Balık yetiştiriciliği: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Düz. Etiketler: olası sayı vandalizmi Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
k →Başlangıcı: Var olan maddelerdeki hataları düzeltildi, yeni maddeler ve kaynaklar eklendi. |
||
1. satır:
[[Dosya:Loch_Ainort_fish_farm_-_geograph.org.uk_-_1800327.jpg|sağ|208x208pik]]
'''Balık yetiştiriciliği,''' binlerce yıldan beri bilinen, bir [[tarım]] koludur. Dünyada en çok [[sazan]] ve [[alabalık]] yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda Balık yetiştiriciliği 2 kat artmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/turkiyenin-ciftlik-baligi-uretimi-10-yilda-ikiye-katlandi/1684329|başlık=Türkiye'nin çiftlik balığı üretimi 10 yılda ikiye katlandı|erişimtarihi=15 Şubat 2021|çalışma=www.aa.com.tr}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.tarimkutuphanesi.com/balik_yetistiriciligi_00373.html|başlık=BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ|erişimtarihi=15 Şubat 2021|dil=İngilizce|çalışma=www.tarimkutuphanesi.com|soyadı=Tarimci|soyadı2=Tarimci}}</ref>
==
Dünyada balık yetiştiriciliğinin ilk defa M.Ö. 2000 yılında Çin'de başladığı düşünülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.aquast.org/uploads/pdf_320.pdf|başlık="Dünyada su ürünleri yetiştiriciliği ve ülkemizin geleceğine bakış" makalesi.|tarih=2004|çalışma=SÜMAE YUNUS Araştırma Bülteni|yayıncı=aquast.org}}</ref> [[Türkiye]]'de ise ilk balık yetiştirme tesisi 1960’lı yılların sonunda Bilecik (Bozöyük)’te kurulan alabalık işletmesi, Papila Alabalık Üretim Tesisi'dir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://avesis.istanbul.edu.tr/resume/downloadfile/kadogan?key=3c0b6cbd-575c-4b2e-8794-33a315ea058f|başlık="Türkiye'de Su Ürünleri Yetiştiriciliği ve Pazarlanması" başlıklı makale (indirilebilir PDF dosyası)|tarih=2003|yayıncı=Tarım İstanbul TKB İstanbul İl Müdürlüğü Yayın Organı}}</ref> 2020 yılında Türkiye'de iç ve dış sularda toplam 54 milyon 279 bin ton balık üretimi yapılmıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.trthaber.com/haber/cevre/dunyada-ve-turkiyede-balik-yetistiriciligi-artiyor-496812.html|başlık=Dünyada ve Türkiye'de balık yetiştiriciliği artıyor|tarih=2020|yayıncı=trthaber.com|ad=İlyas Umut|soyadı=Özacar}}</ref>
== Türkiye'de Su Ürünleri Yetiştiriciliği ==
[[Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı|Tarım ve Orman Bakanlığı]] verilerine göre Türkiye'de 2036 adet <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.tarimorman.gov.tr/BSGM/Belgeler/Icerikler/Su%20%C3%9Cr%C3%BCnleri%20Yeti%C5%9Ftiricili%C4%9Fi/Su-Urunleri-Tesisleri-2019.pdf|başlık=T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından lisans verilmiş su ürünleri işletmeleri|tarih=2021|çalışma=T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı|yayıncı=tarimorman.gov.tr}}</ref> izinli su ürünleri yetiştirme tesisi bulunmaktadır. Türkiye'de 2019 tarihi itibarı ile 373 bin ton balık üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretilen balıkların 138 bin tonu [[levrek]], 100 bin tonu [[çipura]] ve geri kalan kısmı ise [[alabalık]] türevleri olarak üretilmiştir. <ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.trthaber.com/haber/cevre/dunyada-ve-turkiyede-balik-yetistiriciligi-artiyor-496812.html#:~:text=T%C3%BCrkiye%20olarak%202019'da%20373,geri%20kalan%C4%B1%20alabal%C4%B1k%20olarak%20%C3%BCretilmi%C5%9Ftir.&text=%C3%9Clkemizde%202019%20y%C4%B1l%C4%B1nda%20avc%C4%B1l%C4%B1k%20yoluyla%20463%20bin%20ton%20bal%C4%B1k%20elde%20edilmi%C5%9Ftir.|başlık=Dünyada ve Türkiye'de balık yetiştiriciliği artıyor|tarih=2020|yayıncı=trthaber.com|ad=İlyas Umut|soyadı=Özacar}}</ref>
{| class="wikitable"
|+Türkiye su ürünleri yetiştiriciliği üretimi (ton) <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Belgeler/yayin/Su%20%C3%9Cr%C3%BCnleri%20Sekt%C3%B6r%20Politika%20Belgesi%202019-2023.pdf|başlık=Su Ürünleri Sektör Politika Belgesi 2019-2023|tarih=2019|yayıncı=tarimorman.gov.tr}}</ref>
!Yıl
!Deniz
!İç su
!Toplam
|-
|2000
|35.646
|43.385
|79.031
|-
|2001
|29.730
|37.514
|67.244
|-
|2002
|26.868
|34.297
|61.165
|-
|2003
|39.726
|40.217
|79.943
|-
|2004
|49.895
|44.115
|94.010
|-
|2005
|69.673
|48.604
|118.277
|-
|2006
|72.249
|56.694
|128.943
|-
|2007
|80.840
|59.033
|139.873
|-
|2008
|85.629
|66.557
|152.186
|-
|2009
|82.481
|76.248
|158.729
|-
|2010
|88.573
|78.568
|167.141
|-
|2011
|88.344
|100.446
|188.790
|-
|2012
|100.853
|111.557
|212.410
|-
|2013
|110.375
|123.019
|233.394
|-
|2014
|126.894
|108.239
|235.133
|-
|2015
|138.879
|101.455
|240.334
|-
|2016
|151.794
|101.601
|253.395
|-
|2017
|172.492
|104.010
|276.502
|-
|2018
|209.370
|105.167
|314.537
|}
== Türkiye’de ağ kafeste ve karasal alanda balık yetiştiriciliği ile ilgili karşılaşılan sorunlar ==
Türkiye'de su ürünleri yetiştiriciliği yapmak isteyen [[Girişimci|müteşebbis]] ve hayvancılar günümüzde aşağıdaki sorunları yaşamaya devam etmektedir. <ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/214325|başlık="Türkiye’de Ağ Kafeste Alabalık Yetiştiriciliği, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri" başlıklı makale|tarih=2008|çalışma=Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi|yayıncı=dergipark.org.tr}}</ref>
=== Bürokratik sorunlar ===
Su ürünleri yetiştiriciliği için işletme kuruluşu başvurusu yapmak ve ruhsat almak oldukça zordur. Bu sebeple girişimciler su ürünleri yetiştiriciliğine yeteri kadar ilgi göstermemektedir.
=== Su kirası sorunu ===
Su ürünleri yetiştiriciliği yapmak için kafeslerin yerleştirildiği iç sulardaki alanların kiraya verilmesi [[il özel idaresi]]'nin sorumluluğu ve inisiyatifi altındadır. Kiraya verme talebinde ise Orman ve Tarım Bakanlığı’ndan yalnızca ''üretim kapasitesi ve yeterliliği'' konusunda görüş alınmaktadır. Yapılacak olan üretimin ya da kapasitenin önemi olmaksızın kiralama işlemlerinde birim alan fiyatlarında bölgeden bölgeye değişen önemli fiyat dalgalanmaları gözlemlenmektedir. Girişimcinin kiralama taleplerinde yapılacak üretimin kar/zarar dengesi ve bölgesel gereklilik kriterleri unsurlarından ziyade, ilgili alanın rayiç bedelleri hesaplanmaktadır. Bu sebeple girişimci tarafından karlılığı imkansız olan kiralama bedelleri talep edilmektedir.
=== Yem fiyatları ===
Ülkedeki yem üretiminin yetersiz olması ve su ürünleri üreticilerinin yem tedarik etmede ithalata bağımlı olması, küçük yatırımcıyı ve aile işletmelerini zora sokmaktadır..
=== Örgütsel yetersizlik ===
Su ürünleri yetiştiricileri her ilde tam anlamı ile mesleki sivil topluk örgütleri ve meslek odaları kuramadıkları için yetkili organlar tarafından çıkarılan kanun ve yönetmeliklerde sektörün ihtiyaçlarını dile getirememektedir.
=== ÇED raporu ===
Su ürünleri üretim tesisi içi alınması zorunlu olan [[ÇED raporu]] düzenlenmesi için ayrılması gereken bütçenin ve beklenilen sürenin; küçük ölçekli girişimciler tarafından hayata geçirilmesi oldukça zordur.
=== Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği kaynaklı sorunlar ===
Türkiye'de yaşanılan kuraklık sorunlarından dolayı içilebilir su kaynaklarının büyük bir kısmı içme suyu rezervlerine ayrılmaktadır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=7221&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5|başlık=Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği|yayıncı=mevzuat.gov.tr}}</ref> uyarınca, içme suyu için tahsis edilen kaynaklarda su ürünleri yetiştiriciliği yapılamamaktadır.
== Kullanım alanları ==
Yetiştiricilik yöntemi ile üretilen balıkların büyük bir kısmı gıda olarak tüketilmektedir. Ayrıca [[kozmetik]] ve [[Ilaç sanayisi|ilaç sanayisi]] için de alternatif iç su ürünleri türleri alanında üretim gerçekleştirilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://arastirma.tarimorman.gov.tr/sarem/Belgeler/Alternatif_Icsu_Turleri_Calistayi/alternatif_icsu_urunleri_turleri_yetisticiligi_calistay_raporu.pdf|başlık=Alternatif İç Su Ürünleri Yetiştiriciliği Çalıştayı Raporu|tarih=2016|yayıncı=tarimorman.gov.tr}}</ref>
== Kaynakça ==
| |||