Başkonsolos

Başkonsolos bir ülkede görev yapan başkonsolosluktaki en yetkili memura verilen ad.

Özellikler

En üst dereceli konsolosa verilen isimdir. Bir devletin yabancı ülkelerde bulunan yurttaşlarının haklarını koruyan, bağlı bulunduğu hükümete siyasal ve ticari bilgileri veren dış işleri görevlisidir. Başkonsolosluklar, Devletler Özel Hukukunun bir sonucu olarak kurulurlar. Başkonsolosların diplomatik dokunulmazlıkları sınırlanmıştır. (Büyükelçilikte ise bunun aksine sınırsızdır.) İhtiyaç halinde başka şehirlerde Konsolosluklar açılabilir. Örneğin Alman Devleti Sivas’ta, Suriye Devleti Hatay’da konsolosluk açmışlardır.

Türkiye'de hukuki statü

Türkiye Cumhuriyeti'nin başkonsolosları Dışişleri Bakanlığı kariyer memurları arasından tayin edilir. Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında 07.07.2010 tarih ve 6004 sayılı Kanun'un 12. maddesi "Birinci Sınıf Başkonsolos" ve "Başkonsolos"u, Başkonsoloslukların; "Konsolos"u Konsoloslukların; "Muavin Konsolos"u ise Muavin Konsoloslukların "en yüksek amiri" şeklinde tanımlar.

Aynı madde, "Birinci Sınıf Başkonsolos" unvanını ise "1. derece kadroyu en az üç yıl önce almış ve merkezde en az Daire Başkanlığı, Bakan veya Müsteşar Özel Müşavirliği görevlerini iki sene başarı ile yapmış meslek memurlarından Konsolosluk Şefi olarak görevli veya görevlendirilecek olanlara Bakanlık Komisyonunun teklifiyle Bakan tarafından verilebilir. Daha önce Büyükelçi ve Elçi-Müsteşar unvanı almış olanlar Konsolosluk Şefi olarak atandıklarında Birinci Sınıf Başkonsolos unvanını taşırlar" olarak niteler.

Osmanlı Devleti döneminde bu makamın adı "Başşehbender" olarak kullanılmıştır.

Ayrıca bakınız

• Büyükelçi
• Uluslararası İlişkiler
• Diplomasi
• Diplomat

Kaynakça

• Tarih ve Hukuk Açısından Konsolosluk, Rona Aybay, Literatür Yayınevi, 2020
• Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi 25 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (24 Nisan 1963), T.C. Adalet :Bakanlığı, İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı - Veritabanı
• Garrett Mattingly, (1963), Renaissance Diplomacy, The Bedford Historical Series, London: Cape, OCLC 270845938 (İngilizce)