Alacayar, Narman

Erzurum mahallesi

Alacayar, Erzurum ilinin Narman ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Alacayar
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Alacayar
Alacayar
Alacayar
Alacayar'ın Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeNarman
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1810 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam122
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25530

Tarihçe değiştir

Alacayar köyünün eski adı Karşem'dir. Nitekim 1835 tarihli nüfus defterinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Karşem / Karşim (كارشیم) olarak geçer.[4][5]

Karşem köyü, Orta Çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcü yönetiminden ele geçirmiştir. Köyde günümüze kalıntıları ulaşan kilise o dönemde inşa edilmiş olmalıdır.[6]

Karşem, Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Çıldır Eyaleti'nin Mamirvan sancağında yer alıyordu. Bu tarihte köyde 8 hanede 23 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 46 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[7]

Karşem, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı Narman nahiyesinin köylerinden biriydi.[5] 1940 genel nüfus sayımında "Karşim" biçiminde yazılmış olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 201 kişiden oluşuyordu.[8] Karşem veya Karşim Türkçe olmadığı işin köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Alacayar olarak değiştirilmiştir.[9] 1965 genel nüfus sayımına göre Alacayar köyünde 384 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 31 kişi okuma yazma biliyordu.[10]

Karşem Kilisesi Alacayar'ın 1,2 km güneydoğusunda inşa edilmiştir. Köyün kilisesi olan bu yapı tamamen yıkılmıştır. Kilisenin bulunduğu yer halk tarafından "Mağaralar Deresi" olarak adlandırılmaktadır.[6] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Narman Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]

Coğrafya değiştir

Mahalle, Erzurum il merkezine 109 km, Narman ilçe merkezine 16 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Narman'ın güneyinde olup,   numaralı Ardahan-Muş (Narman-Köprüköy) devlet yoluna 3,4 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[13]

Nüfus değiştir

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 122[1]
2021 133[1]
2020 136[1]
2019 141[1]
2018 149[1]
2017 152[1]
2016 163[1]
2015 163[1]
2014 177[1]
2013 203[1]
2012 214[2]
2011 222[2]
2010 232[2]
2009 255[2]
2008 259[2]
2007 293[2]
2000 282[2]
1990 400[14]
1985 403[15]
1965 384[16]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Narman Alacayar Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Alacayar, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  4. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 83. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 235.
  6. ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 296 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  7. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 82. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  8. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 252.
  9. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 694". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
  10. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 258.
  11. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  12. ^ "Alacayar Mahallesi". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar değiştir