İoanna Kuçuradi

Türk akademisyen ve filozof

İoanna Kuçuradi (d. 4 Ekim 1936, İstanbul), Türk felsefeci ve akademisyendir.

İoanna Kuçuradi
Doğum4 Ekim 1936 (87 yaşında)
İstanbul, Türkiye
VatandaşlıkTürkiye Cumhuriyeti
Eğitim
Kariyeri
DalıFelsefe
Çalıştığı kurumlar

Türkiye Felsefe Kurumunun başkanı. Hâlen Maltepe Üniversitesinde İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü ve İnsan Hakları Anabilim Dalı Başkanı olarak görev yapmaktadır. Özellikle insan hakları, insan felsefesi, etik gibi alanlara önem verip bu konularda çalışma yapmaktadır.

Yaşamı değiştir

4 Ekim 1936'da, İstanbul'da, Rum bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İsminin anlamının erili Ioannes/Johannes/Yahya (Tanrının armağanı) olup soyadının Türkçe karşılığının ise, Kütükoğlu olduğunu belirtmiştir.[1] Babası, İstanbul doğumlu bir Sisam göçmeninin oğlu, annesi ise dört yaşındayken Çorlu’dan İstanbul’a göç etmiş bir ailenin kızıdır.[1]

1954'te Zapyon Rum Lisesinden, 1959'da İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümünden mezun oldu[2] ve Prof. Dr. Takiyettin Mengüşoğlu'nun asistanı olarak bu bölümde göreve başladı. 1965'te hazırladığı "Schopenhauer ve Nietzsche'de İnsan Problemi" başlıklı tezle doktor oldu. 1965-1968 arasında Erzurum Atatürk Üniversitesinde görev yaptı. 1970'te doçent, 1978'de profesör oldu. 1983’te Uluslararası Felsefe Kuruluşları Federasyonu FISP'in yönetim kuruluna seçildi ve 1988-1998 arasında genel sekreter, 1998-2003 yılları arasında da federasyon başkanı olarak görev yaptı. Hâlen bu federasyonun onursal başkanıdır.[3]

1969'da Hacettepe Üniversitesinde felsefe bölümünü kurdu ve 2003 yılında emekli oluncaya dek bölümün başkanlığını yaptı. 1997'den beri Maltepe Üniversitesinde İnsan Hakları ve Felsefesi Uygulama ve Araştırma Merkezinin yöneticiliğini yapmaktadır ve bu merkez bünyesinde kurulan UNESCO kürsüsünün başkanıdır. Ayrıca Koç Üniversitesi mütevelli heyeti üyesidir. 2015 yılında ODTÜ tarafından kendisine "Senato Özel Ödülü" verildi.

the European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia, Vienna (Observer, 2004-2007) and the Turkish National Committee of the UN Decade for Human Rights Education (Chair, 1997-2005).

İoanna Kuçuradi, aralarında Türkiye Felsefe Derneği (kurucu üye, 1974-1980 arasında genel sekreter ve 1980'den bu yana başkandır), Afro-Asya Felsefe Derneği (2010'dan beri başkandır), Uluslararası Felsefe Toplulukları Federasyonu (FISP, 1983'ten beri yönlendirme komitesi üyesi, 1988-1998 arasında genel sekreter, 1998-2003 arasında başkan, 2003-2008 arasında eski başkan ve 2008'den beri onursal başkan), Yüksek İstişare Konseyi Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İnsan Hakları (1994-1996 arası başkan), Uluslararası Felsefe Enstitüsü, Paris (2014-2017 yılları arasında başkan ve o zamandan bu yana onursal başkandır), Türkiye İnsan Hakları Ulusal Danışma Konseyi (2002-2005), Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı İzleme Merkezi, Viyana (Gözlemci, 2004-2007) ve BM İnsan Hakları Eğitimi Türkiye Milli Komitesi (1997-2005 arası başkan) bulunan çeşitli dernek ve kuruluşların üyesidir.

Eserleri değiştir

  • Perdenin Arkası -Şiirler- (1962)
  • Max Scheler ve Nietzsche'de Trajik (1965)
  • Nietzsche ve İnsan (1966)
  • Schopenhauer ve İnsan (1967)
  • Liselerimizde Felsefe Öğretimi (1969)
  • İnsan ve Değerleri: Değer Problemi (1971)
  • Etik (1977)
  • Sanata Felsefeyle Bakmak (1980)
  • Çağın Olayları Arasında (1980)
  • Uludağ Konuşmaları - Özgürlük, Ahlâk, Kültür Kavramları (1988)
  • Yüzyılımızda İnsan Felsefesi - Takiyettin Mengüşoğlu'nun Anısına (1997)
  • Ahlak Etik ve Etikler (2019)

Çevirileri değiştir

  • Pratik Aklın Eleştirisi (Kant'tan, 1980)
  • Ahlâk Metafiziğinin Temellendirilmesi (Kant'tan, 1981)
  • Gelecekte Bilim Olarak Ortaya Çıkabilecek Her Metafiziğe Prolegomena (Kant' tan, 1983)

Üye olduğu kuruluşlar değiştir

  • Türkiye Felsefe Kurumu (1979'dan beri Başkan)
  • Klasik çağ Araştırmaları Kurumu
  • Türk Sosyal Bilimler Derneği
  • Unesco Türkiye Millî Komisyonu, İnsan Bilimleri Komitesi (Mart 1997'ye kadar)
  • Alman Kültür Merkezi (Ankara)
  • Fédération Internationale des Sociétés de Philosophie (1983'ten beri Yönetim Kurulu Üyesi, 1988-1998 yıllarında Genel Sekreter, Ağustos 1998'den beri de Başkan)
  • Afro-Asian Philosophy Association (Asya için Başkan Yardımcısı)
  • Greek Philosophical Society (Ömür boyu üye)
  • Institut international de philosophie (Paris)
  • Humboldt Bursiyerleri Derneği
  • Birleşmiş Milletler Türk Derneği
  • Atatürkçü Düşünce Derneği
  • Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı
  • T.C. Başbakanlık İnsan Hakları Başmüşavirliği, İnsan Hakları Yüksek Danışma Kurulu (Kurulduğu Ekim 1994'ten, kaldırıldığı Mart 1996'ya kadar Başkan)
  • International Council for Philosophical Inquiry with Children
  • World Futures Studies Federation
  • International Academy of Humanism
  • Centre de Recherches Interdisciplinaires en Bioéthique (Onursal Komite Üyesi, Brüksel)
  • Türkiye İnsan Hakları Vakfı Etik Komitesi (Başkan)
  • İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Ulusal Komitesi (Başkan)
  • PEN Türkiye Merkezi Onur Üyesi (17 Kasım 2011'den bu yana)[4]

Ödülleri değiştir

Kuçuradi, aralarında aşağıdakilerin de bulunduğu çok sayıda ödül aldı:

  • Goethe-Madalyası (1996)
  • 2024 - Cumhuriyetin Aydınlık Yüzleri[5]
  • Onursal doktor, Girit Üniversitesi, Yunanistan (1996)
  • Türkiye Bilimler Akademisi Ödülü (1996)
  • Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Başarı Ödülü (1994-1995 ve 1995-1996 Akademik Yılları)
  • Onursal doktor, Universidad Ricardo Palma, Lima, Peru (2000)
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Özgürlüğü 1999 Ödülü (2000)
  • Grosses Verdienstkreuz des Verdienstordens der Bundesrepublik Deutschland Almanya Liyakat Nişanı Şövalye Komutanı (2001)
  • Mansiyon Ödülü, UNESCO İnsan Hakları Eğitimi Ödülü (2002)
  • Huésped Ilustra de la Ciudad de La Habana (2002)
  • Mustafa N. Parlar Bilimsel Başarı Ödülü, Parlar Vakfı Bilim Ödülü, Ankara, Türkiye (2003)
  • UNESCO Aristoteles Madalyası (2003)
  • Diyarbakır Tabipler Birliği Barış, Dostluk ve Demokrasi Ödülü (2004)
  • Laik Hümanizm Konseyi Gezegensel Hümanist Filozof Ödülü (2005)
  • Onursal Üye, Türkiye Bilim Akademisi Topluluğu, İstanbul (2015)

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "Başkaldırı için felsefeyi seçtim". 22 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2020. 
  2. ^ Kaynardağ, Arslan (1999). Kadın Felsefecilerimiz (inceleme ve antoloji). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu. s. 32. ISBN 975-7748-22-6. OCLC 43426307. 
  3. ^ İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin internet sitesindeki biyografisi [1] 14 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ "Prof. Dr. İoanna Kuçuradi PEN Onur Üyesi Seçildi". PEN Türkiye Merkezi. 19 Kasım 2011. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024. 
  5. ^ "MALTEPE BELEDİYESİ'NİN İSTASYON DERGİSİ'NE GÖRKEMLİ 3. YAŞ KUTLAMASI". ankahaber.net. 13 Ocak 2024. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar değiştir