Vikipedi

Ayazma Camii

Ayazma Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Aziz Mahmud Hüdayi Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. 26. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından, annesi Mihrişah Emine Sultan ve ağabeyi Şehzade Süleyman adına yaptırılmıştır. Mimarı Mehmed Tahir Ağa'dır. Yapımına 1758 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinden sonra 1760 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı ve Barok esintilerini yansıtmaktadır.

Ayazma Camii
Camiden bir görünüm
Harita
Temel bilgiler
KonumÜsküdar, İstanbul
Koordinatlar41°01′22″K 29°00′32″D / 41.02278°K 29.00889°D / 41.02278; 29.00889
İnançİslam
Mimari
Mimar(lar)Mehmed Tahir Ağa
Mimari türCami
Mimari biçimOsmanlı mimarisi
İnşaat başlangıcı1758
Tamamlanma1760
Özellikler
Uzunluk38 m

Yıldırım düşmesi sonucu yıkılan caminin minaresi, 1872 ve 1881 yıllarında yeniden inşa edilmiştir. 1953 yılında tekrar onarılan cami, yakın zamanda tekrar restorasyona girecektir.

Caminin bulunduğu yerde daha önce Ayazma Sarayı ve bahçesi olduğundan bu ismi almıştır. Mimari stil olarak batı etkilerinin görüldüğü bir camidir. Üç kapılı avludan camiye merdivenle çıkılır. Minaresi tek şerefeli merkezi kubbeli, kubbe de dört taşıyıcı payandaya oturtulmuş ve tabanı mermerlerle döşenmiştir. Güney cephesinde III. Mustafa Türbesi'nde olduğu gibi bir kuş evi dikkat çeker. Minberinde oymalı renkli mermerden, mihrabın içi kırmızı somakidendir. Binanın batısındaki hünkar mahfilinin duvarlarında İtalyan çinileri yer almıştır. Cami içinde Hattat Seyyid Abdullah ve Hattat Seyyid Mustafa'nın yazıları vardır. Haziresinde 43 adet mezar bulunmaktadır. Sol köşesinde bulunan III. Mustafa Çeşmesi, Şair Zihni'nin kitabesi ile süslüdür.

Arkasında, yine aynı tarihte yaptırılıp; 1914 yılında yeniden inşa edilen Şemsipaşa İlköğretim Okulu vardır.

Hazirede defnedilmiş kişiler değiştir

  • III. Mustafa'nın dadısı Ayşe Hatun (ö. 9 Mayıs 1760)
  • Saraylı Hoca Hatice Hatun (ö. 1761)
  • Kahvecibaşı Nakşi Mustafa Ağa (ö. 1764)
  • Kethüda Hatice Hatun (ö. 1765)
  • III. Mustafa'nın yazı hocası Hattat Müderris Bosnalı Hacı Osman Efendi (ö. 1766)
  • Mehmet Lütfü Kemaleddin Molla Efendi (ö. 1766)
  • Ayazma Camii'nin muvakkidi Mehmet Said Efendi (ö. 1767)
  • Hattat Osman Efendi’nin kızı Fatma Hanım (ö. 1767)
  • III. Selim'in ebesi Rukiye Kadın (ö. 1769)
  • Musahib-i Şehriyari Küçük Mehmet Ağa (ö. 1770)
  • I. Mahmud'un başkadını Hatem Kadın (ö. 1770)
  • Berber Rukiye Usta (ö. 1770)
  • Hazin-i Şehriyari Süleyman Ağa (ö. 1770)
  • Silahdar-ı Hazret-i Şehriyari Seyyid Emin Mehmet Ağa (ö. 1771)
  • Darüssaade Ağası Mercan Ağa (ö. 1772)
  • Bosnalı Hattat Osman Efendi’nin kızı Fatma Hanım (ö. 1772)
  • Sultan Selim’in dadısı Fatma Hanım (ö. 1772)
  • Enderun-ı Hümayun'dan Dülbend Ağası Abdullah Ağa (ö.1775)
  • Babüssaade Ağası Seyyid Abdullah Ağa (ö.1778)
  • I. Abdülhamid’in baş muhasibi Mansur Ağa (ö.1778)
  • Hazinedar Mir’at Hatun (ö.1778)
  • III. Mustafa’nın kızı Hibetullah Sultan’ın sütannesi (ö.1778)
  • I. Abdülhamid’in çeşnigir başısı Behzat Hatun (ö.1779)
  • III. Mustafa’nın çuhadar ağası Mustafa Ağa (ö.3 Aralık 1782)
  • Kethüda Şuhi Kadın (ö.1783)
  • Hassa Odabaşı Abdullah Ağa (ö.1787)
  • Hassa Ağalarından Ali Bey (ö.1787)
  • III. Selim'in musahibi Bektaş Ağa (ö.1789)
  • Ratip Ahmet Paşa’nın oğlu Şair Naşid İbrahim Bey (ö.1791)
  • Harem-i Hümayun Ağaları'ndan, Musahib-i Şehriyari Abdurrahman Ağa (ö. 2 Ekim 1791)
  • Babüssaade Ağası Hacı Ali Ağa (ö. 1794)
  • Ser Lala-yı Hazret-i Şehriyari Süleyman Ağa (ö. 1794)
  • Hazine-i Hümayunda Malcı Sivaslı Mehmet Ağa (ö. 1801)
  • Hassa Ağalarından Damatzade Ali Bey (ö. 1808)
  • Mehmet Aziz Efendi’nin eşi Nezafat Hanım (ö. 1812)
  • Laleli Camii Vakfı'nın kâtibi Mehmet Esat Efendi (ö. 1826)
  • Silahdarzade Mir Seyyid Mehmet Emin Efendi (ö. 1827)
  • II. Mahmud’un hazinedarı Küçük Beşir Ağa (ö. 1842)
  • Ruzname Kâtibi Şükrü Efendi’nin eşi Nihalzer Hanım (ö. 1846)
  • Ayazma Camii'nin imam-ı evveli Salih Efendi (ö. 1900)
  • Atik Valide Camii imamı Osman Efendi (ö. 1901)
  • Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa’nın kız kardeşi Şakire Hanım (ö. 1901)
  • Rüstem Paşa Mektebi öğretmeni Dağıstani Hafız Mehmet Şerif Vehbi Efendi (ö. ?)

Caminin Giriş Kitabesi değiştir

Caminin giriş kitabesi, 1760 yılında Şeyhülislam Veliyüddin Efendi tarafından 5 satır nesir olarak yazılmıştır. Nesir kitabenin altında, Sadrazam Koca Mehmed Ragıp Paşa'nın tarih düşürdüğü 2 beyitlik şiir yer almaktadır.

Galeri değiştir

  •  
    Ayazma Camii (Şubat 2013)
  •  
    Ayazma Camii (Şubat 2013)
  •  
    Ayazma Camii (Şubat 2013)
  •  
    Ayazma Camii'nin giriş kitabesi

Dış bağlantılar değiştir

  • Ayazma Camii, uskudarmuftulugu.gov.tr, erişim 27 Şubat 2013
  • Ayazma Camii, ibb.gov.tr, erişim 27 Şubat 2013
  • AYAZMA CAMİİ, istanbulkulturenvanteri.gov.tr, erişim 27 Şubat 2013
  • Mimar M.Elif Çelebi-Yüksek Lisans Tezi, 18.Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda Batılılaşma Dönemi ve Bir 18. Yüzyıl Örneği:Üsküdar Ayazma Külliyesi, İstanbul-2004
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ayazma_Camii&oldid=30524500" sayfasından alınmıştır