Vikipedi

1992 Yugoslav Halk Ordusu Saraybosna kolon olayı

Saraybosna'daki 1992 Yugoslav Halk Ordusu kolon olayı, 3 Mayıs 1992'de Saraybosna'nın Dobrovoljačka Caddesi'nde, Bosna ordusunun (ARBiH) geri çekilme anlaşmasına göre Saraybosna'dan çıkmakta olan Yugoslav ordusu (JNA) birliklerinin bir konvoyuna saldırdığı sırada meydana geldi.

Arka planı değiştir

Saldırının önceki gün Yugoslav ordusu tarafından Saraybosna Havalimanı'nda gözaltına alınan Bosna Hersek Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç'in tutuklanmasına misilleme olarak gerçekleştiği düşünülüyor.[1]

Saldırı değiştir

Saldırı, içine bir otomobilin sürülmesiyle konvoyun ayrılmasıyla başladı. Daha sonra konvoyun içinde ve çevresinde dakikalarca düzensiz ve tek tük çatışmalar yaşandı.

Bosnalı ordu komutanı Sefer Haliloviç daha sonra olayla ilgili olarak "savaşçılarımız ve sivillerimiz kendiliğinden hareket ettiler, konvoyu ikiye böldüler" dedi.

Konvoyda bulunan BM barış güçlerinin komutanı General Lewis MacKenzie, Peacekeeper: The road to Sarajevo adlı kitabında gördüklerini şöyle anlatıyor: "Bölge Savunma askerlerinin, konvoyun bir parçası olan sivillerin arabalarının camlarından tüfekleri ittiğini ve ateş ettiğini görebiliyordum [...] Ön camlardan kan aktığını gördüm. Kesinlikle hayatımın en kötü günüydü."[kaynak belirtilmeli]

Sonuç değiştir

Sırp savcılar, 2 ve 3 Mayıs'ta Saraybosna'da düzenlenen saldırıda 42 Yugoslav Halk Ordusu (JNA) askerinin öldüğünü belirterek, bu olayları kapsayan davayı "Dobrovoljačka Davası" olarak adlandırdılar. Saraybosna'daki Yugoslav Halk Ordusu komutanı General Milutin Kukanjac, sadece Dobrovoljačka caddesinde saldırıda 4 subay, bir asker ve bir sivilin öldüğünü doğruladı.[2]

Tartışma değiştir

Sırbistan Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma hem Bosna-Hersek hem de Sırbistan'da tartışmalara yol açtı. Devlet Başkanlığı'nın iki üyesi Haris Silajdžić ve Željko Komšić, Sırbistan'ın eyleminin Roma Anlaşmasını ihlal ettiğini iddia etti.[3] Cumhurbaşkanları, Bosna'nın savaş zamanı Cumhurbaşkanlığı üyeleri olan Tatjana Ljujić-Mijatović, Ivo Komšić, Miro Lazović ve Ejup Ganić ile bir toplantıya katıldılar ve Sırbistan'ın 1996 Roma Anlaşmasını ihlal ettiği, harekete geçmeden önce Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin görüşünü almadığı ve "bu nedenle uluslararası yasal hükümleri ihlal ettiği" sonucuna vardı.[4]

Bir Belgrad mahkemesi 19 eski Bosnalı hükümet yetkilisi için tutuklama emri çıkardı. Saldırı için arananlar arasında bulunan Bosna savaş zamanı cumhurbaşkanlığının eski bir üyesi olan Ejup Ganić, JNA kolonuna yapılan saldırının İzzetbegoviç'in Bosnalı Sırp güçleri tarafından yakalanmasının ardından kaçıranlara yönelik olduğunu belirterek iddiaları yalanladı.[5] Ganić Londra'da tutuklandı, ancak Yargıç Timothy Workman'ın Yugoslavya Halk Ordusu'nun Bosna-Hersek ile savaş halindeki bir düşman ordusu ve dolayısıyla meşru bir hedef olduğuna karar vermesi üzerine hızla serbest bırakıldı.[6] 2003 yılında Uluslararası Adalet Mahkemesi, ARBiH'nin eylemlerinin kanun ihlali oluşturmadığını belirterek davayı reddetmiştir.[7]

3 Mart 2011'de Jovan Divjak, Sırbistan'ın tutuklama emri nedeniyle Viyana'da tutuklandı. Ancak Avusturya, onu Belgrad'a iade etmeyeceğini söyledi.[8] 2003 yılında, ICTY ayrıca Divjak hakkında kovuşturma yapılmasına gerek olmadığına da karar verdi.[9] 2012'de Bosna-Hersek Savcılığı da aynısını yaptı.

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ John F. Burns (3 Mayıs 1992). "Sarajevo's Center Erupts in War, Weakening Yugoslav Truce Effort". New York Times. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2011. 
  2. ^ "Sarajevo ogorčeno zbog Divjaka". B92. 5 Mart 2011. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2011. 
  3. ^ "Archived copy". www.ohr.int. 19 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
  4. ^ "Serbian Probe into JNA Deaths Alarms Bosnians". Balkan Investigative Reporting Network. 27 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ "Serbia charges 19 Bosnian officials with war crimes". Reuters. 26 Şubat 2009. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ "The Government of the Republic of Serbia vs. Ejup Ganić" (PDF). City of Westminster Magistrates’ Court. 27 Temmuz 2010. s. 3. 1 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2011.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ "Serbia pursues Ejup Ganic for war crimes. Or is it a vendetta?". Christian Science Monitor. 12 Nisan 2010. 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ "Austria won't send Bosnia general to Serbia". Reuters. 7 Mart 2011. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2011. 
  9. ^ "RULES OF THE ROAD: NO GROUNDS FOR PROSECUTION OF GENERAL DIVJAK". Sense Agency. 3 Mart 2011. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2011. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=1992_Yugoslav_Halk_Ordusu_Saraybosna_kolon_olayı&oldid=32697011" sayfasından alınmıştır