İki nokta, bir noktalama işareti. İki nokta üst üste olarak da bilinir.[1] Metin içerisinde çoğunlukla alıntı yaparken, liste yaparken ve açıklama yaparken kullanılır.

:

İki nokta
kesme işareti ’  '
ayraçlar [ ]  ( )  { }  ⟨ ⟩
iki nokta :
virgül ,
kısa çizgi -
uzun çizgi
üç nokta …  ...  . . .
ünlem işareti !
nokta .
soru işareti ?
tırnak işareti “ ”
tek tırnak işareti ‘ ’
noktalı virgül ;
eğik çizgi /
boşluk
Diğer Tipografik İşaretler
ve işareti &
yıldız işareti *
kuyruklu a @
ters eğik çizgi \
madde işareti
düzeltme işareti ˆ
derece °
denden işareti
ters ünlem işareti ¡
ters soru işareti ¿
kare işareti #
yüzde işareti %
paragraf işareti
türev işareti
çengel işareti §
tilde ~
alt çizgi _
Fikrî mülkiyet hukuku
telif hakkı simgesi ©
tescilli marka simgesi ®
marka simgesi
Para birimi simgeleri
$ £
Ayrıca bakınız
Diyakritik işaretler

Yazımı değiştir

İki nokta, metin içerisinde kullanıldığında işaretin ardından bir boşluk bırakılır. İşaretin ardından gelen ifade bir "cümle" ise büyük harfle başlar:[2]

  • Şu husus unutulmamalıdır: Kurallı cümlelerde yüklem sonda bulunur.

İki noktanın ardından gelen ifade bir cümle değilse ve ilk sözcüğünün başka bir kural nedeniyle büyük yazılması gerekmiyorsa, ifade küçük harfle başlar:[2]

  • Helva yapmak için şunlara ihtiyacımız var: yağ, şeker ve un.

Kullanımı değiştir

Kendisinden sonra örnek verilecek veya liste oluşturulacak cümlenin sonunda kullanılır:

  • Yeni harfler alındıktan sonra eski yazı ile bir tek kelime bile yazmayan iki kişi görmüşümdür: Atatürk ve İnönü! (Falih Rıfkı Atay)
  • Perşembe gününe kadar şunları mutlaka tamamlamalıyız: malzeme dökümleri, dönem raporları, vergi formları.
  • Buğdayla arpadan başka ne biter bu topraklarda?
Ziraatçı sayar:
Yulaf, pancar, zerzevat, tütün...
(Falih Rıfkı Atay)
  • Millî Edebiyat akımının temsilcilerinden bir kısmını sıralayalım: Ömer Seyfettin, Halide Edib Adıvar, Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Ali Canip Yöntem.

Kendisinden sonra açıklama yapılacak cümlenin sonunda kullanılır:

  • Bu kararın istinat ettiği en kuvvetli muhakeme ve mantık şu idi: Esas, Türk milletinin haysiyetli ve şerefli bir millet olarak yaşamasıdır. (Atatürk)
  • Kendimi takdim edeyim: Meclis kâtiplerindenim. (Falih Rıfkı Atay)

Edebî eserlerdeki karşılıklı konuşmalarda, söz sırasının kimde olduğunu belirtmek için kullanılır:

Bilge Kağan: Türklerim, işitin!
             Üstten gök çökmedikçe
             alttan yer delinmedikçe
             ülkenizi, törenizi kim bozabilir sizin?
Koro:        Göğe erer başımız
             başınla senin!
(A. Turan Oflazoğlu) 

İnternet sitesi adreslerinde kullanılır:

  • http://tdk.org.tr

Matematikte bölme işareti olarak kullanılır:

  • 56:8=7, 100:2=50

Kesir veya oran belirtirken kullanılır:

  • Üniversitedeki İspanyol öğrencilerin tüm öğrencilere oranı 1:10'dur.

Türk Dil Kurumu'nun yeni düzenlemesiyle zamanı belirtirken saat ile dakika arasında "kullanılmaz". Onun yerine "Nokta" kullanılır:

  • 17.30'da herkes binanın önünde toplansın. Saat 14.00'te buluşuyoruz.

Dinî metinlerden bahsederken sûre/bölüm ve âyet numaraları arasında kullanılır:

  • Hiçbir günahkâr başka bir günahkârın yükünü yüklenmez. (Fâtır 35:18)
  • Çarıklarını çıkar. Çünkü bastığın yer kutsal topraktır. (Çıkış 3:5)

Ses biliminde uzun ünlüyü göstermek için kullanılır:

  • a:ile, ka:til, kâ:tip, usu:le, i:cat.*

Kaynakça değiştir

  1. ^ Ergin, 171
  2. ^ a b Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler 18 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk Dil Kurumu. Erişim: 20 Ocak 2013.
  • Ergin, Muharrem. ''Üniversiteler İçin Türk Dili.'' İstanbul: Bayrak Yayım, 2009.
  • Türk Dil Kurumu