İsmet Kenesbay (Kazakça: Ісмет Кеңесбаев / İsmet Keñesbayev. Rusça: Кенесбаев, Смет / Smet Kenesbaev) (15.2.1907, Oñtüstik Kazakstan oblısı – 16.1.1995, Almatı şehri), filoloji doktoru, profesör, Kazakistan Bilimler Akademisinin akademisyeni, Kazak SSC'nin Dilbilim Enstitüsü Müdürü, Türkolog.[1]

İsmet Kenesbay
Doğum15 Şubat 1907(1907-02-15)
Güney Kazakistan ili, Sozak ilçesi, Janıs ata köyü. Kazakistan
Ölüm16 Temmuz 1995 (90 yaşında)
Almatı, Kazakistan
MilliyetKazak (Türk)
VatandaşlıkKazakistan
SSCB
Kariyeri
DalıTürkoloji, Filolog,
Çalıştığı kurumlarKazakistan Bilimler Akademisi

Yaşamı değiştir

Biyografisi değiştir

  • 1931 - Sankt-Peterburg şehrindeki Şarkiyat Enstitüsünü bitirmiştir.
  • 1931-1934 - Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (1925-1936) Halk Eğitimi Heyetinde Metotçu,
  • 1932-1946 - Kazak Pedagojik Enstitüsünde öğretmen,
  • 1932-1935 - Kazak Devlet Yayınevinin redaktörü,
  • 1933-1936 - Almatı Devlet Medikal Enstitüsünde bölüm yöneticisi,
  • 1936-1939 - SSCB İlimler Akademisi Kazak bölümünde görevli.[2]
  • 1943-1951 - Kazakistan İlim Akademisinin başkan yardımcısı,
  • 1951-1961 - Dil ve Edebiyat Enstitüsünde öğretim görevlisi,bölüm yöneticisi,
  • 1961-1978 - Dil bölümü Enstitüsünün müdürü,
  • 1978-1987 - Dil bölümü Enstitüsünün bölüm idarecisi.
  • 1988 yılından ömrünün sonuna değin İlimler Akademisi başkanlık heyetinin danışmanı oldu.

Çalışmaları değiştir

 
Dünya II. Türkoloji Konferansı başkanları - delegeler (soldan sağa): akademisyen Andrey Kononov, profesör B. Çarıyar, İsmet Kenesbay, Yunus Deşeriyev, Nikolay Baskakov, Gabdulhay Ahatov, Elizabet Ubratova

İsmet Kenesbay – Kazak dilinin fonetiği ile leksikolojisine, leksikografisi ile etimolojisine, dil tarihi ile akraba dillerinin bir biri ile bağlantılarına kadar çok sayıda ileri çalışmaların yazarıdır. Kazak dilinin fonetiği ile frazeolojisinin araştırmacılığı Kenesbay'ın adıyla tanınmıştır. Bugün onun çalışmaları Kazak dili araştırmacılarına yön vermiştir. Yıllarca süren çalışmaları neticesi «Kazak tilinin frazeologiyalık sözdigi» yayınlandı (1977.. Onun başkanlığında «Kazak tilinin tüsindirme sözdigi» (2 ciltlik, 1959, 1961) ve «Kazak tilinin orfografiyalık sözdigi»[3] (1961), iki ciltlik «Rusça-Kazakça Sözlük» (1978, 1981) yayınlanmıştır. İ. Kenesbay, çok sayıda Türkoloji sempozyumlarına katılmıştır. Çok sayıda ödül sahibidir.

Eserleri değiştir

  • Qazaq tili grammatikası, А., 1939;
  • Qazirgi qazaq tili. Leksika, Fonetika, А., 1962;
  • Qazaq tiliniñ frazeologiyalıq sözdigi, А., 1977;
  • Qazaq til bilimi tuvralı zerttevler, А., 1977.[4]

[5]

Faydalı eserler değiştir

  • Balakaev M.B., О Turkologiçeskih issledovaniyah S.K. Kenesbaeva, v sb.: İssledovaniya po Turkologii, А.-А., 1963;
  • Sarıbaev Ş., Smet Kenesbaeviç Kenesbaev, «Narodı Azii i Afriki», 1967

Kaynakça değiştir

  1. ^ bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/22-published.pdf
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015. 
  3. ^ http://www.turkiyatjournal.com/DergiPdfDetay.aspx?ID=1120 [yalın URL]
  4. ^ Qazaqstan Respuwbliykasınıñ Ğılım Entsiyklopediyası
  5. ^ Oñtüstik Qazaqstan oblısınıñ entsiyklopediyası, 4-tom

Dış bağlantılar değiştir