Barrington Moore Jr.

Barrington Moore Jr. (12 Mayıs 1913 - 16 Ekim 2005) [2] Amerikalı akademisyen, araştırmacı ve siyaset sosyolojisi uzmanıdır.

Barrington Moore Jr.
Doğum12 Mayıs 1913(1913-05-12)
Washington, ABD.
Ölüm16 Ekim 2005 (92 yaşında)
Cambridge, Massachusetts, ABD.
MeslekAkademisyen
Akademik geçmişi
Alma materWilliams College
Yale University
Doktora danışmanıAlbert Galloway Keller
Akademik çalışmaları
Doktora öğrencileriCharles Tilly, Theda Skocpol, John Mollenkopf[1]

Britanya, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri, Çin, Japonya, Rusya, Almanya ve Hindistan toplumlarının modernizasyon süreçleri üzerine karşılaştırmalı siyaset çalışması olan Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri[3] (Origins of Dictatorship and Democracy: Lord and Peasant in the Making of the Modern World) kitabı ile tanınır. Kitap, sınıf yapıları ve ittifakları üzerinden, bu ülkelerde gerçekleşen veya gerçekleşmeyen toplumsal devrim türlerini açıklar. Bazı ülkeleri demokrasiye, bazılarını da otoriterlik ya da komünizme giden bir yola sokan bu ittifaklar ya da çatışmalar neo-Marksist bir argümanla ortaya konmaktadır.[4][5] Moore bu kitapta, demokratikleşmeyi gerçekleştirme ve demokratik istikrarın sağlanmasında büyük bir orta sınıfın oynadığı önemli rolü vurgulayan "burjuva yoksa, demokrasi de yok" iddiasını öne sürdü.[6]

Eğitim ve özel hayat değiştir

Latince, Yunanca ve tarih alanında kapsamlı bir eğitim alarak Massachusetts, Williams College'tan mezun olan Moore, siyaset bilimi ile de ilgilenmeye başladı ve Phi Beta Kappa'ya seçildi. 1941'de Moore, Albert Galloway Keller ile çalıştığı Yale Üniversitesi'nden sosyoloji alanında doktora derecesini aldı.[7] Stratejik Hizmetler Ofisi (OSS) ve Adalet Bakanlığı'nda politika analisti olarak çalıştı. ÖSS'de, hayat boyu arkadaş kaldığı Herbert Marcuse ve gelecekteki eşi Elizabeth Ito ile tanıştı. Karısı 1992'de öldü. Çocukları yoktu.

Akademik kariyer değiştir

Akademik kariyeri 1945'te Chicago Üniversitesi'nde başladı, 1948'de Harvard Üniversitesi'ne gitti ve 1951'de Rus Araştırma Merkezi'ne katıldı. 1979'da emekli oldu. Moore ilk kitabı olan Sovyet Politikası'nı 1950'de ve Terör ve İlerleme, SSCB'yi 1954'te yayınladı. 1958'de metodoloji ve teori üzerine altı makaleden oluşan kitabı Politik Güç ve Sosyal Teori'de, 1950'lerin sosyal bilimler alanındaki metodolojik bakış açısına karşı çıktı. Harvard'daki öğrencileri arasında karşılaştırmalı sosyal bilimciler Theda Skocpol ve Charles Tilly vardı.

Görüşler değiştir

Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri değiştir

Moore'un çığır açan çalışması Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri (1966), sosyal bilimlerde karşılaştırmalı tarihsel analiz olarak adlandırılan alanın temel taşıdır.[8] Bu çalışmada demokratik, faşist ve komünist rejimlerin toplumsal olarak ortaya çıkışındaki koşulları inceledi, özellikle sanayileşme ile öncesindeki tarım rejimlerinin farklı siyasi sonuçları üreten etkileşimlerini analiz etti. Demokratik kurumların gelişmesini önceleyen şiddet olgusuna özellikle dikkat çekti.

Moore, Batı tarzı demokrasinin (bir "burjuva devrimi " yoluyla) gelişmesi için beş koşulu şu şekilde listeler:[9]

  1. "çok güçlü bir tahttan veya çok bağımsız bir toprak aristokrasisinden kaçınmak için bir dengenin geliştirilmesi"
  2. "uygun bir ticarileşmiş tarım biçimine" geçiş
  3. "toprak aristokrasisinin zayıflaması"
  4. "köylülere ve işçilere karşı bir aristokratik-burjuva koalisyonunun önlenmesi" [faşizme yol açacaktır]
  5. "geçmişten devrimci bir kopuş".

Moore'un inceleme alanı, endüstri öncesi tarım toplumu ilişkilerinin "modern" olanlara dönüşümüydü. "Modern dünyaya giden üç yol" olarak adlandırdığı - liberal demokratik, faşist ve komünist - rejimlerin, sanayileşmenin oluşum aşamasındaki ve geçiş dönemindeki toplumsal yapıdan kaynaklandığını vurguladı.

En basit anlamda bu kitap, ünlü "Burjuva yoksa demokrasi de yok"[10] ifadesiyle özetlenebilir; ancak bu fikri olduğu gibi kabul etmek, argümanının nüanslarını görmezden gelip yanlış yorumlamaya neden olabilir.

  • İngiltere'de "burjuva dürtüsü" etkisi, toprak sahibi seçkinlerin bir kısmının ticari tarıma yönelik tutumlarını değiştirerek, çitleme sistemi aracılığıyla köylülüğün yok edilmesine ve aristokratik ancak ılımlı demokrasiye yol açan İngiliz İç Savaşı'na yol açtı.[11]
  • Fransa'da Fransız Devrimi doğrudan burjuvaziyi içeriyordu, ancak "ne kadar ileri gidebileceğini" belirleyen köylülüğün ezici etkisiydi.[12] Köylülük bundan sonra gerici tavırlar deposu olarak kaldı.
  • Amerika Birleşik Devletleri'nde, endüstriyel kuzeyin İç Savaş'ta Güneyli toprak seçkinlerine karşı kazandığı zafer, ABD'nin modernliğe giden yolunu liberal demokrasi olarak pekiştirdi, ancak ancak güneyli toprak sahipleri kentsel ticaretin doyumuna eriştikten hemen sonra kapitalist birikime karşı tutumlarını kökten değiştirdiler.[13] Ancak sonuç, bu dönüşüm gerçekleştiğinde, Kuzey kapitalistlerinin Yeniden Yapılanma 'yı sona erdirmesi ve Güney'in Jim Crow Yasaları'nı uygulamasına yol açmasıydı.

Moore ayrıca, dolaylı olarak Almanya ve Rusya'yı yorumlarken, Japonların faşizm ve Çin'in komünizm üzerinden moderniteye geçişine doğrudan değinmiştir.

  • Moore'a göre, Japonya'daki burjuvazinin etkisi İngiltere, Fransa ve ABD'dekinden önemli ölçüde sınırlıydı. Bu üç örnekteki "burjuva dürtüsüyle" kapitalist birikim yerine Japonya'da endüstriyel moderniteye geç geçiş, - modernleşmeye gerekli sermayeyi yaratmak için köylülüğü sıkıştıran- "emek baskıcı" tarım yoluyla gerçekleşti. Bu "yukarıdan devrim", zayıf bir burjuvazi ile güçlü toprak sahiplerinin gerici ittifakını güçlendiren faşizme hizmet etti.[14]
  • Çin'de köylülüğün burjuvazi ve toprak sahibi seçkinler karşısındaki ezici gücü, Çin Devrimi'yle sonuçlandı, ancak onlar bu devrimin ilk kurbanlarıydı. Burada burjuvazi köylülerle ittifak kurdu ve "aşağıdan bir devrim" yarattı. Moore, diğer sosyologların Çin emperyal yönetim sisteminin yarattığı bir tür yararlı "işlevi" geriye dönük olarak tanımlama girişimlerini eleştirdi ve sistemin uzun süreli hayatta kalmasının nedeninin, çoğu insanın, özellikle de köylülerin, "günlük rutinlerini tehdit edecek ve yok edecek bir şey olmadıkça" sosyal sistemlerini kabul etmesi olduğunu savundu.[15]

Moore'un burjuvazi temasını burada tekrar görebiliriz: demokratikleşen devletlerde güçlü bir burjuvazi vardır. Japonya ve Çin'de ise burjuvazi zayıftı ve sırasıyla faşizm ve komünizm yaratmak için elitler veya köylülerle ittifak kurdu.

Moore, vaka seçimi söz konusu olduğunda öncelikle JS Mill'in anlaşma yöntemini kullanır.[16] Kitabın genel kullanımı amaçlanmamıştır: sadece o kitapta incelenen belirli durumları uygular.

Toplumsal Kökenler'e yönelik geniş kapsamlı eleştirel yanıt, Jon Wiener tarafından History and Theory dergisinde yapıldı.[17] Theda Skocpol ve Margaret Somers, Moore'un kitabını, araştırma tasarımının kapsamı ve karmaşıklığı açısından "neredeyse eşi benzeri olmayan tutkulu bir eser" olarak tanımladılar.

Tolerans Üzerine değiştir

1965'te Moore, Herbert Marcuse ve Robert Paul Wolff, hoşgörü kavramı üzerine birer makale yazdılar ve bu üç makale, A Critique of Pure Tolerance adıyla bir kitapta toplandı. Başlık, Immanuel Kant 'ın Saf Aklın Eleştirisi adlı kitabının başlığı üzerine bir oyundu. Moore kitapta, akademik araştırmanın ve genel olarak toplumun katı bir bilimsel ve seküler bakış açısı benimsemesi ve kuramlara ve varsayımlara ampirik doğrulamayla yaklaşması gerektiğini savundu [18]

Çalışmaları değiştir

  • Soviet Politics – The Dilemma of Power: The Role of Ideas in Social Change, Harvard University Press, Cambridge, 1950.
  • Terror and Progress, USSR: Some Sources of Change and Stability in the Soviet Dictatorship, Harvard University Press, Cambridge, 1954.
  • Political Power and Social Theory: Six Studies, Harvard University Press, Cambridge, 1958. Erweiterte Ausgabe: Political Power and Social Theory: Seven Studies, Harper & Row, New York, 1965.
  • Barrington Moore, Jr., Robert Paul Wolff, Herbert Marcuse: A Critique of Pure Tolerance, Beacon Press, Boston, 1965. - Türkçe Baskı: Saf Hoşgörünün Bir Eleştirisi, Heretik Yayıncılık.
  • Social Origins of Dictatorship and Democracy: Lord and Peasant in the Making of the Modern World, Beacon Press, Boston, 1966. 0-8070-5073-3 - Türkçe Baskı: Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri: Modern Dünyanın Yapımında Soylunun ve Köylünün Rolü, Çev. Şirin Tekeli, Alaeddin Şenel, İmge Kitabevi Yayınları.
  • Reflection of the Causes of Human Misery and on Certain Proposals to Eliminate Them, Beacon Press, Boston, 1972.
  • Injustice: The Social Bases of Obedience and Revolt, ME Sharpe, White Plains, NY, 1978.0-333-24783-3ISBN 0-333-24783-3 .
  • Privacy: Studies in Social and Cultural History, ME Sharpe, Armonk, NY, 1983.
  • Authority and Inequality under Capitalism and Socialism (Tanner Lectures on Human Values), Clarendon Press, Oxford, 1987.
  • Moral Aspects of Economic Growth, and Other Essays (The Wilder House Series in Politics, History, and Culture), Cornell University Press, Ithaca, NY, 1993.0-8014-3376-2ISBN 0-8014-3376-2
  • Moral Purity and Persecution in History, Princeton University Press, Princeton, NJ, 2000.0-691-04920-3ISBN 0-691-04920-3 .

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Mollenkopf, John (1983). The Contested City. Princeton: Princeton University Press. s. ix. ISBN 0691076596. 
  2. ^ Dennis Smith, "Obituary: Barrington Moore — Author of a daring sociological classic" 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Independent, 17 November 2005, 59.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  4. ^ Skocpol (1973). "A Critical Review of Barrington Moore's Social Origins of Dictatorship and Democracy". Politics & Society (İngilizce). 4 (1): 1-34. doi:10.1177/003232927300400101. ISSN 0032-3292. 
  5. ^ Wiener (1975). "The Barrington Moore Thesis and Its Critics". Theory and Society. 2 (3): 301-330. doi:10.1007/BF00212740. ISSN 0304-2421. 
  6. ^ "The Canon: The Social Origins of Dictatorship and Democracy: Lord and Peasant in the Making of the Modern World". Times Higher Education (THE) (İngilizce). 12 Kasım 2009. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020. 
  7. ^ "Barrington Moore Jr., 92, Harvard sociologist". Harvard Gazette. Cambridge, Massachusetts. 27 Ekim 2005. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  8. ^ Gerschewski (2021). "Explanations of Institutional Change: Reflecting on a "Missing Diagonal"". American Political Science Review (İngilizce): 1-16. doi:10.1017/S0003055420000751. ISSN 0003-0554. 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  9. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 430. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  10. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 418. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  11. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 28. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  12. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 110. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  13. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 149. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  14. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 228. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  15. ^ Social origins of dictatorship and democracy: lord and peasant in the making of the modern world. with a new foreword by Edward Friedman and James C. Scott. Boston: Beacon Press. 1993 [First published 1966]. s. 204. ISBN 978-0-8070-5073-6. 
  16. ^ Skocpol (1980). "The Uses of Comparative History in Macrosocial Inquiry". Comparative Studies in Society and History (İngilizce). 22 (2): 174-197. doi:10.1017/s0010417500009282. ISSN 0010-4175. 
  17. ^ Jon Wiener, "Review of Reviews: Social Origins of Dictatorship and Democracy," History and Theory 15 (1976), 146-75.
  18. ^ Moore, Barrington, Herbert Marcuse and Robert Paul Wolff, A Critique of Pure Tolerance (Boston: Beacon Press, 1965)