Adriana Ocampo: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Victor Trevor (mesaj | katkılar)
düz.
Victor Trevor (mesaj | katkılar)
düz.
24. satır:
}}'''Adriana C. Ocampo Uria''' (d. 5 Ocak 1955, [[Barranquilla]]), [[Kolombiyalılar|Kolombiyalı]] [[Astrojeoloji|jeolog]] ve [[NASA]]'da bilim programı yöneticisi. 1970 yılında [[Kaliforniya]]'ya göç etti ve Northridge'deki [[Kaliforniya Eyalet Üniversitesi]]'nde yüksek lisansını, Hollanda'daki Vrije Üniversitesi'nde ise doktorasını tamamladı. Lise ve yüksek lisans eğitimi sırasında, program yöneticisi olarak görev yaptığı [[Jet Propulsion Laboratory|Jet İtki Laboratuvarı]]'nda çalıştı.
 
Ocampo ve meslektaşları, [[Chicxulub Krateri|Chicxulub kraterinin]] tek yüzey izlenimi olan [[uydu görüntüleri]]ni kullanarak [[Cenote|cenot]] halkasını tanımlayan ilk kişilerdi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=428i2UdWRRAC&q=Ocampo+Cenote&pg=PA230|başlık=A to Z of Women in Science and Math|tarih=2007|dil=İngilizce|sayfalar=299-230|yer=|yayıncı=Infobase Publishing|isbn=978-1-4381-0795-0}}</ref> Bu araştırma, [[çarpma krateri]]nin anlaşılmasına önemli ölçüde katkı sağlamıştır.<ref name=":7">{{Web kaynağı|url=http://www.bbc.com/travel/story/20181111-the-buried-secrets-of-the-deadliest-location-on-earth|başlık=The buried secrets of the deadliest location on Earth|erişimtarihi=13 Ocak 2020|arşivtarihi=11 Kasım 2018|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181111220508/http://www.bbc.com/travel/story/20181111-the-buried-secrets-of-the-deadliest-location-on-earth|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|çalışma=www.bbc.com}}</ref> Ocampo, Chicxulub kraterine yedi araştırma gezisi düzenledi;<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=5186 | başlık = More Evidence Points to Impact as Dinosaur Killer | erişimtarihi = 13 Ocak 2020 | çalışma = NASA/JPL | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200113162227/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=5186 | arşivtarihi = 13 Ocak 2020 | ölüurl =hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.jpl.nasa.gov/tours/women/ocampo.html | başlık = Profiles of Women at JPL: Adriana Ocampo | erişimtarihi = 13 Ocak 2020 | çalışma = www.jpl.nasa.gov | arşivurl = https://web.archive.org/web/19970105140957/https://www.jpl.nasa.gov/tours/women/ocampo.html | arşivtarihi = 5 Ocak 1997 | ölüurl =hayır}}</ref> ayrıca,ve Karayipler ve Meksika ile bağlantılı başka bir krater bölgesi olan Belize ejekta alanındaki araştırma gezisine öncülük etti. Ocampo, yeni çarpışma kraterleri aramaya devam etmektedir. 2017'de ekibiyle birlikte [[Cali]] yakınlarındaki olası bir krater hakkında bilgi verdi.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Pliocene Impact Crater Discovered in Colombia: Geological, Geophysical, and Seismic Evidences|yazarlar=Gómez|tarih=Mart 2017|sayı=1964|dil=İngilizce|sayfalar=2466|çalışma=LPI}}</ref>
 
[[New Frontiers programı]]nın yöneticisi olan Ocampo, ''[[Galileo (uzay aracı)|Galileo]]'' uçuş görevi operasyonları için bilim koordinatörüydü ve [[Juno (uzay aracı)|''Juno'']] görevi için stratejik planların geliştirilmesinde önemli bir rol aldı. 1992'de [[Meksika Ulusal Kadın Komisyonu]] tarafından bilim dalında "yılın kadını" ödülünü kazandı. 2002 yılında ''Discover'' dergisi tarafından bilimdeki en önemli kadınlardan birisi olarak seçildi. [[Uzay araştırmaları]]na yaptığı katkılarının onore edilmesi amacıyla bir [[asteroit]]e adı verildi.
39. satır:
Çok amaçlı bir görüntü işleme laboratuvarında çalıştı, bu sayede 1980'de bir çalışma yayımladı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dx.doi.org/10.1016%2F0019-1035%2888%2990148-0|başlık=Mars: Satellite and ring search from viking|yazarlar=Duxbury|tarih=1 Ekim 1988|sayı=1|dil=İngilizce|sayfalar=160-162|çalışma=Icarus|cilt=76|issn=0019-1035|doi=10.1016/0019-1035(88)90148-0}}</ref> 1984 yılında [[NASA]] tarafından yayımlanan, [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] [[Phobos programı]] görevini planlamak için kullanılan [[Mars]]'ın [[Phobos (uydu)|Phobos]] ve [[Deimos (uydu)|Deimos]] uydularını görüntülediği, analiz ettiği [[Viking programı]] için görüntüleme ekibinin bir üyesiydi.<ref name=":1" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.jpl.nasa.gov/tours/women/ocampo.html | başlık = Profiles of Women at JPL: Adriana Ocampo | erişimtarihi = 29 Ocak 2020 | çalışma = www.jpl.nasa.gov | arşivurl = https://web.archive.org/web/19970105140957/https://www.jpl.nasa.gov/tours/women/ocampo.html | arşivtarihi = 5 Ocak 1997 | ölüurl =hayır}}</ref> Bu görev sırasında ekip, Venüs'ün yoğun atmosferinden 100 kilometre (62 mil) aşağı doğru tespit etti.<ref name=":8" /> Bu doğru, Venüs'ün "gece tarafını" incelemek için yarar sağladı.<ref name=":8" /> Görevin hihayetinde bilim adamları, Venüs'ün gece tarafı haritalarını Dünya tabanlı teleskoplardan 3 ila 6 kat daha iyi çözünürlüklerle oluşturdu.<ref name=":8">{{Kitap kaynağı|başlık=Mission to Jupiter: A History of the Galileo Project|sayfalar=153|yer=Washington, DC|yayıncı=NASA History Division|yıl=2007|isbn=}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Galileo Infrared Imaging Spectroscopy Measurements at Venus|yazarlar=Carlson|tarih=27 Eylül 1991|sayı=5027|dil=İngilizce|sayfalar=1541-1548|çalışma=Science|cilt=253|issn=0036-8075|pmid=17784099|doi=10.1126/science.253.5027.1541}}</ref>
 
[[Chicxulub Krateri|Chicxulub çarpma krateri]], [[Meksika]]'da [[Yucatán Yarımadası|Yucatán Yarımadası'nın]] altında yer almaktadır.<ref name=":5">{{Web kaynağı | url = https://solarsystem.nasa.gov/people/1780/adriana-ocampo/ | başlık = Adriana Ocampo {{!}} Scientist | erişimtarihi = 29 Ocak 2020 | çalışma = NASA Solar System Exploration | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200129012606/https://solarsystem.nasa.gov/people/1780/adriana-ocampo/ | arşivtarihi = 29 Ocak 2020 | ölüurl =hayır}}</ref> Bu kraterin [[Yok olma olayı|Dünya'da kitlesel yok oluşlara]] yol açan bir asteroit tarafından oluşturulduğu varsayılmıştır. Bu teori, daha önce 1980'lerin başında fizikçi [[Luis Alvarez|Luis Walter Alvarez]] ve oğlu [[Walter Alvarez]] tarafından öne sürüldü.<ref name=":1" /> Bununla birlikte, bu teoriyi destekleyen tek kanıt, [[Kretase-Paleojen sınırı]]ndaki [[iridyum]]un varlığıydı, çünkü bu element esas olarak asteroitlerde ve [[kuyruklu yıldız]]larda mevcuttu.<ref name=":1" /> Eski NASA arkeoloğu [[Kevin O. Pope]] ve [[Dr. Charles Duller|Charles Duller]], 1989 ve 1990 yıllarında uydu görüntülerini kullanarak Yucatán'daki su kaynaklarını ararken, bu kraterle ilgili [[Cenote|cenotlar]] buldular.<ref name=":13" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=428i2UdWRRAC&q=Ocampo+Cenote&pg=PA230|başlık=A to Z of Women in Science and Math|tarih=2007|dil=İngilizce|sayfalar=299-230|yer=|yayıncı=Infobase Publishing|isbn=978-1-4381-0795-0}}</ref> Bu araştırma, [[çarpma krateri]]nin anlaşılmasına önemli ölçüde katkı sağlamıştır.<ref name=":7">{{Web kaynağı|url=http://www.bbc.com/travel/story/20181111-the-buried-secrets-of-the-deadliest-location-on-earth|başlık=The buried secrets of the deadliest location on Earth|erişimtarihi=13 Ocak 2020|arşivtarihi=11 Kasım 2018|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181111220508/http://www.bbc.com/travel/story/20181111-the-buried-secrets-of-the-deadliest-location-on-earth|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|çalışma=www.bbc.com}}</ref> Ocampo ve meslektaşları, cenotun çarpma bölgesine yakın olabileceğini varsaydılar ve bulguları Mayıs 1991'de ''[[Nature (dergi)|Nature]]'' dergisinde yayımlandı.<ref name=":1" /><ref name=":13">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Mexican site for K/T impact crater?|yazarlar=Pope|tarih=Mayıs 1991|sayı=6322|dil=İngilizce|sayfalar=105|çalışma=Nature|cilt=351|issn=1476-4687|doi=10.1038/351105a0}}</ref> Ocampo, Chicxulub kraterine yedi araştırma gezisi düzenledi.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=5186|başlık=More Evidence Points to Impact as Dinosaur Killer|erişimtarihi=13 Ocak 2020|arşivtarihi=13 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200113162227/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=5186|ölüurl=hayır|çalışma=NASA/JPL}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.jpl.nasa.gov/tours/women/ocampo.html|başlık=Profiles of Women at JPL: Adriana Ocampo|erişimtarihi=13 Ocak 2020|arşivtarihi=5 Ocak 1997|arşivurl=https://web.archive.org/web/19970105140957/https://www.jpl.nasa.gov/tours/women/ocampo.html|ölüurl=hayır|çalışma=www.jpl.nasa.gov}}</ref> 1991'de NASA ve [[Planetary Society|The Planetary Society]], Ocampo ve Pope liderliğindeki bir araştırma gezisine sponsor oldu.<ref name=":1" /> Bu araştırma gezisi sırasında Ocampo ve meslektaşları, meteor çarpması sırasında havaya fırlayan, daha sonra akarak [[ejekta]] loblarını oluşturan parçacıkların iki katman hâlinde yer aldığı iki yeni bölge keşfetti.<ref name=":1" /> [[Chicxulub Krateri|Chicxulub]]'daki ejekta loblar, Mars'ı daha iyi anlamanın anahtarıdır, çünkü gezegenin çoğu [[ejekta]] ile kaplıdır.<ref name=":6">{{Web kaynağı|url=https://stardust.jpl.nasa.gov/news/news10.html|başlık=MORE EVIDENCE POINTS TO IMPACT AS DINOSAUR KILLER|erişimtarihi=6 Şubat 2020|arşivtarihi=22 Nisan 1998|arşivurl=https://web.archive.org/web/19980422174304/https://stardust.jpl.nasa.gov/news/news10.html|tarih=|ölüurl=hayır|çalışma=stardust.jpl.nasa.gov}}</ref> Ocampo, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi'nde Chicxulub çarpma krateri üzerine yüksek lisans yaptı.<ref name=":1" /> 2017'de ekibiyle birlikte [[Cali]] yakınlarındaki olası bir krater hakkında bilgi verdi.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Pliocene Impact Crater Discovered in Colombia: Geological, Geophysical, and Seismic Evidences|yazarlar=Gómez|tarih=Mart 2017|sayı=1964|dil=İngilizce|sayfalar=2466|çalışma=LPI}}</ref>
 
NASA'nın Uzay Bilimi Ofisi ve Pasadena Gezegen Topluluğu, Eksobiyoloji programı kapsamında [[Belize]]'deki ikinci ejekta bölgesine yapılacak olan bir araştırma gezisine sponsor oldu. Ocampo, Ocak 1995, 1996 ve 1998 tarihlerinde yapılan araştırma gezilerine öncülük etti.<ref name=":1" /> Bölgede yeşil cama benzeyen ve daha sonra [[tektit]] olarak tanımlanan küçük parçacıklar bulundu.<ref name=":6" /> Çarpma sırasında meydana gelip yüksek sıcaklıklara maruz kalmaktan oluşan bu parçacıklar, bu bölgeyi [[Karayipler]] ve Meksika'daki diğer ejekta bölgelerine bağladı.<ref name=":6" />
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Adriana_Ocampo" sayfasından alınmıştır