Ayşen Gruda

Türk sinema sanatçısı (1944–2019)

Ayşen Erman (22 Ağustos 1944,[2][3][4][5] İstanbul - 23 Ocak 2019, İstanbul), Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu. Türk sinemasında "domates güzeli" lakabıyla tanınan Gruda, birçok Yeşilçam filminde Şener Şen, Adile Naşit, Kemal Sunal ve İlyas Salman gibi oyuncularla başrolde yer aldı. Ablası Ayten Erman ve kardeşi Ayben Erman da oyunculuk yapmışlardır.

Ayşen Gruda
2017'de Ayşen Gruda
DoğumAyşen Erman
22 Ağustos 1944(1944-08-22)
Yeşilköy, Bakırköy, İstanbul, Türkiye
Ölüm23 Ocak 2019 (74 yaşında)
Kâğıthane, İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiPankreas kanseri
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
41°4′28.5″K 29°00′49.4″D / 41.074583°K 29.013722°D / 41.074583; 29.013722
MilliyetTürk
MeslekOyuncu
Etkin yıllar1962-2019[1]
Evlilik
Yılmaz Gruda
(e. 1965; b. 1976)
Çocuk(lar)Elvan Gruda
(d. 1968; ö. 2023)
Ebeveyn(ler)İbrahim Sami Erman
Zekiye Erman
Akraba(lar)Ayten Erman (ablası)
Ayben Erman (kardeşi)
ÖdüllerTüm Liste

Hayatı değiştir

Ayşen Gruda, 22 Ağustos 1944 tarihinde İbrahim Sami-Zekiye Erman çiftinin üç kızından ortancası olarak İstanbul'un Bakırköy ilçesinin Yeşilköy semtinde, Osmanlı zamanında karargâh olarak kullanılan bir köşkte doğdu. Babası kara tren makinistiydi. Komedi yeteneği, çocuk yaşta Yeşilköy’deki evlerinde Ermeni komşularının taklidini yaparken ailesi tarafından keşfedildi. Lise ikiye giderken babası öldü. Geçim sıkıntısı yüzünden okulu bırakıp çalışmaya başladı. Kardeşi Ayben Erman ve ablası Ayten Erman da kendisi gibi oyuncu olacaktı. Televizyon için yaptığı skeçlerden birinde canlandırdığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” karakterinden sonra lakabı “Domates Güzeli” olarak kaldı.

Ayşen Gruda, Tevfik Bilge’nin turne tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başladı. İlk rolü 1962 yılında “Kongre Eğleniyor” adlı vodvilde küçük bir hizmetçi rolü idi. 1977 yılında 16 senelik tiyatro hayatından sonra televizyonda bir eğlence programı içinde yayınlanan skeçte canlandırdığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” karakterinden sonra herkes tarafından tanındı.

Ayşen Erman, Ankara Meydan Sahnesi’nde tiyatro oyuncusu Yılmaz Gruda ile tanışıp evlendi. Kızları Elvan doğunca Ayşen Gruda bir süre tiyatroya ara verdi. Ayşen Gruda, Yılmaz Gruda’dan boşandıktan sonra da soyadını kullanmayı sürdürdü.

Ayşen Gruda daha sonra yakın dostu Adile Naşit’le birlikte, Ertem Eğilmez filmlerinin çekirdek kadrosunda yer aldı.

Ayşen Gruda; “Mum Söndü”, “Devekuşu Kabare”, “Hababam Sınıfı Müzikali”, “Yedi Kocalı Hürmüz” gibi oyun ve müzikallerde yer aldı. Tiyatronun yanı sıra birçok televizyon programında skeçlerde ve dizilerde oyunculuk yaptı. Sinemada “Tosun Paşa”, “Süt Kardeşler”, “Şaban Oğlu Şaban”, “Hababam Sınıfı”, “Neşeli Günler” gibi birçok klasikleşmiş Türk sineması örneklerinde oynadı. 2014 yılında senaristliğini ve yönetmenliğini Cem Yılmaz’ın yaptığı “Pek Yakında” adlı sinema filminde Cem Yılmaz, Ozan Güven, Zafer Algöz, Özkan Uğur, Çağlar Çorumlu ve Tülin Özen ile birlikte rol aldı.

Kişisel hayatı ve ölümü değiştir

 
Ayşen Gruda'nın Zincirlikuyu Mezarlığı'nda bulunan mezarı, İstanbul

Müjdat Gezen'in 2003 yılında yayımlanan "Galiba Ben Sanatçıyım" adlı biyografik kitabında, 'G.A' kod adıyla verdiği eski aşklarından birisinin Ayşen Gruda olduğu iddia edildi. Gezen ve Gruda 2016 yılında verdikleri ortak bir röportajda bir zamanlar aşk yaşadıklarını ve 1963 yılında ise nişanlandıklarını açıkladılar. Ayşen Gruda, Müjdat Gezen askerde iken Yılmaz Gruda ile evleneceğini mektupla Gezen'e bildirdi ve çift ayrılma kararı aldı. Ayşen Gruda, 1965 yılında tiyatrocu Yılmaz Gruda ile evlendi. Bu evlilikten Elvan Gruda adında bir kızları oldu. 11 yıl süren evlilikleri 1976 yılında boşanmayla sonuçlandı.[6]

İstanbul'da bulunan bir hastanede pankreas kanseri tedavisi gören, Türk sinemasının "Domates Güzeli" lakaplı oyuncusu Ayşen Gruda bu hastalığa bağlı solunum yetmezliği sonucu 23 Ocak 2019'da 74 yaşında öldü.[1][7] Cenazesi 25 Ocak 2019'da İstanbul'da Zincirlikuyu Camii'nde kılınan cenaze namazı sonrası Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

Filmografisi değiştir

Türk sineması / Yeşilçam
Yıl Yapım Rol
1965 Yasak Sokaklar Ayla'nın Arkadaşı
1966 Ve Silahlara Veda
1975 Bir Araya Gelemeyiz Neriman Kıraç
Gariban Şakir
Bitirimler sınıfı Cevriye
Bizim Aile Feride
Delisin Şaziment
Vay Anasına Çatlak Kadın
Hababam Sınıfı Yarışma Sunucusu
Hanzo Feride
Televizyon Çocuğu Recep'in Eşi
1976 Aile Şerefi Ayşe
Arabacının Aşkı Nahide Şerbet
Gülşah Küçük Anne Ebe Hanife
Güngörmüşler Hizmetçi Fatoş
Öyle Olsun Ayşe Huyugüzel
Ah Dede Vah Dede Alev Sururi Seslendirmesi
Zühtü (1) Oya Başar Seslendirmesi
Süt Kardeşler Emine
Tosun Paşa Tellioğlu Zekiye
1977 Çöpçüler Kralı Hacer
Gülen Gözler Fikret
Hababam Sınıfı Tatilde Ayşe
İbo İle Gülşah Nazlı
Şaban Oğlu Şaban Safinaz
Sarmaşdolaş Müjgan
1978 Avanak Apti Nevin Şenses
Neşeli Günler Nilgün
1979 Doktor Hemşire Sabahat
Şark Bülbülü Fethi'nin Kız Kardeşi
1980 Renkli Dünya Ayşe Güngören
1981 Davaro Ayşo
Gırgıriye Sevim
Gırgıriyede Şenlik Var
Hababam Sınıfı Güle Güle Melahat
1982 Çiçek Abbas Şükriye
Doktor Civanım Şadiye
Dolap Beygiri Hacer
Şıngırdak Şadiye Dilber
Görgüsüzler Ayşegül
Buyurun Cümbeşe Zehra
Adile Teyze Ayşe
1983 Şekerpare Peyker
Neşeli Kuklalar
1984 Gırgıriyede Büyük Seçim Sevim
Namuslu Naciye
Lodos Zühtü Selma
Kızlar Sınıfı Ayten Hoca
1985 Aşık Oldum İnci
Fakir Milyoner Fehamet
Sarı Öküz Parası Ayşe
Gazino Bülbülü Fatma
Bir İlkbahar Sabahı
Çiçeli Damat Gül'ün Annesi
Şendul Şaban Ayşen
Yeter Be Fatma
Köşeyi Dönenler
Deliye Hergün Bayram Ayşe
Uyanıklar Dünyası
Mavi Muammer 2 / Silahtan Ödüm Patlar
Mavi Muammer
1986 Ağa Bacı Kadırgalı Leyla
Mavi Muammer 3 / Ölürsün Gülmekten Ayşen
Neşeye Bak Neşeye
Huysuz Nazlı
Kocamın Nişanlısı İdamlık Seher
Ayşe İle Ali (ayşem) Ayşe
Lotto Kralı
Karım Beni Aldatırsa Zuhal
Aşk Dediğin Laftır
Yaygara 86
Kiralık Ev Ayşe
Hayroş
Karamanın Koyunu Ayşe
1987 Şam Fıstık Safinaz
Felekten Bir Gün Zarife
Aile Pansiyonu Hacer
Seyyar Kamil Gülbahar
Gönlübol Emine
Çantada Keklik
Etme Bulma Emel
Banko Altılı / Ganyan/Gönüllü Kahraman
1988 Süper Baba Edalı
1989 Güzel Bir Gün İçin
1993 Rumuz Sev Beni Zekiye
1994 Şenlik Var Aynur
Sinema filmi
Yıl Yapım Rol
2003 Hababam Sınıfı Merhaba Ayşe Hanım
2006 Dünyayı Kurtaran Adamın Oğlu Safiye Ana
Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü? Kam Ana
İlk Aşk
Keloğlan Karaprens'e Karşı Sultan
2008 Gece Gündüz
2010 Kağıt Şahane Hanım
Kukuriku - Kadın Krallığı
2011 Ya Sonra Safiye Hanım
Pazarları Hiç Sebep Fevziye
2012 Pazarları Hiç Sevmem
2013 Çakma Hayat
Qüfür Anukyan
Yarmani Moda Gurusu
2014 Meleklerin Mucizesi Şazer Teyze
Pek Yakında Remziye Güneş
Seni Seviyorum Adamım Anneanne
2015 Güvercin Uçuverdi Hamiyet Taşkın
2016 Kötü Kedi Şerafettin Ev sahibi Hasene (ses)
Dedemin Fişi Darende Teyze
2017 Sucu Kamil Sevgi
2018 Babamın Ceketi Ayşen
Sevgili Komşum Nebahat
2019 Paris'in Sırrı
Kaynak:[8][9]
Televizyon
Yıl Yapım Rol Kanal Notlar
1977 Seyahatname
1980 Yedi Kocalı Hürmüz Havva TRT 1
1986 Olacak O Kadar Show TV
1988 Hisseli Harikalar Kumpanyası Prenses Mehtap TRT 1
1990 Bir Milyara Bir Çocuk Başrol oyuncusu
1991 Ana Ana Star TV Başrol oyuncusu
1993 İnsanlık Halı TRT 1
1994 Kaygısızlar Sabriye Star TV, Kanal D ve Kanal 6 Başrol oyuncusu
Kızlar Sınıfı Kanal D Başrol oyuncusu
İnce İnce Yasemince Kanal D & atv
1995 Palavra Aşklar Sultan Kanal 6
1996 Mesela Dedik TRT 1
1997 Hayvanlara Dokunduk
İlişkiler Seher atv
Kılıbıklar Mahallesi TGRT Başrol oyuncusu
Ana Kuzusu Cevriye Hanım Show TV Başrol oyuncusu
1998 Salacak Öyküleri Başrol oyuncusu
1999 Evimiz Olacak mı? Zevahir TGRT Başrol oyuncusu
2000 Yarı Şakı Yarı Ciddi
Bana Babamı Anlat Bedia atv Başrol oyuncusu
Tersine Dünya
2001 Çılgın Bediş Tarih Öğretmeni Show TV (3. sezon)
2002 Gel Kulağına Söyleyeyim TGRT
2003 Sultan Makamı Dursun Kanal D
2004 Cennet Mahallesi Hatice Show TV Konuk
Dayı Muazzez Kanal D Başrol oyuncusu
Perili Ev Güllü Flash TV
Çemberimde Gül Oya Kanal D
2005 Güz Yangını Rukiye Show TV
Çılgın Yuva Güllü TRT 1
Sen misin Değil misin? Star TV
2006-2007 Fırtına Feraye Kanal D
2006 İki Aile Rukiye Star TV
2007 Cumhur Cemaat
Fesupanallah Yüksel Teyze atv
2008 Gece Gündüz Hayriye Kanal D
Mert ile Gert Servet Hala TRT 1
Peri Masalı Müzeyyen Kanal 1 Başrol oyuncusu
Sevgili Düşmanım Kanal 7
2009 Aile Reisi Domates Güzeli Star TV
Zoraki Başkan Sebahat TRT 1
2010 Petekle 10 Numara
2011 Huzurum Kalmadı Hanım Ağa Dilber TNT
Leyla ile Mecnun Hidayet'in Annesi TRT 1 (3. sezon)
2012 Krem atv
İbreti Ailem Star TV
2013 Bebek İşi Hayriye Show TV
Hoştanlı – Kalaylı Saray Süt Anne atv
2014 Galip Derviş Kanal D
Karışık Aile
Çılgın Dershane Üniversitede Nevra Show TV
Ruhumun Aynası Mehpare FOX
2015 Ayrılsak da Beraberiz TV8
Beş Kardeş Mukadder Kanal D
İlişki Durumu: Karışık Nacinin Annesi Kudret Show TV
2018 Bizim Hikâye Yedi Bela Aysel FOX
Mesut Yar ile Laf Çok Kendisi 360 Program
Kaynak:[10][11][12]
Filmleri
Yıl Yapım Rol Kanal
2005 Ömer Seyfettin: Fon Sadristsyn Karısı ve Oğlu Hala TRT 1
2008 Kötüler Konağı Emine Flash TV
2015 Sucu Kamil Sevgi Star TV
2016 Mahrumlar
Kaynak:[8]
Senaryo yazarlığı
Yıl Yapım Rol
1976 Güngörmüşler Hizmetçi Fatoş
TV programları
Yıl Yapım Kanal
1986 Yarı Şaka Yarı Ciddi (Belgesel) TRT 1
2003 Yeşilçam Denizi -
2010 Medyatik Beyaz TV

Tiyatro oyunları[13] değiştir

Ödüller değiştir

Yıl Ödül töreni Kategori Adaylık çalışması Kaynak Sonuç
2010 47. Altın Portakal Film Festivali En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Kağıt [14] Kazandı
2015 22. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü - [15][16] Kazandı
52. Uluslararası Antalya Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü [17] Kazandı

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Elvan Gruda. "Ayşen Gruda - Deli Kadın". haberler.com. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2017. 
  2. ^ @demirbetul (27 Ağustos 2017). "Efsane #ayşengruda 22ağustosta yeni yaşına girdi kutlamak bugüne nasip oldu". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendiInstagram vasıtasıyla. 
  3. ^ Ömür Gedik (3 Eylül 2017). "Yeni filmine beni almazsa Cem Yılmaz kaybeder". Hürriyet. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. Sizin burcunuz ne? Aslan. 
  4. ^ @aybenerman (22 Ağustos 2020). "Ablam, Ayşenim, İki gözümün çiceği.. Doğum Günün Kutluolsun". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendiInstagram vasıtasıyla. 
  5. ^ @aybenerman (2 Ağustos 2020). "Ayşenim mekanın cennet olsun nurlarda uyu ablacım". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendiInstagram vasıtasıyla. 
  6. ^ Gence, Hakan (5 Kasım 2016). "Müjdat Gezen ve Ayşen Gruda: 'Evet bir zamanlar aşk yaşadık'". Hürriyet. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2019. 
  7. ^ TEZEL, Cenker. "Ayşen Gruda 74 yaşında hayatını kaybetti.. Torunu cenaze tarihini açıkladı". www.hurriyet.com.tr. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021. 
  8. ^ a b "Ayşen Gruda | SinemaTürk". www.sinematurk.com. 8 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Ayşen Gruda". m.sinemalar.com. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Aysen Gruda". IMDb. 12 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Ayşen Gruda". Beyazperde. 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Ayşen Gruda". Diziler.com. 
  13. ^ "Çevre Tiyatrosu". Çevre Tiyatrosu. 1967. 
  14. ^ "47. Altın Portakal Film Festivali'nde ödüller sahiplerini buldu". KIBRIS POSTASI. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Altın Koza Film Festivali'nde Ödüllür verildi…". 29 Oca 2016. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Altın Koza'nın Onur Ödülleri açıklandı". Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler. 19 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Anadolu Ajansı". Anadolu Ajansı. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar değiştir