Börek

Türk ve Osmanlı mutfağından hamur işi

Börek, yufkanın yuvarlama, doldurma ve/veya katlama işlemleri ile hazırlanan, yapımında yaygın olarak beyaz peynir, ıspanak, kıyma, patates gibi çok değişik iç harcı kullanılan, katmanlanmış lezzetli hamur işi.[1] Bazı yörelerde yufkasız olarak yapılan bazı yemeklere de börek denilmektedir. Örnek Afyon patlıcan böreği verilebilir.[2] Börekler yemek menülerinde "ara sıcaklar" kategorisinde yer alır. Börek, açlığı giderme amacıyla tüketilir veya çeşitli sosyal etkinliklerde (düğün, nişan, sünnet ve cenaze törenleri, şenlikler ve bayram gibi) ikram edilir. İç harcına ve pişirme yöntemine (buharda, suda, yağda ya da fırında pişirilmiş) göre çok fazla çeşitlilik gösterir.

Börek
Ülke(ler)Levant, Arap dünyası, Türkiye, Güneydoğu Avrupa, Güney Kafkasya
YaratıcısıOsmanlı mutfağı
TürüBörek
Su böreği
Dilimlenmiş ev böreği

Börek, Türk mutfağının yanı sıra bazı Balkan mutfaklarında da yer alır. Mutfağında böreğe yer verilen ülkeler ve böreği nasıl adlandırdıkları aşağıdaki gibidir:

  • Yunanistan: Buréki (μπουρέκι) ya da Píta (πίτα)
  • Arnavutluk: Byrek
  • Bulgaristan: Banica (Čuška Bjurek. Ayrıca beyaz peynirle doldurulmuş biber [Čuška].)
  • Sırbistan: Burek ve Pita
  • Bosna-Hersek'te içinde ne bulunduğuna bağlantılı olarak ismi farklıdır: Burek- et, patates ve soğan. Bundevara- kabaklı, Zeljanica (ıspanaklı, Krompiruša (patatesli) ve Sirnica(peynirli).

Osmanlı Mutfağındaki Börek Çeşitleri değiştir

Osmanlılar’da Fatih Sultan Mehmet döneminde börek, Türk mutfağında önemli bir noktaya ulaşmıştır ve Topkapı Sarayı’nın mutfağındaki aşçıların bir kısmı börek konusunda uzmanlaşara “börekçi, börekçibaşı” gibi ünvanlar almıştır.[1] Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de çok çeşitli börek tarifleri vardır.[3] Bunlar:

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "İçeri Çumra (Konya) Mutfağında Yapılan Börekler Üzerine Bir Araştırma", 2. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023. ss. 1489-1504. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023.  Geçersiz |display-yazarlar=Abdullah Badem (yardım)
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2022.