Aya

Aya - Türk ve Altay mitolojisinde İyi Ruh. Ayalar biçiminde çoğul olarak kullanılır. Hayırsever ruhların ve meleklerin genel adıdır. Çoğunlukla gökyüzünde yaşarlar. 17 farklı iyicil ruh kategorisinin tamamını anlatır. Karşıtı Aza’dır. Yeryüzündeki tüm yaratıcılığın, bereketin, sevginin kaynağıdırlar. Ayaçı (Ayatçı) tabiri yaratıcı ruhlar için kullanılır. Ayıhı şeklinde de ifade edilir. Bu tabir Yakut mitolojisinde Abası’nın karşıtı olarak yer alır. Türklerde, İslamiyetteki melek sözcüğünü karşıladığını öne sürenler de bulunmaktadır.

Etimoloji

(Ay) kökünden türemiştir. Yaratmak ve ışık anlamını içerir. Avuç içi anlamı da bulunur. Ayamak (kayırmak, korumak) fiili ile aynı kökten gelir. Moğolca iyilik ve müzik, ezgi anlamını da içerir. Evenk dilinde Aya, Eski Moğolcada Ayı sözcükleri iyilik manasına gelir.

Kaynakça

• Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.