antlaşmasını (farklı iki taleple birlikte hemen hemen) aynısını imzaladı.[9]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ MacDonald, C (2005), The Last Offensive: The European Theater of Operations. University Press of the Pacific, p.478
  2. ^ Zaloga, Dennis p. 88
  3. ^ Life Magazine issue of 30 April 1951, p. 66. Books.google.com. 30 Nisan 1951. 26 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013. 
  4. ^ "THE RHINE CROSSINGS". Ushmm.org. 11 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013. 
  5. ^ Willis, p. 17
  6. ^ "Central Europe, p. 32". History.army.mil. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013. 
  7. ^ "12th Army Group Situation Map for 18 April 1945". Wwii-photos-maps.com. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013. 
  8. ^ John C. Frederiksen, American Military Leaders, p.76, Santa Barbara: ABC-CLIO, 1999, ISBN 1-57607-001-8
  9. ^ Keitel Berlin'deki törene uymadı. The New York Times. 10 Mayıs 1945