Marek Sobieski (1628-1652): Revizyonlar arasındaki fark

'''Marek Sobieski''' (24 Mayıs 1628 - 3 Haziran 1652), [[PolonyalıLeh]] bir [[Szlachta|asilzade]], [[Krasnystaw]] ve [[Yavoriv]]'in [[starosta]]sı ve PolonyaLeh kralı [[III. Jan Sobieski]]'nin ağabeyiydi. [[Kraków]]'daki [[Bartłomiej Nowodworski Lisesi|Nowodworski Koleji]] ve [[Jagiellon Üniversitesi|Kraków Akademisi]]'nden mezun olduktan sonra [[Batı Avrupa]]'ya seyahatgiderek ettiorada öğrenim gördü. 1648'de Polonya'ya dönmesinin ardından, [[KazaklarZbaraż (Slav)Muharebesi|KazaklarZbaraż Kuşatması]] ve [[Tatarlar|Tatarlar'aBeresteczko Muharebesi]] karşı'nde [[ZbarażKazaklar Muharebesi(Slav)|Zbaraż KuşatmasıKazaklar]]'nda ve [[Beresteczko MuharebesiTatarlar|Tatarlar'a]]'nde karşı savaştı. 1652'de Tatarlar tarafından esir alındı ve [[Batih katliamı|Kazaklar tarafından öldürüldü]].

== İlk yıllarıÇocukluğu ve eğitimieğitim hayatı ==

Sobieski, [[Jakub Sobieski]] ve ikinci eşi [[Teofila Zofia Sobieska|Teofila Zofia Daniłłowicz]]'in en büyük çocuğuydu.{{kdş|Długosz|1999-2000|p=504}}<ref name="wilanow">{{Web kaynağı | url = http://www.wilanow-palac.pl/sobieski_marek_herbu_janina.html | başlık = Sobieski Marek, herbu Janina | yayıncı = Muzeum Pałac w Wilanowie | erişimtarihi = 18 Nisan 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110727045754/http://www.wilanow-palac.pl/sobieski_marek_herbu_janina.html | arşivtarihi = 27 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref> 24 Mayıs 1628'de [[Zoloçiv|Złoczów]]'de doğdu<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.wilanow-palac.pl/raptularz_teofili_sobieskiej_jakom_szla_za_maz_i_jako_sie_moie_dzieci_rodzily.html | başlık = Raptularz Teofili Sobieskiej: "Jakom szła za mąż i jako się moie dzieci rodziły" | soyadı1 = Ciara | ad1 = Stefan | yayıncı = Muzeum Pałac w Wilanowie | erişimtarihi = 18 Nisan 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110727045701/http://www.wilanow-palac.pl/raptularz_teofili_sobieskiej_jakom_szla_za_maz_i_jako_sie_moie_dzieci_rodzily.html | arşivtarihi = 27 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref> ve çocukluğunu [[Jovkva]]'da geçirdi. Vatansever bir ailede büyüdü,. annesiAnnesi sık sık onu ve erkek kardeşini, 1620'de [[Cecora Muharebesi (1620)|Cecora Muharebesi]]'nde öldürülen büyük büyükbabasıbüyükbüyükbabası [[Hetman]] [[Stanisław Żółkiewski]]'nin mezarına götürdügötürürdü. Zofia Teofila Daniłłowicz oğullarına büyük büyükbabalarınınbüyükbüyükbabalarının mezarının üzerindeki yazıyı öğrettiöğretmişti: "O quam dulce et decorum est pro patria mori!" (Birinin vatanı için ölmesi ne kadar güzel ve onur verici!).<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.wilanow-palac.pl/teofila_sobieska_z_synami_u_grobu_zolkiewskiego.html | başlık = Teofila Sobieska z synami u grobu Żółkiewskiego | soyadı1 = Widacka | ad1 = Hanna | yayıncı = Muzeum Pałac w Wilanowie | erişimtarihi = 18 Nisan 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110727045731/http://www.wilanow-palac.pl/teofila_sobieska_z_synami_u_grobu_zolkiewskiego.html | arşivtarihi = 27 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref> 29 Ekim 1639'da Sobieski, [[Yavoriv]]'in [[starostwostarosta]]'sı oldu.{{kdş|Długosz|1999-2000|p=504}}{{kdş|Bobowski|1991|p=29}}

Marek, kardeşi Jan ile birlikte 1640'tan itibaren Kraków'daki Nowodworski Lisesi'nde okudu.{{kdş|Długosz|1999-2000|p=504}}{{kdş|Korzon|1898|p=9}}{{kdş|Podhorodecki|1994|p=489}} 29 Nisan 1642'de Sobieski, Krakov piskoposu [[Jakub Zadzik]]'in cenazesi üzerineiçin bir konuşma yaptı.{{kdş|Długosz|1999-2000|p=504}} Ertesi yıl, 2 Haziran 1643'te Sobieski, Nodworski Lisesi'ne yaptığı her şey için [[IV. Władysław Waza]]'ya teşekkür ettiği bir konuşma yaptı.{{kdş|Korzon|1898|p=10}} Nisan 1643'te Marek ve John Sobieski, [[Jagiellon Üniversitesi|Kraków Akademisi]]'nde eğitim görmeye başladı.{{kdş|Korzon|1898|p=11}}{{kdş|Podhorodecki|1994|p=490}} 1644 yılında [[Krasnystaw]]'ın [[starosta]]sı oldu.{{kdş|Bobowski|1991|p=29}}

1645'te, Marek ve Jan'ın babası Jakub Sobieski, 1645 yılında yurt dışına çıkmak üzere olan oğulları için özel talimatlar ve bir rehber kitap hazırladı.<ref>{{Kitap kaynağı |başlık=Instrukcya jw. jm. pana wojewody ruskiego ichmościom panom synom do cudzych krajów jadạcym |soyadı=Sobieski |ad=Jakub|yazarlink=Jakub Sobieski |yıl=1865|yayıncı=Drukarnia Józefa Ungra |konum=Warszawa |url=http://www.mdz-nbn-resolving.de/urn/resolver.pl?urn=urn:nbn:de:bvb:12-bsb10470010-8 }}</ref> Romalı yazarlardan ilham alan Jakub Sobieski, yabancı dil öğrenmenin ve fiziksel egzersizin önemini vurguladı.vurguladığı yazılarıyla Oğullarınıoğullarını politikacı ve diplomat olmaya hazırlamak istiyordu.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.wilanow-palac.pl/jakuba_sobieskiego_praecepta_ad_filios.html | başlık = Jakuba Sobieskiego praecepta ad filios | soyadı1 = Strycharczyk | ad1 = Barbara | yayıncı = Muzeum Pałac w Wilanowie | erişimtarihi = 22 Nisan 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110727045922/http://www.wilanow-palac.pl/jakuba_sobieskiego_praecepta_ad_filios.html | arşivtarihi = 27 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref>

Eğitimlerini tamamladıktan sonra ikiİki kardeş 1646 yılında, [[Sebastian Gawrecki]]Jovkva'nindaki himayesindeöğrenimlerini Avrupa'yıtamamladılar dolaşmayave başladılar. Jovkva'danşehirden 21 Şubat{{kdş|Korzon|1898|p=11}} veya 25 Mart{{kdş|Podhorodecki|1994|p=490}} 1646'da ayrıldılarayrılarak [[Sebastian Gawrecki]]'nin himayesinde Avrupa'yı dolaşmaya başladılar. [[Berlin]], [[Wittenberg]], [[Leipzig]], [[Halle, Saksonya-Anhalt|Halle]] ve [[Amsterdam]] ziyaretlerinin ardından 9 Haziran 1646'da [[Paris]]'e ulaştılar.{{kdş|Podhorodecki|1994|p=490}} Daha sonraki 16 ayı [[Fransa]]'da geçirdiler. Ekim 1647'de Marek ve Jan Sobieski [[İngiltere]]'ye gitti,gittiler. dahaSonrasında sonraise [[Hollanda]]'da matematik okudular.{{kdş|Podhorodecki|1994|p=490}}{{kdş|Korzon|1898|p=13-14}} Kardeşler, [[Türkiye]]'ye de gitmeyi planlamışlardı, ancak [[Hmelnitski Ayaklanması]]'nı duyduktan sonra PolonyaLehistan'yaa dönmeye karar verdiler.{{kdş|Podhorodecki|1994|p=490}} Marek ve Jan Sobieski, 24 Temmuz 1648'de [[Brüksel]]'den ayrıldı.{{kdş|Korzon|1898|p=14}}

Polonya'ya döndükten sonra Marek ve Jan, Lehistan'a döndükten sonra o sırada KazaklarKazakların kuşatması tarafındanaltında kuşatılanolan [[Zamość]]'a geldi.{{kdş|Kosman|1996|p=129}} Marek Sobieski; 1648, 1649 ve 1650 yıllarında Sobieski, [[Lehistan-Litvanya Birliği]] parlamentosu ([[Sejm (Lehistan-Litvanya Birliği)|''sejm walny'']]) üyeliğine seçildi.{{kdş|Prochaska|1909|p=35}} 1649'da PolonyaLehistan Kralı kralıolması olarakiçin [[II. Jan Kazimierz Waza]]'ya oy veren seçmenler arasındaydı.<ref name="wilanow"/> Daha sonra [[Jeremi Wiśniowiecki]]'nin ordusuna katılan genç ''starosta'' Marek, 100 süvariye sahip bir [[Chorągiew|''chorągiew'']] [[Hüssar|''husarska'']]'nın (Hüssarlar tarafından oluşturulan askeri birim) başına geçti.<ref name="wilanow"/>

[[Dosya:Massacre_of_Polish_captives_after_the_battle_of_Batoh_1652.jpg|266px|thumb|sağ|[[Batih katliamı|Batoh Muharebesi'nden sonra Leh tutsakların katliamıöldürülmesi]].]]

Sobieski, 10 Temmuz -ila 22 Ağustos 1649 tarihleri ​​arasında [[Zbaraż Muharebesi]]'nde Kazaklar tarafından kuşatılan PolonyaLeh savunma savunmasındakuvvetlerinde görev aldıyaptı.{{kdş|Korzon|1898|p=23}}{{kdş|Serczyk|1998|p=235-236}}{{kdş|Długosz|1999-2000|p=505}} 1650'de [[Kamyanets-Podilski]]'de Kazaklara karşı savaştı.<ref name="wilanow"/>{{kdş|Długosz|1999-2000|p=505}} 28-30 Haziran 1651'de tarihleri arasında [[Beresteczko Muharebesi]]'ne de katıldı. PolonyaLehistan zaferinden sonra, cesaretinden dolayı kendisine savaşta öldürülenöldürülmüş olan [[Toğay Bey]]'in kılıçlarından biriylebiri ödül olarak ödüllendirildiverildi.<ref name="wilanow"/>{{kdş|Serczyk|1998|p=339}} Eylül 1651'de [[Bila Tserkva Muharebesi]]'nde yer aldı. Lehler, Kazaklar ve Tatarlar müzakerelere başladığında Marek Sobieski, PolonyaLeh kampında bulunan Kazak lideri [[Bohdan Hmelnitski]]'nin içingüvenliğinin kefilteminatı olarak Kazak kampına gönderildi.<ref name="wilanow"/>{{kdş|Długosz|1999-2000|p=505}}

Sobieski 1652'de Sobieski,yılında gerçekleşen [[Bila Tserkva]] seferi sırasında [[Bratslav]] yakınlarında Kazaklara karşı savaştı. [[Jan Odrzywolski]] ile birlikte ilerleyen,hareket ancakeden ama kendi süvarilerininhüssar sancağına sancağısahip olmayan Sobieski ve beraberindekiler, 31 Mayıs'ta hetman Kalinowski'nin Batih'deki kampına geldi.{{kdş|Długosz|1999-2000|p=505}} Marek Sobieski ve Odrzywolski, sonraki savaşta süvari sancaklarının komutanı olarak atandı ve bu sıfatla 1 ve -2 Haziran'da savaşabu görevi öncülükyerine ettilergetirdiler.<ref name="wilanow"/>{{kdş|Długosz|1999-2000|p=505}} '''2 Haziran günü, Leh süvariler kendi kamplarının önünde yer alan savaş alanında yenilgiye uğradı. Sobieski bunun ardından yaralı hetman Kalinowski'nin de olasılıkla içinde bulunduğu bir süvari grubuna komuta etti. Leh kampının doğusundaki bir [[tabya]]ya çekilen Lehler, Kazakların topçu birliklerini getirmesiyle kesin bir yenilgiye uğradı.{{kdş|Długosz|1999-2000|p=505}} Leh asker [[Wespazjan Kochowski]]'nin yazılarına göre Sobieski, Leh kampını Kazak-Tatar ordusuna karşı savunan son Leh komutan olabilirdi.<ref name="wilanow"/>{{kdş|Kosman|1996|p=129}} Genç komutan Tatarlar ve Kazaklar tarafından fidye için kullanılmak üzere esir alındı.{{kdş|Ciesielski|2007|p=30-32}} Savaştan sonra Kazaklar, Tatarlara mahkumların onlara teslim edilmesi için ödeme yaptı ve Chmielnicki'nin Berestechko'daki yenilgisine misilleme olarak Leh tutsakları öldürdü. Katledilen 8.000 Leh asker arasında Marek Sobieski de vardı.<ref name="wilanow"/>{{kdş|Kosman|1996|p=129}}<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.staropolska.pl/barok/W_Kochowski/Klimakter.html | başlık = Klimaktery (wybór) | soyadı = Kochowski | ad = Wespazjan | yazarlink = Wespazjan Kochowski | yayıncı = Staropolska on-line | erişimtarihi = 18 Nisan 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20091007124834/http://www.staropolska.pl/barok/W_Kochowski/Klimakter.html | arşivtarihi = 7 Ekim 2009 | ölüurl = yes }}</ref> Ciesielski'ye (2007) göre burada öldürülenlerin sayısı net değildir ve öldürülen Leh sayısı 15.000'e kadar çıkmış olabilir.{{kdş|Ciesielski|2007|p=37}}